بعد از روی کار آمدن دولت جدید، همه منتظر بودند که مذاکرات چگونه ادامه خواهد یافت. اولین تغییر، تیم مذاکرات بود. برای این‌دور از مذاکرات دولت ۴۰ نفر را به وین فرستاد.
علی باقری کنی (معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران و رئیس تیم مذاکره کننده) ترکیب هیئت نماینده ایرانی در مذاکرات وین را نشان دهنده‌ی عزم و جدیت در گفتوگو برای «لغو تحریم‌ها» دانست.
این تیم مذاکره کننده با سطح متفاوت و ممتازی اعزام شده‌اند که حاکی از یک ابتکار برای رسیدن به یک توافق خوب و در کوتاه ترین زمان است.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: مذاکرات هسته‌ای در دولت قبل با خزانه خالی و از موضع ضعف انجام می‌شد اما در دولت جدید مذاکره‌کنندگان ما از موضع اقتدار و با دست پر در پای میز مذاکره حاضر می‌شوند.
این دست پر و امتیاز ویژه ایران در این دوره از مذاکرات چیست؟
تمام دنیا شاهد بدعهدی و خروج یک جانبۀ آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه سال 1397 بود، اما ایران نه تنها در برجام باقی ماند بلکه به تمامی تعهدات خود به طور کامل عمل کرد.
برای همین در این دوره میشود گفت چین و روسیه به علت خوش قولی ایران، طرف ایران را خواهند گرفت. گرچه عضویت جمهوری اسلامی ایران در اجلاس همکاری شانگهای نیز بی تأثیر نیست.
نماینده روسیه در سازمانهای بین‌المللی: هیئت مذاکره کننده ایران در وین برای دستیابی به توافق برای احیای برجام و رفع تحریم‌ها در بازه زمانی کوتاه بسیار جدی است.
از نظر فنی غنی سازی اورانیوم به این صورت است که در چهار سطح 5، 20، 60 و 90 درصد انجام می‌گیرد و کسی که بتواند اورانیوم را تا 20 درصد غنی کند تا 90 درصد هم میتواند پیش رود؛ فلذا از موقعی که ایران موفق به غنی سازی 20 درصد شد، نگاه جهان به ایران تغییر کرد و ما وارد یک جایگاه سیاسی بالاتری نسبت به قبل شدیم؛ و چندی پیش به دستور مجلس غنی سازی 60 درصد را آغاز کردیم که به گفتۀ علی اکبر صالحی در هر ساعت 9 گرم اورانیوم 60 درصد تولید میشود و ایران همزمان تولید اورانیوم 20 درصد را نیز ادامه می‌دهد.
اگرچه برای تولید سلاح هسته‌ای نیاز به غنی سازی 90 درصدی اورانیوم است اما داشتن انباری از اورانیوم غنی شده حتی با درصدی پایین تر از 90 درصد نیز میتواند زمان ساخت بمب اتم را کاهش دهد.
به گفتۀ کارشناسان، ایران هم اکنون تا ساخت بمب اتمی کمتر از یک ماه زمان نیاز دارد که باعث واهمۀ غرب شده است.
پس تیم مذاکره کنندۀ غربی با اطلاع از این موضوع، بسیار سعی به انجام مذاکرات در عرض چند هفته هستند تا ایران میزان ذخایرش بیشتر نشده و به ساخت بمب نزدیک تر نشود و مدام می‌گویند: "زمان ما کم است."
انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی گفت: «ما چند ماه وقت نداریم، فقط چند هفته برای رسیدن به توافق وقت داریم.»
تأسیسات هسته‌ای ایران (تسا) در تیر ماه سال 1400 در کرج در طی حمله‌ای خرابکارانه توسط اسرائیل آسیب دید و مقامات جمهوری اسلامی می‌گویند، در جریان حادثه تیرماه یکی از چهار دوربین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای نظارت بر فعالیتها در تاسیسات کرج تخریب شده و داده‌های آن از بین رفته است.
رافائل گروسی ابراز امیدواری کرد که مقام‌های جمهوری اسلامی ایران هر چه زودتر به پرسش‌ها درباره این موضوع پاسخ دهند زیرا به نظر او از میان رفتن داده‌های ضبط شده دوربین «عجیب» است.
و در پاسخ یک مقام مطلع در سازمان انرژی اتمی در واکنش به این سخنان گفته است: «کارت حافظه مورد ادعای مدیرکل آژانس در عملیات خرابکاری منهدم شده و اتفاقا آژانس باید پاسخ بدهد که چرا از ظرفیت‌هایش برای ممانعت از اینگونه عملیاتهای خرابکارانه که منشاء آن هم مشخص است استفاده نمیکند.»
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران پیش‌تر از توافق با آژانس بر سر نصب دوربین‌های تازه در کرج خبر داده و گفته بود این توافق «خوب» برخی نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران را برطرف می‌کند.
این مجوز ناقض قانون مجلس نیست؛ چون تصاویر ضبط شده توسط این دوربین‌های جدید مانند تصاویر دوربین‌های قبلی در اختیار آژانس قرار نخواهند گرفت و همچنان نزد سازمان انرژی اتمی ایران محفوظ خواهند ماند.
