پیشرفت یک فروشگاه، رابطه مستقیمی با قدرت خرید مشتریان دارد. بسیاری از مردم دوست دارند یک کالا را بخرند ولی با دیدن قیمت بالای آن محصول، پشیمان میشوند. از طرفی اگر فروشگاه ها قیمت پایین تری برای محصولانشان قرار دهند دچار ضرر و زیان می شوند و شاید در معرض ورشکستگی قرار بگیرند. بهترین راه حل برای همچین موقعیتی، فروش محصولات به صورت قسطی است. در فروش قسطی اصطلاحا نه سیخ میسوزد نه کباب و دو طرف ماجرا به نحوی به هدفشان میرسند. در قدیم، این مدل فروش محصول در دفتر حساب و کتاب آن ها نوشته می شد اما الان راه حل راحت تر و سریع تری مثل نرم افزار های حسابداری آنلاین، جای روش های سنتی و قدیمی را گرفته است.
فروش اقساطی یکی از شیوههای فروش است که از گذشته تا به الان به روشهای مختلفی توسط کسب و کارها و سازمانهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. فروش اقساطی درواقع واگذاری یک محصول یا خدمات با قیمت مشخص به یک شخص است به صورتی که بخشی از قیمت یا تمام آن با اقساط مساوی یا غیر مساوی در سررسیدهایی که طی قرار داد فروش اقساطی مشخص شده دریافت شود.
امروزه بسیاری از شرکت ها محصولات خودشان را با شرایط و ضوابط خاصی به صورت اقساطی میفروشند، در غیر اینصورت بخش بزرگی از فروش خود در بازار را از دست میدهند.
همانطور که گفته شد فروش اقساطی هم برای فروشنده هم برای مشتریان مزایای مختلفی دارد
درصورتی که مشتری تمام بودجه ی مورد نیاز برای یک کالا نداشته باشد یا نتواند همه ی هزینه را به صورت یکجا پرداخت کند، با این روش میتواند کالای مورد نیازش را تهیه کند بدون اینکه او در سختی بیفتد. بعضی از محصولات به صورت تمام قسط به خریدار عرضه میشوند و در روند خرید آنها نیازی به پرداخت هیچگونه مبلغ اولیه نیست.
از طرفی دیگر هنگامی که فروشنده محصولات خود را به صورت اقساطی به فروش میرساند، میتواند با بررسی و حساب کردن هزینهها ی آینده، مبلغ بیشتری نسبت به قیمت اصلی آن محصول دریافت کنند. علاوه بر این کار به نوعی تبلیغ برای فروشگاه محسوب میشود و مشتریان به دلیل شرایطی که برای فروش در نظر گرفته شده است جذب این فروشگاه میشوند.
درآمد فروش اقساطی به دو بخش تقسیم میشود
سود ناخالص: سود ناخالص همان اختلاف بین قیمت فروش نقدی و قیمت تمام شده محصول برای فروشنده است. اگر فروشنده مطمئن باشد که در آینده اقساط محصولش توسط مشتری انجام میشود این سود در بازه زمانی فروش شناسایی میشود اما اگر فروشنده نسبت به دریافت اقساط مطمئن نباشد بهتر است شناسایی درآمد بعد از بازه زمانی فروش انجام شود یعنی در زمان دریافت وجه از خریدار.
درآمد سود: برابر است با اختلاف بین قیمت فروش نقدی محصول با قیمت فروش اقساطی محصول.
شناسایی درآمد یک اصل حسابداری است که شرایط خاصی را که در آن یک کسب و کار درآمد کسب می کند، شناسایی می کند. به طور معمول، درآمد تنها زمانی شناسایی می شود که یک اتغاق رخ دهد، مثلا زمانی که کسب و کار یک پرداخت نقدی از مشتری دریافت می کند به طور کلی در زمانی که فرایند کسب سود تکمیل شده باشد و معاملهای انجام شده باشد . فرایند شناسایی و اندازه گیری سود خالص در فروش محصول یا دارایی در زمان تحویل مالکیت به خرید آن صورت میگیرد در فروش اقساطی به دلایل مختلفی ممکن است شرایط خریدار در بازپرداخت اقساط تغییر کند که در این صورت درآمد را در مقطعی بعد از زمان فروش محصولات توجه به مدارک مستند و عینی میتوان شناسایی کرد.
