احساس سبکی سر، گیجی و یا عدم تعادل به عنوان سرگیجه شناخته می شود. اختلال در سیستم تعادل بدن می تواند منجر به بروز سرگیجه شود. سرگیجه به خودی خود یک بیماری نیست و از آن به عنوان نشانه ای از بیماری یاد می شود. بیماری و اختلالات گوناگونی دارای علائم سرگیجه هستند.
سرگیجه جزو علائم رایجی است که نشان دهنده بیماری جدی نیست. با این وجود اگر دچار سرگیجه های مکرر و تکرار شونده هستید؛ این مقاله را از دست ندهید. در ادامه توضیحات مفصلی در باب تشخیص و درمان سرگیجه ارائه خواهد شد.
پزشک با توجه به علائم بیمار تصمیم انجام انواع آزمایشات و روش های تشخیصی می گیرد. بنابراین توصیف دقیق حال بیمار، برای پزشک بسیار حائز اهمیت است. در طول معاینه پزشک نحوه راه رفتن و حفظ تعادل بیماری را بررسی خواهد کرد. بیمار در صورت نیاز باید آزمایشات شنوایی سنجی و تست تعادل را انجام دهد. در ادامه برخی از متداول ترین تست ها را بیان خواهیم کرد.
هنگام انجام تست حرکت چشم، بیمار باید یک جسم متحرک را دنبال کند. پزشک معالج مسیر حرکت چشم بیمار را بررسی خواهد کرد. در برخی از انواع این تست ممکن است حین انجام این تست، آب یا هوا در کانال گوش بیمار ریخته شود.
اگر پزشک شما احتمال دهد که علت سرگیجه ناشی از ابتلا به سرگیجه موضعی خوش خیم است، ممکن است یک تست حرکت ساده سر به نام مانور«Dix-Hallpike» را برای تأیید بیماری، توصیه کند.
پوسچروگرافی یک نوع تست تعادلی است که سیستم تعادلی بیمار را بررسی خواهد کرد. در این تست ، بیمار روی یک سکو متحرک قرار گرفته و سعی می کند تا تعادل خود را حفظ کند.
هنگام تست صندلی چرخشی، بیمار روی یک صندلی با دور بسیار آهسته حول یک دایره کامل حرکت می کند. در سرعت های بیشتر، در یک قوس بسیار کوچک به جلو و عقب حرکت می کند. این حرکات برای سقنجش میزان تعادل بیمار انجام می شود.
علاوه بر تست های شنوایی سنجی و تعادل، ممکن است آزمایش خون و سایر آزمایشات برای بررسی سلامت بیمار پیشنهاد شود.
در اکثر موارد سرگیجه بدون درمان دارویی بهبود می یابد. اما اگر سرگیجه ها بعد از چند هفته بهتر نشدند. بهتر است برای درمان سرگیجه اقدام شود. پزشک بر اساس علائم و نتایج آزمایشات تصمیم به درمان بیمار می گیرد. در ادامه مختصرا برخی از شایع ترین روش های درمانی را بیان خواهیم کرد.
در اولین مراحل درمانی سرگیجه، دارو توصیه می شود. تعدادی از دارو های مصرفی که در کاهش سرگیجه نقش موثر دارند معرفی شده اند. این موارد عبارتند از؛
قرص ادار آور که به قرص آب نیز معروف است، معمولا برای افراد مبتلا به بیماری منیر تجویز می شود. همراه با این قرص، رعایت رژیم غذایی کم نمک نیز توصیه می شود.
برای کاهش سریع علائم سرگیجه، استفاده از قرص های ضد تهوع و سرگیجه پیشنهاد می شود. دارو هایی نظیر آنتی هیستامین ها و آنتی کولینرژیک های از جمله این دسته از دارو ها هستند. اکثر این دارو ها خواب آور هستند. به همین علت رعایت جوانب احتیاط بعد از مصرف این قرص ها باید رعایت شود.