ایران نیز هشدار هایی را به اسرائیل با توجه به «روند نسبتا موفق مذاکرات وین» داده است، چون ممکن است اسرائیل قصد «شرارت» و «ضربه زدن به گفتگوها» را داشته باشد، از این رو، نیروهای نظامی و امنیتی ایران برای مقابله با آن «سطح آمادگی‌های ضروری را بالاتر خواهند برد.»
نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی مهرداد بائوج لاهوتی گفت: اگر مثل گذشته در داخل کشور تزلزل و خللی به مذاکرات وارد نشود، برجام احیاء خواهد شد.
جدی ترین اقدام طرف غربی در آغاز مذاکرات هم در میز مذاکره و هم در اجرای عملیات روانی این است که بازگشت ایران به برجام با گرفتن امتیازات بالایی همراه نشود. این امتیازات از موضوع میزان رفع تحریم ها و راستی آزمایی آنها تا بهره بردن ایران از منافع اقتصادی و میزان تعهدات فنی و حقوقی و... شامل می شود.
طرف غربی برای جلوگیری از دادن امتیازات بیشتر به همین دلیل حمله به پیش نویس را بهانه قرار داد؛ البته غربی ها به خوبی میدانستند که پیش نویس ایران در واقع همان ریل گذاری است که ایران می خواهد از طریق آن امتیازاتی کسب کند.
غربی ها نیم نگاهی به افکار عمومی در داخل ایران داشتند و برداشت‌شان این بود که تکرار گزارۀ عدم پیشرفت مذاکرات، ذهنیتی برای افکار عمومی مبنی بر تولید فشار به مذاکره کنندگان ایرانی تولید خواهد کرد و حتی شاید بتواند پروسه امتیاز دادن به ایران را متوقف کند.
عضو شورای روابط بین اقوام که زیر نظر ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه فعالیت می‌کند، گفت: تروئیکای اروپایی اگر به دنبال موفقیت مذاکرات وین است، باید از پیروی کورکورانه از مواضع زیاده خواهانه آمریکا بپرهیزد.
پیش نویسی که در دورۀ ریاست جمهوری روحانی نوشته شده بود، ظاهراً دارای امتیازات بسیار زیادی بوده که طرف غربی بسیار مشتاق ادامه دادن با پیش نویس قبلی بودند. در پیش نویس جدید ایران به شدت دنبال رفع تمامی تحریم ها است. و تاثیر نتیجه مذاکرات بر وضعیت اقتصادی جمهوری اسلامی میتواند تعیین کننده باشد، زیرا به باور کارشناسان، تحریم‌های آمریکا اقتصاد ایران را به مرز فروپاشی کشانده است.
اینکه طرف اروپایی ادامه مذاکرات را همچنان روی میز دنبال می کند ولی صراحتی در بیان کردن «پیشرفت مذاکرات» ندارد، هم نشانه‌ی انتظار و امید داشتن به نتیجه بخش بودن عملیات روانی خود بر ایران است و هم نشانه‌ی یک چارچوب جدیدی است که در دور جدید مذاکرات بر غربی ها تحمیل شده و آن چارچوب این است که بیان «پیشرفت در مذاکرات» با توجه به اینکه پیش نویس ایران محور مذاکرات قرار گرفته و خبری از عقب نشینی ایران نیست، معنایی جز این ندارد که غرب اولین گام عقب نشینی را برداشته و ادامه این مسیر بر ریل دلخواه ایران خواهد بود.
کشورهای اروپایی طرف توافق هسته‌ای (بریتانیا، فرانسه و آلمان) روز جمعه در بیانیه مشترکی علت وقفه در مذاکرات را درخواست ایران عنوان کردند و آن را اقدامی ناامیدکننده خواندند.
اما علی باقری کنی، روز شنبه درخواست توقف مذاکرات از سوی ایران را تکذیب کرد و گفت: «از همان ابتدا توافق کرده بودیم که بعد از رسیدن به پیشنویس توافق به استراحت عادی برویم.»
اولیانوف در مصاحبه با خبرگزاری روسی «تاس» درباره تاریخ برگزاری نشست بعدی برجام در وین گفت: «در مورد تاریخ از سرگیری مذاکرات، شفافیت کامل وجود ندارد. موضوع تاریخ باز است. تا جایی که من متوجه شدم دو گزینه وجود دارد: یا از سرگیری کار این مذاکرات در 27 دسامبر، حداقل در سطح کارشناسی و یا در چارچوب دور هشتم در سوم ژانویه، زمانی که همه برای مذاکره آماده هستند.»
وزارت امور خارجه روسیه نیز در ارتباط با مذاکرات ایران و 1+4 در وین برای احیای توافق هسته‌ای بیانیه‌ای منتشر و در آن تأکید کرد مسکو انتظار دارد که دور هشتم گفتوگوها درخصوص بازگرداندن برنامه جامع اقدام مشترک بتواند به حصول یک توافق سریع و مورد قبول طرفین منجر شود.
