راهنمای تعویض مفصل زانو و لگن

تعویض مفصل چیست؟

تعویض مفصل زانو و لگن یعنی خراشیدن غضروف ها و البته مقدار کمی از خود استخوان، بعد از آنکه این مورد را انجام دادیم می رویم سراغ جایگزین کردن فلزاتی شبیه به خود مفصل، این فلزات اصولا با جنس تیتانیوم یا کبات کروم ساخته می شوند. جالب است بدانید که بین آنها یک پلاستیک با کیفیت بسیار بالا قرار میگیرد که توانایی این را دارد که 10 سال عمر کند.

تعویض مفصل برای چه کسانی مناسب است

در رابطه با این سوال شما که تعویض مفصل زانو برای چه کسانی مناسب است باید گفت زمانی پزشک تصمیم بر تعویض مفصل زانو می گیرد که اطمینان داشته باشد امیدی به بهبود مفصل خود بیمار نیست، این زمانی است که دیگر دارو ها کمکی به بیمار نمی کند و یا مفصل خیلی زیاد تغییر فرم داده است و دردناک شده است و دیگر کارآیی همیشگی را ندارد.

همانطور که می دانید مفصل زانو و لگن اولین مفاصلی هستند که تعویض آنها صورت گرفته است، اما امروزه با پیشرفت چشمگیر علم و تکنولژی حتی مفصل شست پا را نیز می توان تعویض کرد اما از آنجایی که هزینه زیادی را شامل می شوند تعویض این مفصل ها در ایران زیاد مرسوم نمی باشد و بیشترین آمار تعویض مفصل به زانو و لگن اختصاص داده شده است.

محدودیت سنی برای تعویض مفصل

در گذشته نظر بر این بود که تنها کسانی که بالای 50 یا 60 سال هستند تعویض مفصل زانو انجام دهند، اما امروزه از آنجایی که طول عمر مفصل ها بسیار افزایش داده شده است حتی افراد 20 ساله نیز می توانند عمل تعویض مفصل لگن را انجام دهند اما درمورد تعویض مفصل زانو همچنان تردید هایی وجود دارد و اصولا تنها به کسی که به طور جدی نمی تواند حرکت کند پیشنهاد می دهند تا تعویض مفصل زانو را انجام دهد، لازم به ذکر است که تعویض مفصل هایی که در کشور عزیزمان صورت می گیرد اصولا با پروتز های بسیار معتبر غربی صورت می پذیرد.

برای دانستن سوالات متداول درباره تعویض مفصل زانو روی این لینک کلیک کنید

تعویض مفصل زانو و لگن

جالب است بدانید انواع مختلفی از مفصل ها از نظر برند و شرکت تولید کننده وجود دارند اما از آنجایی که ما در ایران تنها از شرکت های معتبر خریداری می کنیم شرکت تولید کننده خیلی با اهمیت نمی باشد، این را نیز باید گفت که طول عمر این مفاصل خیلی نزدیک به یکدیگر است و اگر یک شرکت ادعا کند که مفصل مادام العمر تولید کرده است و این محصول تنها مختص به شرکت آنها است حتما غیر قابل باور است.

اما این را بدانید که برای هر نوع بیماری مفصل خاص خودش خریداری می شود که ممکن است از لحاظ قیمت بسیار متفاوت باشد، به عنوان مثال فردی که مشکل عضلانی و اسکلتی دارد می تواند یک مفصل بسیار متفاوت با کسی که مشکل دیگری دارد را تهیه کند، پس انتخاب مفصل بسیار تاثیر پذیر از نوع بیماری شما است.

عمل جراحی تعویض مفصل لگن

در عمل جراحی تعویض مفصل لگن پزشک شما سر استخوان ران را که اصولا خراب شده است را از بدن شما خارج می کند و به جای آن یک کره فلزی را جایگزین می کند. جالب است بدانید نقطه اتصال این سر فلزی با باقی مانده استخوان با یک دسته صورت می پذیرد که با نام stem شناخته می شود.

