نقش هیدروسولفیت سدیم در نساجی

رنگهای Vat با استفاده از هیدروسولفیت سدیم (دی تیونات سدیم) به عنوان عامل کاهنده و هیدروکسید سدیم به عنوان قلیایی استفاده می شود. برخی از محصولات جانبی هیدروسولفیت سدیم ماهیتی اسیدی دارند و نیاز به مصرف بیش از حد هیدروکسید سدیم بیش از نیاز استوکیومتری دارند. تعدادی از محصولات جانبی تشکیل شده ترکیبات گوگردی مانند Na2S و NaHS هستند که از طریق تشکیل H2S هوا را آلوده می کنند. در عین حال نمک های گوگرد به شکل سولفات و سولفیت ها (Na2SO3, NaHSO4, Na2SO4, Na2S2O3) فاضلاب را آلوده کرده و pH آن را کاهش داده و بر روی لوله های بتنی اثر خورندگی نشان می دهد. سایر مشکلات مرتبط با استفاده از هیدروسولفیت سدیم، هزینه و پایداری کم ذخیره سازی آن است.

فرمول مولکولی: Na2S2O4

شکل ظاهری: هیدروسولفیت سدیم به نام دی تیونیت سدیم نیز شناخته می شود و پودر کریستالی سفید یا مایل به زرد است. محلول در محلول هیدروکسید سدیم و کمی محلول در اتانول است. هیدروسولفیت سدیم بی آب پودر شده با مقدار کمی آب ممکن است در اثر حرارت تجزیه در هوا مشتعل شود.

رنگ‌های Vat انتخاب اولیه‌ای هستند که در آن به بالاترین درجه پایداری در برابر شستشو، هوازدگی و نور نیاز است. مراحل اصلی در رنگرزی پنبه با رنگهای vat به شرح زیر است

تبدیل رنگدانه نامحلول vat به آنیونهای لوکو وات سدیم محلول [کاهش]

انتشار آنیون های سدیم leuco-vat به الیاف سلولزی

حذف مواد قلیایی و کاهنده اضافی با شستشو

اکسیداسیون رنگ محلول به شکل رنگدانه ای نامحلول در الیاف سلولزی و

صابون سازی، که طی آن مولکول های جدا شده رنگدانه های vat دوباره جهت دهی می شوند و به شکلی متفاوت و کریستالی تر مرتبط می شوند.

سیستم های احیای مختلفی برای رنگ های vat پیشنهاد و استفاده شده است. رایج ترین نوع ماده احیا کننده مورد استفاده برای رنگرزی با رنگ های vat، هیدروسولفیت سدیم است که معمولاً به عنوان هیدروس شناخته می شود اما به درستی به نام دی تیونیت سدیم شناخته می شود که دارای فرمول شیمیایی NaSO است. الزامات مهم عامل کاهنده رنگ vat به شرح زیر است

سطحی از قدرت کاهنده (پتانسیل کاهش) کافی برای کاهش سریع تمام رنگهای تجاری مخمر به شکل محلول در آب.

در برابر اکسیداسیون هوا پایدار است

در برابر دما پایدار است

پایدار در برابر تحریک

در طی فرآوری ممکن است بخش بزرگی از آن در اثر واکنش آن با اکسیژن هوا (اکسیداسیون)، به دلیل مقاومت ضعیف در برابر اکسیداسیون یا کیفیت پایین از بین برود. کاهش غلظت آب ممکن است مشکلات مختلفی را به شرح زیر ایجاد کند

توسعه نامناسب سایه

سایه ناسازگار در طول طول

تنوع سایه واگن برقی به واگن برقی

تولید لکه و غیره

در طول توسعه رنگ vat بر روی بخارپز پد، اگر غلظت عامل کاهنده کاهش یابد، رنگ به درستی کاهش نمی یابد و از پارچه خارج می شود. مولکول های رنگ vat احیا نشده ممکن است آگلومراهایی را در فرورفتگی تشکیل دهند و پس از مدتی ممکن است روی پارچه لکه ایجاد کنند. در چنین مواردی، لکه بر روی پارچه مشاهده می شود.

منبع: هیدروسولفیت سدیم