بریس ( ارتز ) وسیله ای است که برای بهبود عملکرد بیومکانیکی ، تشویق به چینش مناسب مفصل یا محافظت از اندام موجود و توان بخشی طراحی شده است.
بریس مفصلی و غیر مفصلی ارتزها به دو دسته گسترده تقسیم می شوند:
رایج ترین نوع ارتز ساختگی ، آنهایی هستند که از یک یا چند مفصل عبور می کنند. نمونه هایی از ارتز مفصلی شامل ارتز بی حرکتی مچ دست ، ارتز تحریک کننده مفصل بین فالانژئال پروگزیمال (PIP) و ارتز محدود کننده خم شدن آرنج است.
کلمه مفصل در توصیف ارتز ضمنی است و لازم نیست در نام این نوع ارتز وارد شود.
بریس های غیر مفصلی از مفصل عبور نمی کنند. در عوض ، آنها قطعه بدن را که به آن اعمال می شوند ، تثبیت می کنند. ASHT توصیه می کند که پزشکان قبل از توصیف ارتز ، اصطلاح غیر مفصلی را وارد کنند زیرا استفاده در نظر گرفته شده آن ضمنی نیست.
به عنوان مثال : ارتز مورد استفاده برای تثبیت استخوان بازو ، ارتز غیر مفصلی استخوان بازو و ارتز طراحی شده برای ایجاد ثبات متاکارپال ، ارتز متاکارپال غیر مفصلی نامیده می شوند. بدون این تعیین ، سازنده ارتز ممکن است نداند که مفاصل پروگزیمال یا دیستال را در روند طراحی ارتز مناسب قرار دهد یا آنها را حذف کند.
بریس ها چندین عملکرد بالقوه دارند ، از جمله جلوگیری از تغییر شکل ، اصلاح تغییر شکل ، افزایش عملکرد ، محدودیت حرکت برای بهبودی ، تسکین درد و حمایت از ستون فقرات.
بریس ها را می توان برای محدود کردن حرکت ناخالص ستون فقرات ، محدود کردن حرکت قطعه ای فردی ، کاهش نیروی بارگذاری بر روی ستون فقرات ، اصلاح ناهنجاری ستون فقرات و جلوگیری از پیشرفت تغییر شکل موجود طراحی کرد.
بریس ها شامل سه نوع: اندام تحتانی ، اندام فوقانی و ستون فقرات میشوند.
بریس ( ارتز ) های اندام فوقانی شامل انواع مختلفی از ارتزها برای شانه ، آرنج ، مچ دست و انگشتان هستند .
شانه بند ، اسپایدر داینامیک spider dynamic ، سه نقطه فشار ( Three pressure points )
ارتزهای اندام تحتانی شامل انواع مختلفی از ارتزها برای لگن، زانو، مچ پا و انگشتان و انواع کفی های مختلف هستند.
کفش طبی ، کفی طبی ، AFO
به طور خاص ارتزها را می توان در سه دسته طبقه بندی کرد:
1- ارتزهای کلاسیک
2-ارتزهای پیشرفته و الکترونیک شامل: سیستم E-Mag، سیستم Free-Walk،سیستم RGOو …
3-ارتزهای حمایتی
Magً: Eمفصل زانو با کنترل الکترونیکی قفل مفصل
برای بیماران با عوارض سندروم پس از فلج اطفال (post polio syndrome) ، بیماری فلج اطفال (poliomyelitis) ضعف یا فلج عضلات، این ارتز بسیار سبک و راحت بوده توسط مفصل مچ به داخل مچ پا که قابلیت تطابق و تنظیم حرکات پا را دارد ، متصل میشود.
این ارتز نگرانی که این بیماران از عدم قفل شدن مفصل زانو وامکان زمین خوردن آنها است را به وسیله قفل الکترونیکال و فرستادن سیگنال با remoteدر دست یا متصل به عصای بیمار و روشن شدن دکمه آلارم آن بر طرف می سازد.
بیمار توسط همان remoteدر دست، قفل را آزاد می کند و سیگنال مربوطه را دریافت می کند. پایه اصلی این بریس از ترموپلاستیک تشکیل شده است.
این ارتز برای فلج عصب رادیال و ضعف عضلا ت دورسی فلکشن پا به کار می رود. این ارتز شامل کربن و کالف ترموپلاستیک است. کربن به کار رفته تا حدود زیادی برگشت انرژی را فراهم می کند.
این ارتز به خصوص برای بیمارانی که مبتلا به فلج نخاعی با سطح ضایعه 5THتا 3Lمناسب است .
نـاتوانی هایی مانند فلج (paraplegic) دو طرفه که نیاز به وسیله ای برای کنترل و پایداری دو طرفه دارد. بیمار باید دارای حرکات و نیروی مناسب در سطح کمربند شانهای و دارای حرکات مورد نظر در سطح frontal و sagittal بوده و انقباض مفصل زانو بالای 20 را نداشته باشد.
در سیستـم RGOاتصال بین دو پا برای کار کردن وسیله بسیار مهم بوده و اجازه چرخش لگنی را در طول راه رفتن در حدود 15 درجه و همزمان زانو و خمیدگی مفصل زانو را در طول نوسان به پا، حول محور تثبیت شده پای مقابل که به طور کامل در موضع تثبیت شده قرار دارد می دهد. این ارتز دارای سیستم مدولار بوده و قابلیت تنظیم بنا بر رشد کودکان را داراست.
به دلیل آنکه امکان چرخش لگنی تا 15 درجه را فراهم می کند انحرافی در جهت راه رفتن به وجود نمی آورد.
ارتز Free walk
موارد استفاده: ضعف یا فلج اندام تحتانی
این ارتز به بیمار اجازه راه رفتن بسیار نرمال و طبیعی را داده و دارای دو مفصل مکانیکی زانو و مچ پا بوده که مفصل مچ به صفحه نازکی در کف پا متصل می شود. کامپوزیت کربن ماده اصلی تشکیل دهنده آن است.
ارتزهای ستون فقرات شامل ارتزهای گردنی، سینه ای و کمری هستند.
ارتز بوستون ، کمربند طبی LSO
یکی از انواع معروف و بسیار مفید ارتز ستون فقرات ، بریس میلواکی است که در درمان بیماری اسکولیوز ( انحراف ستون فقرات ) کاربرد دارد.