قابلمه ها باید تحمل حرارت زیاد را داشته باشند تا در اثر حرارت دچار تغییرات نشوند، مخصوصا پوشش داخلی آن ها با این پیش زمینه نگاهی داریم به قابلمه هایی که برای پخت و پز روی اجاق گاز مناسب هستند.
بیشتر مردم ما برای پخت و پز از قابلمه استفاده می کنند و این قابلمه ها را روی اجاق گاز می گذارند و این یعنی قابلمه ها در معرض حرارت مستقیم قرار می گیرند و باید تحمل این حرارت را داشته باشند تا در اثر حرارت دچار تغییرات نشوند، مخصوصا پوشش داخلی آنها.
پیرکس،مطمئن
بهترین قابلمه ها، قابلمه های پیرکس هستند، ولی نه برای ایرانی ها چون بیشتر مردم کشور ما از اجاق گاز برای پخت و پز استفاده می کنند در حالی که پیرکس تحمل حرارت مستقیم را به مدت طولانی ندارد. از سوی دیگر، خیلی از غذاهای ایرانی را در مایکروفر هم نمی توان پخت.در کشورهای دیگر که استفاده از اجاق های برقی رایج است، این قابلمه ها مناسب هستند.
تفلون، پرطرفدار
یکی از قابلمه های که در کشور ما زیاد به کار می رود، قابلمه های تفلون هستند.این قابلمه ها از این نظر که غذا به آنها نمی چسبد و روغن کمتری برای پخت و پز درآنها لازم است، خیلی طرفدار دارند ولی باید هنگام استفاده از آنها دقت بسیار زیادی داشت چون حتی کشیدن اسکاچ زبر روی سطح داخلی شان باعث می شود خراش بردارند و اگر تکه ای از تلفون وارد دستگاه گوارش می شود، می تواند آسیب زیادی در پی داشته باشد به همین دلیل استفاده از قابلمه های تلفون در اروپا تقریبا منسوخ شده است.
چدن هایی که چدن نیستند
قابلمه های دیگری که به نام قابلمه چدن امروزه در بازار به فروش می رسند، در واقع چدن نیستند بلکه از جنس آلومینیوم خشک اند که با دستگاه هایی خاص در قالب تزریق می شوند و روی انها تفلون میکشند یعنی با ظروف تفلون تفاوتی ندارند و باید همان ملاحظاتی که در مورد قابلمه های تفلون وجود دارد، در مورد آنها هم رعایت کرد.لازم است بدانید چدن، آلیاژی از آهن است و اگر این قابلمه ها واقعا چدن بودند، وقتی لایه روی آنها (تفلون) به هردلیلی خراش بر می داشت، حتما زنگ می زند.
استیل، بهداشتی
قابلمه های استیل از همه قابلمه های دیگر بهداشتی ترند. اما یک مشکل دارند، اینکه حرارت را مستقیم انتقال می دهند.یعنی وقتی یک قابلمه استیل روی حرارت قرار می گیرد، غذا سریع در آن می سوزد چون بلافاصله حرارت آتش را منتقل می کند به طوری که دمای این سوی قابلمه که روی آتش قرار گرفته و آن سو که غذا درونش قرار دارد، سریع یکی می شود مگر اینکه روی لایه بیرونی آن آلومینیوم یا مس چسبانده شده باشد. البته حتی در این صورت هم دیواره های قابلمه حرارت را به شدت منتقل می کند.
سرامیکی ها هم احتیاط دارند
برخی از قابلمه ها هم با روکش سرامیکی عرضه می شود ولی باید بسیار دقت کرد که این روکش ساییده و تکه های آن وارد غذا نشود زیرا بسیارآسیب زاست.
لعابی هایی که ترک می خورند
قابلمه های لعابی که برای طبخ مربا استفاده می شوند هم آهنی هستند چون لعاب به آلومینیوم نمی چسبد ولی روکش آنها از جنس لعاب است که معمولا در اثر گرما و سرما ترک بر می دارد.در این صورت آهن زیر لعاب خیلی سریع زنگ می زند و اگر از آن استفاده شود، مضر است.
آلومینیوم، مطمئن
بهترین قابلمه ها بعد از پیرکس ها، قابلمه های آلومینیومی هستند، چون حتی آسیب و ساییده شدنشان هم مشکلی به وجود نمی آورد و وارد شدن آلومینیوم به دستگاه گوارش خطرساز نیست.البته به شرط اینکه این قابلمه ها از شمش خالص آلومینیوم باشند.برخی میگویند اشکال قابلمه های آلومینیومی این است که وقتی در آنها آب می جوشانیم،سیاه می شوند اما علت این مشکل ناخالصی آب است و اگر آب مقطر را در این ظروف بجوشانیم، سیاه نخواهد شد.
در آب لوله کشی، آب چاه که حاوی املاح ونمک است وجود دارد ونمک آن باعث تولید اکسید آلومینیوم می شود که البته ضرری ندارد و فقط رنگ ظرف را عوض می کند که قابل رفع است.از سوی دیگر، هنگام خرید این قابلمه ها باید مراقب بود نازک نباشند زیرا در این صورت وقتی روی اجاق گاز قرار می گیرند، ته ظرف بالا می آید و حتی با سیم ظرفشویی ممکن است سائیده شوند و از بین بروند.برای جلوگیری از سیاه شدن قابلمه های آلومینیومی هنگام جوشاندن آب، می توان مقدار کمی ماده ای ترش مثل آبلیمو یا سرکه در آن ریخت.
