توسعه اقتصادی و گسترش فعالیت شرکت ها، باعث شد تا نیاز به ارائه گزارش های دقیق مالی بیش از هر چیز در کسب و کارهای کوچک و بزرگ احساس شود. گزارش هایی که یک دید کلی از اتفاقات مالی، معاملات و دخل و خرج در هر بخش را به دقت نشان دهد. این گزارش ها قبل از آنکه به توسعه هر بخش کمک کند، توانست نقص ها و عملکرد افراد را به‌درستی به مدیران ارشد نشان دهد. به همین دلیل این روزها حسابرسی به یک بخش مهم در هر کسب و کاری تبدیل شده است. گسترش مفاهیم مالی در شرکت ها باعث شد، تا حسابرسی نیز به انواع مختلفی تقسیم شود تا دقت بالاتری داشته باشد. حسابرسی داخلی یکی از مهم ترین انواع حسابرسی است.
ایجاد سیستم نظارتی برای جلوگیری از اشتباه و سوءاستفاده در سازمان، دغدغه همیشگی مدیران بوده است. حسابرسی داخلی فرایندی برای برطرف کردن مشکلات مالی سازمان و اطمینان از صحت گزارشات مالی زیر نظر مدیران سازمان انجام می گردد.
موضوعاتی چون حسابرسی داخلی چیست؟ ، آموزش حسابرسی داخلی، نحوه انجام حسابرسی داخلی، حسابرس داخلي چه وظایفی دارد، گزارش حسابرسی داخلی، حسابرس داخلی کیست و… زیرمجموعه توضیحات حسابرسی داخلي هستند.
در نرم افزار حسابداری آنلاین ،حسابرسی داخلی درواقع به‌نوعی سیستم کنترلی گفته میشود که مدیران سازمان و شرکت‌ها را برای آگاهی از کیفیت هزینه‌ها، عملیات مالی و همچنین وضعیت مالی شرکت و دارایی‌های آن یاری می‌دهد.
حسابرسی داخلی بیشتر از آنکه یک وظیفه عملیاتی باشد، جایگاهی مشاوره‌ای و همراهی در سازمان دارد. در حقیقت این شاخه از حسابرسی، بخش نظارت مالی در شرکت است که فرایندهای مالی را در همه بخش‌ها به‌طور ریزبینانه بررسی می‌کند. حسابرسی داخلی را یک بخش بی‌طرف در شرکت می‌تواند با کمک اطلاعات به‌دست‌آمده از فرم‌ها و گزارشات مالی، راهکارهایی برای حل مشکلات یا بهبود وضعیت کلی سازمان ارائه دهد.
حسابرسی داخلی در واقع به نوعی سیستم کنترلی گفته می شود که مدیران سازمان و شرکت ها را برای آگاهی از کیفیت هزینه ها، عملیات مالی و همچنین وضعیت مالی شرکت و دارایی های آن یاری می دهد.
حسابرس داخلی به یکی از افراد بخش مالی و حسابداری شرکت گفته می شود که اختیار دسترسی به تمامی اسناد و مدارک مالی و غیر مالی شرکت را دارد و می تواند با مدیران ارشد سازمان به راحتی ارتباط برقرار نماید.
این اقدام به دلیل کنترل منابع مالی و انحراف های مالی سازمان صورت می گیرد تا بدین وسیله از بروز اشتباهات و تقلب و همچنین زیان های ناشی از آنها جلوگیری به عمل آید.
در واقع حسابرسی داخلی وظیفه رعایت الزامات قانونی را در سازمان بر عهده دارد و در صورتی که این الزامات ناقص باشند، آنها را شناسایی نموده و سعی در رفع نواقص می نماید. همچنین حسابرس با تجزیه و تحلیل صورت های مالی و … سو استفاده های مالی را شناسایی نموده و از ضررهای احتمالی پیشگیری می نماید.نحوه انجام حسابرسی داخلی تاثیر زیادی بر قیمت نرم افزار حسابداری آنلاین دارد.
حسابرسی داخلی می تواند منابع مالی را که در حال هدر رفتن هستند، شناسایی نموده و آنها را کنترل یا توقف نماید. همچنین می تواند سایر انحرافات سازمان را نیز بررسی نموده و جلوی زیان های مالی شرکت و سازمان را بگیرد.
