فرایند ارتقای مقاومت سیستم سازه ای (ساختمان موجود) جهت بهبود عملکرد لرزه ای ساختمان را مقاوم سازی ساختمان می گویند. البته مقاوم سازی ساختمان محدود به مقاوم سازی لرزه ای نمی باشد و ممکن است دلایلی دیگری از جمله افزایش بارهای وارده بر سازه، اضمحلال مصالح داشته باشد.
ساختمان های موجود که در معرض خطر رلزله قرار دارند و ساختمان های آسیب دیده در زلزله می توانند از طریق روش های ارائه شده در این مقاله مورد مقاوم سازی قرار بگیرند.
ترمیم ساختمان ها نسبت به تخریب آنها بسیار اقتصادی تر است، همچنین در خصوص سرعت عمل ترمیم نسبت به تخریب ساختمان نیز باید توجه ویژه ای داشت. برای مثال در همین زلزله اخیر که در کرمانشاه، سرپل ذهاب و اطراف آن اتفاق افتاد باید این نکته را ذکر کرد که با توجه وقوع این زلزله در فصل سرما و بارندگی نیاز شدیدی برای ایجاد اقامت گاه برای هموطنانمان وجود دارد. ارسال چادر در قدم اول و سپس ساخت و برقرای کانکس ها اولین اقدامات برای استقرار این عزیزان بوده است. شاید با ترمیم برخی از ساختمان ها که قابلیت مقاوم سازی دارند بتوان استقرارگاه هایی که هزینه نسبتا پایینی دارند و در مدت زمان کوتاهی ساخته می شوند، ایجاد کرد.
در این روش مقاوم سازی،ترمیم کل ساختمان و ارتقای مقاومت کلی ساختمان در برابر زلزله تامین می شود. این روش ها در زیر نامبرده شده اند:
روش های مقاوم سازی موضعی ساختمان
در این روش مقاوم سازی بخشی از ساختمان مورد ترمیم قرار می گیرد و موجب بهبود عملکرد ساختمان می شود. در ادامه به معرفی برخی از مرسوم ترین این روش ها خواهیم پرداخت:
روش مقاوم سازی سازه های بنایی
اصل ضروری در سازه های بنایی برای داشتن استحکام و مقاومت در برابر بارهای لرزه ای به هم پیوسته بودن سقف، دیوار و فونداسیون به یکدیگر است. در اصلاح به این عملکرد سازه عملکرد جعبه ای می گویند. علاوه بر اینکه سازه باید عملکرد جعبه ای خوبی داشته باشد میزان باز شو های آن نیز باید محدود و به خوبی مهار شوند. در ادامه به روش های مقاوم سازی سازه های بنایی مرسوم را به اختصار معرفی می کنیم.
این روش به منظور ایجاد عملکردی یکنواخت و یکپارچه در دیوار بنایی استفاده می شود
ایجاد یکپارچگی در سازه بنایی با استفاده از شبکه فولادی
افزودن دیوارهای داخلی جهت بهبود عملکرد لرزه ای ساختمان بنایی
افزودن پشت بند جهت ممقاوم سازی سازه های بنایی
بسیاری از مهندسین دغدغه مسئله اقتصادی طرح های مقاوم سازی را داشته و پیش از ارائه طرح مقاوم سازی می خواهند که دید مناسبی از مسائل اقتصادی روش های مختلف مقاوم سازی داشته باشند. در ادامه این مطلب به مسائل اقتصادی هر یک از روش های مقاوم سازی مرسوم در مقاوم سازی سازه ها خواهیم پرداخت.
این روش نیازمند خرید ادوات مخصوص از جمله دستگاه شاتکریت است. که ممکن است هزینه اولیه بالایی داشته باشد ولی در استفاده از آن در طرح های متعدد هزینه آن جبران خواهد شد. همچنین برای اجرای این روش لازم است تا بتن خاصی تولید شود و یک شبکه میلگرد باید روی سطح نصب شود. علاوه بر این موارد باید حداقل یک نیروی متخصص جهت اجرای این روش وجود داشته باشد. به نظر می رسد به همین دلایل این روش در شهرهای کوچک با تعداد پروژه های کم بسیار گران و غیر اقتصادی است.
