یکی از مهم‌ترین ابزارها برای انجام عمل‌های پزشکی دستکش است. دستکش پزشکی ابزاری است که باید کاملا تمیز بوده و برای هر بیمار به طور جداگانه استفاده شود. چرا که در غیر این صورت عفونت، ویروس، میکروب یا بیماری به راحتی از بیماری به بیمار دیگر منتقل شده و او را از پا خواهد انداخت. به همین دلیل یکی از اصلی‌ترین وظایفی که بر عهده پزشک قرار دارد، آشنایی با انواع دستکش‌های پزشکی و موارد کاربرد هر یک است. این دانش نه تنها به سلامت بیمار کمک خواهد کرد، بلکه نقش زیادی در افزایش بازدهی پزشک خواهد داشت. در این مقاله به معرفی انواع دستکش‌های پزشکی و بررسی هر یک خواهیم پرداخت.
دستکش وینیل یک دستکش پلاستیکی است که مقاومت بالایی در برابر انواع اسیدها، بازها و الکل‌ها دارد. ترکیبات استفاده شده در ساخت این دستکش‌ها عموما ضدحساسیت بوده و برای شما مشکلی ایجاد نمی‌کنند. توجه کنید که اگر قصد خرید دستکشی را دارید که کاملا به دست چسبیده و امکان لمس دقیق بخش‌های ظریف دهان را برای شما فراهم کند، ما خرید دستکش وینیل را به شما توصیه نمی‌کنیم. چرا که کامل به دست نمیچسبند و کشسانی بسیار ضعیفی نسبت به نوع های دیگر دستکش دارند. به همین دلیل از این دستکش‌ها معمولا برای جلوگیری از پخش عفونت و تمیز نگه داشتن دست‌ها در هنگام کار با ابزارها یا تمیز کردن آن‌ها استفاده می‌شوند.
دستکش‌های لاتکس دستکش‌های شیری‌رنگ و نسبتا نازکی هستند که به دست می‌چسبند. به همین دلیل برای استفاده راحت‌تر از آن‌ها از مواد پودری در داخل آن‌ها استفاده شده است. در ابتدا پودر مورد استفاده در این دستکش‌ها از کربنات کلسیم و پودر لیکا پدیم ساخته می‌شد. این مواد باعث بروز حساسیت در استفاده‌کنندگان شد. به‌خصوص که پزشکان و دندان‌پزشکان مدت طولانی از این دستکش‌ها استفاده می‌کردند و عرق دست آن‌ها باعث تشدید حساسیت می‌شد. به همین دلیل در مدل‌های جدید این دستکش از پودر مخصوصی که از آرد ذرت به دست می‌آمد استفاده شد. این پودر جذب پوست نشده و در مدت طولانی نیز سلول‌های آن را تحریک نمی‌کرد.
به‌طورکلی از دستکش لاتکس پودری برای کاربردهای ظریفی نظیر جراحی‌ها و معاینات ظریف استفاده می‌کنند. چرا که این دستکش‌ها کاملا به دست چسبیده و قدرت مانور انگشتان را بالا می‌برند. به علاوه برای انجام کارهای آزمایشگاهی نیز از دستکش لاتکس پودری استفاده می‌شود. البته باوجود استفاده از پودرهای ضدحساسیت در این دستکش‌ها هنوز هم برخی افراد نسبت به آن‌ها واکنش‌های آلرژیک نشان می‌دهند. به همین دلیل نوع بدون پودر آن‌ها نیز تولید و روانه بازار شده است.
به‌منظور جلوگیری از بروز حساسیت در افراد مختلف دستکش لاتکس بدون پودر تولید شد. این دستکش‌ها ازنظر کیفیت ساخت و مواد اولیه تفاوت چندانی با دستکش لاتکس پودری نداشته و کاربرد یکسانی با آن دارد. به دلیل اینکه پودر مورد استفاده در دستکش لاتکس پودری برای راحت‌تر شدن پوشیدن دستکش‌ها استفاده می‌شود، حذف آن در نوع بدون پودر ممکن است باعث سخت‌تر شدن این فرایند گردد. بااین‌حال استفاده از دستکش لاتکس بدون پودر به دلیل امکان ایجاد حساسیت‌های کمتر بیشتر از نوع پودری رواج دارد.