فروش اقساطی به این صورت عمل میکند که به یک کسبوکار اجازه میدهد سود ناخالص معامله فروش را تا زمانی که واقعاً پرداخت نقدی را از خریدار دریافت کند به تعویق بیاندازد. سود ناخالص به عنوان فروش خالص منهای بهای تمام شده کالای فروخته شده محاسبه می شود. هنگامی که کسب و کار بخشی از پول نقد را برای فروش دریافت می کند، بخشی از سود ناخالص را با استفاده از این روش محاسبه اقساطی به تعویق می اندازد:
سود ناخالص % x وجه نقد جمع آوری شده
شرکت هایی که از روش اقساطی استفاده می کنند باید در نگهداری سوابق خود کوشا باشند. باید درآمد معوقی را که در تمام قراردادهایی که هنوز ثبت نشده اند باقی می ماند، پیگیری کنید. همچنین باید درصد سود ناخالص فروش اقساطی را برای هر سال مالی پیگیری کنید.
فروش قسطی کار پر ریسکی است و باید یک حسابدار ماهر و باتجربه این کار را انجام دهد چون ممکن است در طول حسابداری با مشکلات مختلفی رو به رو شود. در ثبت حسابداری فروش اقساطی، حسابدار باید اقساط به عقب افتاده در هر قرارداد هنوز بررسی نشدند را بررسی کند و همچنین درصد سود ناخالص از فروش اقساطی برای هر سال را به صورت جداگانه محاسبه کند. یک حسابدار برای ثبت و پیگیری حسابداری فروش اقساطی، باید به صورت زیر عمل کند.
فروش اقساطی خود را جدا از سایر انواع فروش ثبت کنید. کلیه مطالبات مربوط به فروش اقساطی را به تفکیک سال ایجاد آن درخواست ثبت کند.
هر بار که پول نقد مربوط به فروش اقساطی دریافت می کند، آن را تا فروش اقساطی که مربوط به آن است پیگیری کند.
در پایان هر سال مالی، درآمد فروش اقساطی و هزینه فروش آن سال را به حساب سود ناخالص معوق منتقل کنید.
نرخ سود ناخالص را برای تمام فروش های اقساطی که در آن سال مالی اتفاق افتاده است، محاسبه کنید.
نرخ سود ناخالص سال های گذشته خود را برای تمام دریافت های نقدی که مربوط به فروش اقساطی دوره های قبل است، اعمال کند. مقدار سود ناخالص حاصل را ثبت کند.
هر گونه سود ناخالص معوق باقی مانده در پایان سال را به سال مالی بعدی منتقل کند. که آن را در تاریخ بعدی، زمانی که پرداخت آن را از خریدار دریافت کند، شناسایی و ثبت خواهد کرد.
تعداد زیادی از شرکتها و کسب و کارها برای فروش کالاهایشان، به فروش اقساطی روی آورده اند. فروش اقساطی هم برای خریدار و هم برای فروشنده آن مزیتهای زیادی دارد.
یکی از کاربردهای حسابداری، به زمانی برمیگردد که محصولات به صورت اقساطی فروخته می شوند، که به آن حسابداری فروش اقساطی گفته میشود. فروش اقساطی هر محصول پیچیدگی های خاص خودش را دارد. به همین دلیل استفاده از نرمافزارهای حسابداری، حسابداری فروش اقساطی را آسان می کند.
منبع:https://www.freshbooks.com/hub/accounting/instalment-sales-accounting-problems-and-solutions?fb_dnt=1