برای اجرای این روش بایستی تجهیزات تزریق رزین خریداری شود؛ ولی این روش میزان مصرف رزین را به سبب اینکه تنها نیاز به پر کردن ترک ها وجود دارد، بهینه می کند. برای اجرای این روش نیز حداقل یک نیروی متخصص لازم است.
از آن جاییکه مصالح لازم برای اجرای این روش به آسانی پیدا می شود و اجرای آن نیز بسیار راحت است، هزینه این روش بسیار پایین است. برای اجرای این روش نیروی متخصص لازم نیست و حتی معمارهای محلی در روستاها نیز قادر به اجرای آن هستند و این مسائل این روش را به عنوان روشی آسان برای مقاوم سازی دیوارهای بنایی ترک خورده مبدل کرده است.
روشی بسیار محبوب و ارزان که در مقاوم سازی اجزای سازه های موجود به وفور از آن استفاده می شود. این روش با مصالح مرسوم و کارگران عادی قابل اجرا است.
این روش به علت نیاز به حجم بالای آرماتوربندی، سوراخ کاری و کاشت میلگرد روش بسیار گران قیمتی است. تاثیر این روش در مقاوم سازی برخی ساختمان ها به قدری مناسب است که هزینه بالای این روش را جبران می کند. بنابرین اجرای این روش مقاوم سازی فقط در ساختمان های مهم و بلند مرتبه مورد استفاده قرار می گیرد.
این روش نسبت به افزودن دیوار برشی ارزانتر می باشد چون که میزان مصالح استفاده شده در آن کمتر می باشد. این روش مقاوم سازی در جاییکه به میزان سختی کمتری احتیاج داشته باشیم مقرون به صرفه تر است.
این روش نسبت به روش افزودن قاب مهاربندی شده (بادبند) گرانتر و از روش افزودن دیوار برشی ارزانتر است. این روش به وفور در مقاوم سازی سازه های بتنی استفاده می شود.
این روش یک روش مقاوم سازی ارزان برای سازه های بنایی محسوب می شود. این روش با مصالح مرسوم و ارزان قابل اجرا است. برای اجرای این روش نیروی متخصص لازم نیست و حتی معمارهای محلی در روستاها نیز قادر به اجرای آن هستند.
ویژگی های اقتصادی این روش مشابه افزودن مهاربند به ساختمان می باشد.
روشی آسان برای مقاوم سازی ساختمان های بنایی می باشد. این روش با مصالح مرسوم و ارزان قابل اجرا است. برای اجرای این روش نیروی متخصص لازم نیست و حتی معمارهای محلی در روستاها نیز قادر به اجرای آن هستند.
هزینه این روش در برخی از موارد بیشتر از روش های دیگر است، ولی به خاطر مزایای بسیار زیاد این روش هزینه بیشتر این روش به راحتی در پروژه جبران می شود.
ایران از نظر لرزه خیزی در منطقه فعال جهان قرار دارد و به گواهی اطلاعات مسـتند علمـی و مشـاهدات قـرن بیستم از خطرپذیرترین مناطق جهان در اثر زمین لرزه های پرقدرت محسوب مـی شـود. در سـال هـای اخیـر بـه طـور متوسط هر پنج سال یک زمین لرزه با صدمات جانی و مالی بسیار بالا در نقطـه ای از کشـور رخ داده اسـت و در حـال حاضر ایران در صدر کشورهایی است که وقوع زلزله در آن با تلفات جانی بالا همراه است. و به همی دلایل می باشد مقاوم سازی در ایران یک امر مهم و حیاتی می باشد.
پس از زلزله های با تلفات بسیار زیاد از جمله زلزله در طبس، رودبار، منجیل ، بم و سرپل ذهاب این بار زلزله 5/2 ریشتری در نزدیکی تهران نیاز به مقاوم سازی سازه در کشورمان بیشتر از گذشته احساس می شود.
تکنوپل در فیسبوک
تکنوپل در گوگل+
تکنوپل در لینکدین