نیتریل نوعی پلاستیک مصنوعی است که دارای بافت بسیار محکمی بوده و در برابر پارگی و ساییدگی مقاوم هستند. همچنین این دستکش‌ها در برابر سرما و گرما نیز دچار تغییر شکل نمی‌شوند. مواد اصلی سازنده دستکش نیتریل پلی استر و کتان است. مقاومت بی‌نظیر این نوع دستکش‌ها در برابر انواع مواد شیمیایی باعث شده که آن‌ها به یکی از بهترین گزینه‌ها برای کار در آزمایشگاه و سالن‌های زیبایی تبدیل شوند. به علاوه این نوع دستکش‌های پزشکی برای افراد دارای حساسیت پوستی بسیار مناسب هستند.
دستکش‌های نیتریل یا دستکش‌های پزشکی رنگی، دارای رنگ‌های مختلفی مانند سبز، صورتی، آبی، مشکی و بنفش هستند. به طور معمول رنگ آبی و مشکی این دستکش‌ها بیشتر استفاده شده و رنگ‌های روشن آن در پزشکی و معاینه کاربرد بیشتری نسبت به رنگ‌های تیره دارند. دستکش‌های نیتریل برای استفاده‌های طولانی مدت بسیار مناسب هستند. این دستکش‌ها در موقعیت‌های پرخطر مانند کار با مواد شیمیایی یا مواد عفونی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
یکی از مهم‌ترین عوامل در دستکش‌های جراحی استریل بودن و مقاومت آن‌ها است. چرا که محیط‌ها و ابزارهای جراحی باید کاملا استریل باشند تا امکان ورود میکروب و عفونت به بدن بیمار را به صفر برسانند. بنابراین دستکش جراحی بدون پودر استریل بوده و یک بار مصرف است. نکته دیگر درباره این دستکش‌ها این است که جراحان مجبورند مدت‌زمان زیادی از آن‌ها استفاده کنند. به همین دلیل نوع بدون پودر آن‌ها مناسب‌تر است. چرا که پودر موجود در این دستکش‌ها نیز مثل دستکش لاتکس پودری ایجاد حساسیت خواهد کرد.
نکته مهم دیگر در خصوص این دستکش‌ها این است که سطح بیرونی آن‌ها نیز عاری از هرگونه پودری است. این موضوع باعث می‌شود استفاده از این دستکش‌ها در طی فرایند جراحی باعث بروز حساسیت در بدن بیمار نشده و سایر عوارض ناشی از پودرهای دستکش‌ها در بدن او بروز پیدا نکند.
دستکش جراحی یک نوع دستکش یک بار مصرف است که ماده اصلی سازنده آن پلیمرها هستند. ماده اصلی که برای ساخت این پودرها استفاده می‌شود، نشاسته ذرت است. اما ممکن است بعضی از افراد به مواد تشکیل‌دهنده پودر حساسیت داشته باشند. به طور معمول دستکش‌های پودری نسبتا به دستکش‌های بدون پودر ارزان‌تر هستند اما خاصیت ضدحساسیت درون آن‌ها دیده نمی‌شود. دستکش جراحی پودری یک طبقه‌بندی عمومی است که می‌تواند همه انواع دیگر دستکش پزشکی مانند دستکش لاتکس، نیتریل و وینیل را در بر بگیرد. دستکش‌های جراحی پودری آسان‌تر از دستکش‌های غیر پودری وارد دست می‌شوند. بااین‌حال در کاربردهای حساس مانند جراحی معمولا استفاده از دستکش جراحی پودری توصیه نمی‌شود.
شناخت انواع مختلف دستکش‌های پزشکی و موارد کاربرد هر یک از آن‌ها یکی از مهم‌ترین اقدامات برای تبدیل شدن به یک پزشک حرفه‌ای است. از این طریق شما می‌توانید به‌طور موثری بازدهی کار خود را بالا برده و در نتیجه رضایت بیماران را جلب کنید. در این مقاله تلاش شد تا انواع دستکش‌های پزشکی به صورت مختصر و مفید توضیح داده شده و موارد کاربرد هریک بررسی شود.
برای خرید انواع دستکش یکبار مصرف می توانید به سایت فروشگاه طب تیک مراجعه نمایید.
