مقدمه:
جنگ گجستان درگیری بود که در سال 1342 ه.ش در زمان اصلاحات ارضی میان خوانین منطقه ممسنی و نیروهای نظامی محمدرضاشاه پهلوی به وقوع پیوست. خوانین که با طرح اصلاحات ارضی شاه، مالکیت و قدرت خود را در خطر می دیدند شروع به مخالفت با آن کردند که در نهایت منجر به جنگ گجستان شد.
غائله گجستان در سال هزار سیصد و چهل دو اتفاق افتاد اما اینجا هدف بیان علت جنگ نیست بلکه یادآوری از دو مرد دلسوز و تاثیرگذار بعد ازین حادثه یعنی تیمسار اردوبادی و استاد بهمن بیگی می باشد.
در زمان جنگ گجستان مرحوم کردی انصاری فرمانده جنگ پارتیزانی و نامنظم بر علیه شاه بود که بعد از خاتمه جنگ یاغی می شود و به کوه می زند. بعد از جنگ پسر ایشان یدالله انصاری به منظور شرکت در آزمون دانشسرای عشایری راهی شیراز می شود و نزد استاد بهمن بیگی می رود و خود را معرفی می کند که من یدالله انصاری فرزند کردی یاغی معروف جنگ گجستان هستم. مرحوم بهمن بیگی با اینکه می دانست با پذیرش او ممکن است چه دردسرهایی برایشان درست شود اما بعد از اندکی تامل ایشان را به خانه دعوت می کند. استاد بعد از مدتی تفکر چاره کار را رفتن پیش تیمسار اردوبادی فرمانده وقت ژاندارمری فارس می بیند. استاد فردا به دفتر تیمسار می رود و بدون مقدمه می گوید تیمسار آیا فرزندان یاغی ها هم حق تدریس و آموزش دارند. تیمسار جواب می دهد چرا که نه این امر کمک بزرگی است جهت آگاهی جامعه عشایری، استاد می گوید حتی اگر پسر یاغی معروف کردی انصاری باشد، تیمسار با آنکه بقیه همکارانش مخالف اینکار بودند و به او تذکر می دهند که با این کار چه دردسر بزرگی برای خود درست می کند قبول می کند و می گوید فردا بیاوردیش. یدالله انصاری فردا به همراه استاد به دفتر تیمسار می رود و بعد از نوشتن متنی چون می بیند دست خط زیبایی دارد پیشنهاد می دهد که در نظام بماند اما استاد بهمن بیگی قبول نمی کند و می گوید ایشان باید معلم شود و بعد به دیار خود برگردد که ادای دینی به همشهری های خود کند.
تیمسار اردوباری بخاطر این جریان و همچنین حمایت هایی که از مردم منطقه ممسنی و بویراحمد بعد از جنگ گجستان انجام دادند متاسفانه با پرونده سازی ساواک و فرمانده ارتش و استاندار فارس دادگاهی می شود و نهایتا ختم به بازنشستگی اجباری ایشان و انزوای نامبرده می گردد.
نتیجه گیری:
در حکومت پهلوی شخصیت هایی دلسوز و تاثیرگذاری بوده اند که بدون شک در کنار افرادی چون سرهنگ تژده و استاد بهمن بیگی از تیمسار اردوبادی می توان نام برد. این افراد تاثیر زیادی در شکل گیری شهر کنونی ممسنی داشته اند که یاد آنها همواره در خاطره مردم ممسنی خواهد ماند.
به قلم: سید پژمان حسینی نویسنده و پژوهشگر تاریخ
آدرس اینستاگرام: tarikh_mamasani_rostam
