برای همه ما پیش آمده که در شرایطی احساس خجالت و کم‌رویی داشتیم، به حدی که موقعیت را ترک و یا با سکوت از برقراری تعامل با دیگران پرهیز کردیم.
این یک تجربه شایع در میان افراد مختلف است و احتمالا اکثر ما با گذشت زمانی اندک، به شرایط عادی برگشته‌ایم. اما این مسئله زمانی نگران کننده‌ست که خجالت‌زدگی، زندگی عادی و روزمره فرد را دچار اختلال کرده و توانایی هرگونه برقراری ارتباط با موقعیت‌های اجتماعی را از او سلب کند و این درست همان چیزی‌ست که آن را «اختلال شخصیت اجتنابی» می‌نامند.
???
افرادی که از ابتلا به اختلال شخصیت اجتنابی یا دوری‌گزین رنج می‌برند، تمایل به اجتناب از حضور در موقعیت‌های اجتماعی دارند، زیرا از طرد شدن و قضاوت شدن توسط دیگران وحشت دارند؛ به‌زبان ساده‌تر فرد از جمع پرهیز می‌کند و می‌ترسد رابطه خود را عمیق‌تر کند.
علائم این اختلال بسیار شبیه نشانه‌های خجالتی‌بودن و یا اضطراب اجتماعی‌ست، برای همین گاهی این سه مورد با هم اشتباه گرفته می‌شود، در حالی که تفاوت‌هایی بینشان وجود دارد و البته تشخیص این موضوع نیز به عهده متخصص روانشناس است.
???
فرد مبتلا به این اختلال از قضاوت دیگران و نقد شدن یا صرفا بد به نظر رسیدن وحشت دارد. بنابراین تا بتواند از انجام کارهایی که او را در چنین موقعیت‌هایی قرار دهند، اجتناب می‌کند. البته به رغم این پرهیز، میل به برقراری رابطه و فعالیت اجتماعی همچنان وجود دارد. پس چنین فردی مدام بین دو میل متضاد گرفتار است.
???
???
ازدواج با شخصیت اجتنابی:
این افراد معمولا در زندگی زناشویی مانند نقش‌های سنتی، فاصله مشخصی را با همسر خود نگه داشته و حتی در بیشتر اوقات مکان‌ها و اتاق‌های جدایی دارند. از دیده شدن و توجه گریزانند و سعی می‌کنند دنیای‌شان را برای خود حفظ کنند. زندگی با شخصیت اجتنابی بیشتر در سکوت می‌گذرد.
???
هرچقدر هم که به آنها نزدیک باشید، دنیای درونیشان را با شما در میان نمی‌گذارند؛ حتی زمانی که شما از دنیای درونی خودتان صحبت می‌کنید نیز آنها به هراس می‌افتند.
شخصیت اجتنابی از دادن اطلاعات به شما طفره رفته و به سختی می‌توانید احساسات او را بفهمید.
در زندگی زناشویی یک شخصیت اجتنابی، بیان احساسات صورت نمی‌گیرد.