COSO یک نهاد غیردولتی و مستقل است که در حوزه‌های مختلف مانند چارچوب کنترل‌های داخلی، چارچوب مدیریت ریسک سازمان و جلوگیری از وقوع تقلب فعالیت می‌کند. چارچوب کنترل‌های داخلیCOSO از سال ۱۹۹۲ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این چارچوب مبنایی برای ارزیابی کنترل‌های داخلی تعیین کرده است. هدف استفاده از این چارچوب، بهبود کارایی و اثربخشی عملیات ها، گزارش‌ها و تطبیق آنها با قوانین و مقررات طراحی شده، است. 5 مولفه و اجزای کنترل‌های داخلی باید رعایت شود. این مولفه‌ها شامل موارد زیر است:
· اجزای محیط کنترلی
· ارزیابی ریسک
· فعالیت‌های کنترلی
· اطلاعات و ارتباطات
· فعالیت‌های نظارتی
محیط کنترلی مبنایی برای مولفه‌های دیگر در نظر گرفته میشود. محیط کنترلی تعیین می‌کند که نحوه تدوین استراتژی‌ها و اهداف چگونه باشد. همچنین چگونگی شناسایی و ارزیابی ریسک‌ها توسط این مولفه مشخص میشود. پس از ارزیابی ریسک، طبق مراحل حسابرسی داخلی مبتنی بر COSO، باید واکنش مناسب تعریف شود. پایش مستمر ریسک‌ها در روش های حسابرسی COSO، حیاتی است. فعالیت‌های کنترلی هم باید برای کاهش تاثیر نامطلوب ریسک‌ها انجام شود. هدف از جریان‌های اطلاعات و ارتباطات هم در اختیار قرار دادن داده‌های مورد نیاز ذینفعان است. در نهایت اثربخشی فرایندهای کنترلی در فعالیت‌های نظارتی بررسی میشود. ارزیابی مستمر، برای گرفتن تصمیمات بعدی لازم است.
حسابرس داخلی از افراد داخل سازمان و شرکت ها و فروشگاه هایی که از نرم افزار حسابداری فروشگاهی ساده استفاده میکنند، می باشد اما حسابرس خارجی از موسسه خدمات مالی و حسابرسی به شرکت اعزام میشوند
حسابرسی خارجی توسط قانون الزام شده است و عدم انجام ان تخلف قانونی محسوب میشود اما در مورد حسابرس داخلی الزام قانونی وجود ندارد و توسط مدیریت سازمان برای بررسی انحرافات و رفع آن انجام میگردد .
حسابرس خارجی باید به مراجع قانونی و اعضا هیت مدیره پاسخگو باشد اما حسابرس داخلی به مدیران سازمان پاسخگو خواهد بود .
حسابرسی خارجی و مستقل فقط انحرافات مالی و اسناد مالی را بررسی کرده و به مسایل دیگر سازمان کاری ندارد اما حسابرس داخلی علاوه بر بررسی های مالی سایر الزامات و قوانین جاری در سازمان را هم بررسی و انحرافات انها را در صورت وجود کشف می کند .
حسابرس داخلی باید مستقل باشد و تحت نفوذ هیچ یک از افراد سازمان در هر جایگاه و سمتی که هستند قرار نگیرد.
باید فن گزارش دهی را بلد بوده و اختیار امضا و مهر داشته و گزارش تهیه شده را با مهر و امضا خود ارائه دهد .
باید امکان دسترسی به کلیه اسناد مالی و غیر مالی داشته باشد و از مقام مستقلی برخوردار باشد .
حسابرس داخلی می تواند در کلیه بخش های شرکت اعم از مالی ، مدیریتی ، استراتژیک ، سرمایه گذاری ، اداری و حقوق و دستمزد ، برنامه های آموزشی و غیره وارد و به بررسی اسناد و مدارک ان بپردازد .
وظایف اصلی حسابرس داخلی شامل چه مواردی می تواند باشد ؟
حسابرس داخلی باید گردش مالی و حساب های بانکی سازمان را بررسی و کنترل نماید .
باید به عملیات های مالی مربوط به بودجه و هزینه ها اشراف کافی داشته و انها را تحت کنترل داشته باشد .” باید عملیات های مالی مربوط به پرداخت حقوق و دستمزد و جزییات و نحوه پرداخت انها را به خوب شناخته و اسناد و مدارک ان را بررسی نموده و از بروز انحرافات جلوگیری کند
باید بر تنخواه واحد های مختلف و خرید های داخلی نظارت کرده و کلیه فاکتور و اسناد خرید و هزینه کردها را مطابقت داده و صحت و درستی آنها بررسی نماید .
باید بر فرایند انبارگردانی و جزییات ان مسلط بوده و ورود خروج کلیه اجناس و مواد و غیره را به انبار تحت کنترل اسنادی داشته باشد.
حسابرس داخلی برای بررسی کلیه قسمتها برنامه داشته و سرفصل ارزیابی برای انها تهیه کرده و بر اساس فرمت و سر فصل برنامه ریزی شده به بررسی بپردازد .
منبع :