جراح ارتوپد شما بعد از آن سطح داخلی حفره استابولوم که در ناحیه لگن وجود دارد و خراب شده است را به وسیله ابزار های خاصی تراش می دهد، با این کار پزشک شما غضروف های خراب و البته استخوان های اضافه که داخل حفره استابولوم وجود دارند خارج می شوند.

آزمایشات

انجام آزمایشاتی همچون آزمایش خون ، ادرار، و نوار قلب، عکس برداری های پیشرفته همچون ام آر آی و اسکن کردن و تصاویر اشعه ایکس که میتواند تصاویر واضحی از وضعیت استخوان و بافت های آن به ما نشان دهد، قبل از انجام این عمل ضروری میباشد.

پزشک ارتوپد با ارزیابی کردن این تصاویر به شما پیشنهاد میکند که بهترین گزینه برای رهایی از درد وبهبود عملکرد جراحی تعویض مفصل میباشد و ممکن است گزینه های دیگر مثل انواع داروها و تزریقات و فیزیوتراپی و جراحی های دیگر را هم به شما پیشنهاد کند. همچنین پزشک ارتوپد در مورد خطرات و اشکالاتی که مربوط به خود این جراحی است و ممکن است بعد از جراحی رخ دهد توضیحاتی را ذکر میکند.

مراقبت در بیمارستان

اغلب افراد پس از تعویض زانو چند شب را باید در بیمارستان بگذرانند. در این مدت داروهایی به وی داده میشود. در بخش، بیمار ممکن است تا مدتی حالت گیجی داشته باشد که به تدریج بهبود میابد.

• اگر با بیهوشی عمومی جراحی تعویض مفصل زانو انجام شده باشد  بیمار به مدت چند ساعت نباید چیزی بخورد بعد از چند ساعت و با اجازه از پرستار به او چند قاشق آب داده و اگر بیمار احساس ناراحتی نکرد کم کم به وی مایعات بیشتری دهید. اگر عمل جراحی تعویض مفصل زانوبا بیحسی موضعی انجام شده  سر بیمار باید کاملا پایین نباشد و پشت تخت بیمار تا ۲۴ ساعت نباید بالا بیاید در غیر این صورت بیمار سردرد شدیدی می گیرد که احتمالا به مدت چند روز ادامه پیدا می کند.
• برای کاهش درد به بیمار داروهای مسکن داده می شود و وی را تشویق می کنند که پا و قوزک پایش را پس از عمل حرکت دهد راه رفتن باعث کاهش تورم می شود چون جریان خون را به عضلات پا افزایش می دهد و معمولا از همان روز جراحی تعویض مفصل مچ پا حرکت دادن زانو شروع می شود.

برنامه هایی که در منزل باید انجام دهیم

داروهایی برای شما تجویز میشود که میتواند بهبودی شما راتسریع ببخشد . بخش های فوق میتواند همراه با فعالیت های روزانه به شما کمک کند به سرعت بهبود یابید.
استفاده از یک میله یا دستگیره امن وسالم درحمام
استفاده از عصا هنگام استفاده ازپله
استفاده ازیک صندلی محکم با یک بالشت محکم (ارتفاع ۱۸ الی ۲۰ اینچ) و قسمت پشت بایدصندلی محکم باشد و دو دسته داشته باشد. شما برای زیر پای خود جاهایی که ارتفاع دارد نیازمند یک چهارپایه هستید.
یک توالت مانند صندلی که داری دسته باشد وجلوگیری از استفاده ازتوالت های معمولی
استفاده از یک صندلی یا چهارپایه محکم در حمام
برداشتن ویا دور ریختن فرش های مستعمل و فرسوده
استفاده ازطبقه همکف ساختمان در طول بهبودی به دلیل اینکه بالا و پایین رفتن از پله برای بیمار بسیار مضر است.