یکی از پر اهمیت ترین حقوق مالی زن که در زمان طلاق و جدایی به او تعلق می گیرد ، عبارت است از : اجرت المثل ایام زناشویی که در صورت اثبات شرایط آن ، زن می تواند از این حق برخوردار شود . بر طبق مضمون ماده 336 قانون مدنی ، هر شخصی که برحسب دستور و خواسته دیگری کاری را انجام دهد که بر طبق عرف ، به آن مزد تعلق گیرد می تواند اجرت یا دستمزد مطالبه نماید مگر آن که ، مشخص شود که آن شخص قصد تبرع داشته است .
به استناد ماده فوق الذکر اموری در منزل که انجام دادن آن وظیفه قانونی و شرعی زن نیست ، و زن آن امور را بنا به دستور و خواسته مرد انجام داده باشد در صورتی که ، زوجه قصد دریافت کردن اجرت و یا دستمزدی از زوج داشته باشد در این صورت به زن اجرت المثل تعلق می گیرد .
لازم به ذکر است که : شرط اصلی و اساسی برای تعلق گرفتن اجرت المثل به زن این امر است که طلاق از طرف ، مرد باشد و علت طلاق نیز به خاطر عدم تمکین زوجه از زوج نباشد . ( در صورتی که علت طلاق عدم تمکین زن از مرد باشد در چنین وضعیتی علاوه بر آن که به زن نفقه تعلق نمی گیرد ، اجرت المثل نیز تعلق نخواهد گرفت ) .
از دیگر مواردی که می توان در خصوص اجرت المثل در طلاق ذکر کرد ، این امر است که در قانون میزان دقیق و مشخصی برای اجرت المثل ایام زوجیت زن در نظر گرفته نشده است ، و در واقع هنگامی که زن اجرت المثل خود را از مرد دریافت می کند ، تعیین مبلغ اجرت المثل به کارشناس رسمی دادگستری سپرده می شود .
کارشناس مربوطه با در نظر گرفتن عوامل مختلفی همچون : شئونات خانوادگی زن ، تحصیلات زن ، شاغل یا خانه دار بودن زوجه ، مدت زمان زندگی زناشویی زوج و زوجه ، تعداد فرزندان حاصل از ازدواج زوج و زوجه و ... اجرت المثل زن را تعیین می کند .
حال ممکن است ، زن و مرد در دوران نامزدی از یکدیگر جدا شوند ، در صورتی که طلاق از طرف مرد باشد این سوال مطرح می شود که آیا به زوجه اجرت المثل ایام زوجیت تعلق می گیرد یا خیر ؟ در پاسخ به این سوال باید افزود که اجرت المثل در طلاق ، مختص زمانی است که زن و مرد در منزلی واحد سکونت دارند و زن امور منزل را بنا به درخواست و دستور مرد و بدون اینکه قصد تبرع داشته باشد ، انجام بدهد .
حال در دوران عقد و نامزدی ، با اینکه از نظر قانونی زوج و زوجه ، زن و شوهر هستند ولی به سبب آن که هنوز در منزلی واحد زندگی نمی کنند تا شرایط دیگر اجرت المثل فراهم شود پس در این مدت به زن اجرت المثل ، تعلق نمی گیرد .
https://tehran-talagh.com/وکیل-اجرت-المثل/
اجرت المثل زن شاغل از دیگر مواردی است که می توان در خصوص اجرت المثل در طلاق ذکر کرد ، از آن جایی که بانوان شاغل زمان کم تری را در خانه می گذرانند ، و در نتیجه وقت کم تری برای انجام دادن امور منزل دارند پس اجرت المثل ایام زوجیت آنان در مقایسه با زنان خانه دار کم تر خواهد بود .
هم چنین اگر تحصیلات زوجه بالاتر باشد ، اجرت المثل بیش تری به او تعلق خواهد گرفت . همان طور که اگر تعداد فرزندان حاصل از ازدواج زوج و زوجه بیش تر باشد به تبع ، اجرت المثل ایام زناشویی زن نیز بیش تر خواهد بود .
نکته حائز اهمیتی که در خصوص اجرت المثل می توان اشاره کرد ، این امر است که اجرت المثل از جمله حقوقی است که بر گردن مرد می باشد ، بنابراین حتی پس از آن که زوج فوت کرد هم باز زوجه می تواند با اثبات این امر که یک سری از امور را که شرعا انجام دادن آن ها برعهده زن نبوده است را ، بر طبق درخواست و دستور مرد انجام داده است . و
هم چنین با اثبات اینکه در طول زندگی زناشویی با زوج ، زوجه هیچ تخلفی انجام نداده ( نشوز ) در این صورت زوجه می تواند اجرت المثل ایام زوجیت خود را حتی پس از فوت زوج نیز ، دریافت کند .