مقدمه:
فتحعلی شاه، پادشاه زنباره قاجار که یارای مقاومت در برابر متجاوزان خارجی را نداشت اما به نصیحت عموی خود آقامحمد خان قاجار که به او گفته بود: «رعیت چون آسوده گردد در فکر عزل رئیس و ضابط افتد ... این گروه فرومایه را باید به خود مشغول کرد که از کار رعیتی و گرفتاری فارغ نگردند...ارباب زراعت و فلاحت باید چنان باشد که هر ده خانه را یک دیگ نباشد تا به جهت طبخ آشی یک روز به عطلت وانتظار بسر برند و الا رعیتی نکنند و نقصان در ملک روی کند» خوب گوش داده بود و جز به فکر سرکوب مردم کشورش به چیز دیگری فکر نمی کرد!
فتحعلی شاه قاجار در دوران سلطنتش کمتر یا اصلا برای جنگ از خانه اش خارج نشد. پادشاه بی عرضه و زنباره ای که جنگ هایش با روسیه ایران را به نابودی کشاند و قراردهای ننگین گلستان و ترکمنچای کشور را به نصف وسعت خود تقلیل داد، بجای اقدام جهت شرکت در جنگ با متجاوزان خارجی برا سرکوب مردم کشور خودش اقدام می کرد!
او به دو دلیل تهران به سوی اصفهان ترک کرد: یکی به این دلیل که مالیات هایی که در فارس نزد فرمانفرما مانده را وصول کند و دیگری سرکوب نمودن ممسنی ها به رهبری ولی خان ممسنی که در فارس سر به شورش گذاشته بودند!
میرزا حسن فسایی در کتاب فارسنامه ناصری آورده است:
« اعلیحضرت سلطان صاحب برای نظم طوایف ممسنی که دست تطاول همسایگان دراز کرده،طرق و شوارع را تاخته و هر روزه جسارتی تازه می نمودند و برای ایصال ششصد هزار تومان وجه نقد که مالیات چهارساله مملکت فارس بود و نزد فرمانفرا مانده بود به معاذیر شوریدگی ولایت متمسک بود»
فتحعلی شاه در اصفهان دستور داد که محمدتقی میرزا مالیات فارس را از فرمانفرما بگیرد، همچنین عبدالله خان و میرزا ابولحسن خان را با هفت هزار سرباز مامور گوشمالی ولی خان ممسنی کرد.
در فارسنامه ناصری آمده است:
«عبدالله خان امین الدوله و حاجی ابوالحسن خان وزیر دول خارجی با هفت هزار سواره و پیاده از قفای فرمانفرما سفر شیراز کند و ولی خان بختیاری ممسنی و دیگر یاغیان فارس و بختیاری را گوشمالی بسزا دهد»
فتحعلی شاه که با پای خود جهت سرکوب ایل ممسنی و ولی خان بکش از تهران خارج شده بود ناگهان در اصفهان درگذشت و نتوانست به منطقه ممسنی حمله کند. هرچند بعد از او این اتفاق توسط پسرش افتاد و محمدشاه به ممسنی لشکر کشید و علاوه بر سرکوب کردن ولی خان باعث تجزیه ایل ممسنی نیز گشت!
نتیجه گیری:
پادشاهان منحوس قاجار در تمام دوران حکومت ننگین خود جز ظلم و ستم به مردم خود کاری انجام ندادند و بیشترین ظلم ها را به قوم لر و خصوصا ایل ممسنی انجام دادند تا جایی که بعد از پایان حکومت قاجار دیگر از شکوه و قدرت ایل ممسنی چیزی باقی نماند!
به قلم: سید پژمان حسینی نویسنده و پژوهشگر تاریخ
آدرس اینستاگرام: tarikh_mamasani_rostam