در افرادی که دچار سرگیجه های ناشی از استرس و اضطراب هستند؛ دارو های ضد اضطراب می تواند به بهبود سرگیجه کمک کند. داروهایی همانند دیازپام (والیوم) و آلپرازولام (زاناکس) در دسته ای از داروها به نام بنزودیازپین ها هستند. این دسته از دارو ها اعتیاد آور هستند؛ به همین علت مصرف این دارو ها تنها با نظر پزشک قابل استفاده است.
حمله های سرگیجه میگرنی می تواند مشکلات زیادی را برای بیمار به همراه داشته باشد. برخی داروها برای پیشگیری از حملات میگرن توصیه می شوند.
در برخی از بیماری ها ممکن است در طول دوره درمان علاوه بر مصرف دارو نیاز به کاردرمانی هم باشد. کار درمانی روند بهبود بیماری را تسریع می بخشد. در ادامه برخی از مهم ترین روش های کار درمانی به شما معرفی خواهد شد.
مانورهای موقعیت سر، شامل یک مجموعه از تکنیک های جابجایی کانال هستند که به مانور Epley شناخته می شوند. انجام این تکنیک ها معمولا تحت نظر پزشک و یا فیزیوتراپ انجام می شود. افرادی که دارای مشکل گردن یا کمر، جدا شدن شبکیه چشم یا مشکلات عروق خونی هستند؛ قبل از انجام تکنیک ها باید پزشک خود را در جریان شرایط خود قرار دهند.
تعادل درمانی شامل مجموعه ای از تمرینات خاصی می باشد که به منظور کاهش حساسیت سیستم تعادل انجام می شود. این تکنیک در کار درمانی به « توانبخشی دهلیزی » معروف است.
روش هایی همچون تزریقات و جراحی جزو روش های تهاجمی محسوب می شوند. برخی از روش های تهاجمی به عنوان آخرین مرحله درمان توصیه خواهند شد. درادامه مثالی برای این دسته آورده شده است.
تزریق آنتی بیوتیک جنتامایسین به گوش داخلی یکی از روش های تهاجمی برای غیر فعال کردن عملکرد تعادل است.
برداشتن مجاری نیم دایره ای در طی عمل جراحی که به آن لابیرنتکتومی می گویند، یکی از روش های تهاجمی می باشد. این عمل به ندرت و در صورت آسیب شدید مجاری نیم دایره ای انجام می شود. در این شرایط گوش سالم، وظیفه حفظ تعادل را برعهده دارد.
روش های تهاجمی به طور عمده در شرایطی انجام می شوند که فرد بیمار دارای کم شنوایی جدی و سرگیجه های مقاوم به درمان باشد.
در انتها
درمان سرگیجه بر مبنای درمان بیماری اصلی صورت می پذیرد. درمان های خانگی و دارویی تا 90 درصد می توانند سرگیجه ناشی از بیماری را مدیریت کنند.
در صورت مراجعه به کلینیک گوش حلق و بینی، پزشک با معاینات فیزیکی و پرسش علائم بیماری می تواند تا حدودی علت سرگیجه شما را تشخیص دهد. ممکن است برای اطمینان از بیماری روش های تشخیصی پیشنهاد شود.
کلینیک گوش تهران با داشتن بهترین متخصصان گوش و حلق و بینی بهترین خدمات را به بیماران ارائه می دهد. اگر شما علاقه مند به کسب اطلاعات بیشتر در مورد روش درمانی کلینیک گوش تهران و تیم حاذق این کلینیک هستید؛ با کلینیک گوش تهران تماس بگیرید.
پزشکان تیم کلینیک گوش تهران با سابقه طولانی بیست ساله جراحی های گوش می توانند مشاوره خوبی برای درمان بیمارهای گوش شما باشند.
منابع:
https://www.healthline.com/health/dizziness#What-is-dizziness?
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dizziness/diagnosis-treatment/drc-20371792