این پست به طور خاص درباره لغو تعهد و آزاد کردن مدرک تحصیلی (دانشنامه) دانشگاه گیلان از طریق نامه عدم کاریابیِ صادره توسط اداره کار هست و به کار کسانی میاد که در دانشگاه گیلان درس خونده باشن. با این حال بعید می‌دونم شرایط کلی بین دانشگاه‌ها و شهرهای مختلف تفاوت چشم‌گیری داشته باشه. اگر دانشگاه دولتی دیگری هم در استان گیلان هست که بشه توش روزانه درس خوند (من اطلاع ندارم) قاعدتا شرایط لغو تعهدش به همین شرح زیر خواهد بود.
مرحله اول: مراجعه به دفتر کاریابی
اگر قصد دارید مدرک کارشناسی یا کارشناسی‌ارشد دانشگاه گیلان رو از طریق اداره کار (یعنی عدم کاریابی) آزاد کنید، اولین قدم ثبت نام در یک موسسه کاریابیه. روال کار به طور خیلی خلاصه به این شکله که شما به عنوان جوینده کار (کارجو!) در یک دفتر کاریابی ثبت نام می‌کنید و بعد از گذشت حداقل ۶ ماه از روز ثبت نام به عنوان کارجو، و حداقل یکسال از روز فارغ التحصیلی، اون دفتر گواهی می‌کنه که نتونسته براتون کاری پیدا کنه و درنتیجه، شما نمی‌تونید تعهد خدمتتون رو انجام بدید. به این ترتیب تعهد خدمت لغو و مدرک تحصیلی آزاد می‌شه. حالا این‌ها همه زمان و شرایط مشخص داره که اینجا توضیح می‌دم:
از روزی که گواهی موقت پایان تحصیلات (مدرک موقت) به دستتون رسید تا ۶ ماه بعد از تاریخی که بالای گواهی موقت هست، باید به یکی از دفاتر مشاوره شغلی و کاریابی مراجعه کنید و درخواست کاریابی رو ثبت کنید. یعنی مثلا اگر تاریخ گواهی موقت شما هست ۱۴۰۰/۶/۱، شما باید تا ۱۴۰۰/۱۲/۱ (۶ ماه) درخواست کاریابی رو ثبت کنید. من خودم درخواستم رو در دفتر «کاریابی خرداندیشان کار» (رشت، بلوار امام، شمال چهارراه میکائیل، تلفن: 01333346065) ثبت کردم و خیلی هم راضی بودم که به همین دلیل مشخصاتش رو اینجا می‌ذارم، اما شما می‌تونید به هر یک از دفاتری که اینجا در این فهرست نام برده شدن مراجعه کنید.
۶ ماه که از روزی که درخواست رو ثبت کردید گذشت، دوباره مراجعه می‌کنید به همون دفتر و یک نامه براتون صادر می‌کنن که نتونستن برای شما فرصت شغلی پیدا کنن. مثلا اگر ۱۴۰۰/۷/۱ درخواستتون رو ثبت کردید، از ۱۴۰۱/۱/۱ به بعد می‌تونید مراجعه کنید برای دریافت این نامه عدم کاریابی. این نامه خطاب به اداره کار هست که باید ببریدش اونجا و به جاش نامه‌ای از اداره کار استان خطاب به دانشگاه بگیرید.
مرحله دوم: مراجعه به اداره کار استان
*** نکته مهم، آپدیت ۱۴۰۲: ظاهرا از دو سال پیش که من این پست رو نوشتم، برخی موارد در این مرحله دوم تغییر کرده که آقای پویا زحمت کشیدن و توی قسمت کامنت‌ها اضافه کردن. توصیه می‌کنم بعد از خوندن این راهنما، کامنت ایشون رو هم حتما ببینید.***
اول بگم که یادتون باشه توی این پروسه هر نامه‌ای که می‌گیرید (و هر امضای جدیدی که روی اون نامه میاد)، حتما ازش کپی تهیه کنید! پیشنهاد شخصی من اینه که اگر می‌تونید روی گوشی موبایلتون اپلیکیشن اسکنر نصب کنید که هر بار که نامه‌ای یا امضایی گرفتید بتونید درجا یک اسکن ازش تهیه کنید. (من خودم از این اپلیکیشن استفاده می‌کنم.)
نامه دفتر کاریابی رو که گرفتید، حتما ازش اسکن یا کپی تهیه کنید و همراه با یک کپی از مدرک موقت، اصل مدرک موقت، کارت ملی، مراجعه کنید به اداره کار گلسار (اگر در رشت باشید کار شما فقط در این شعبه انجام می‌شه، درباره بقیه استان اطلاعی ندارم)
این شعبه اداره کار اینجا (نقشه گوگل) واقع شده و آدرس‌اش هم هست:
رشت، چهارراه گلسار (میدان انصاری)، ابتدای بلوار انصاری، خیابان محبی.
این اداره یک ساختمان بزرگ ۳ طبقه است پر از اتاق که شما در هر سه طبقه‌اش کار دارید:
در طبقه اول: با آقای حسینی، اتاق شماره ۲۴ (انتهای شمالی راهرو، بعد از آبدارخانه)
در طبقه دوم: با خانم حسینی‌زاده، آخرین درِ شمالی راهرو
در طبقه دوم: با دبیرخانه (آقای نوروزی)، وسط ساختمان (برای شماره کردن نامه‌ها و تحویل گرفتن نامه نهایی)
در طبقه سوم: با آقای فاضل، رییس، آخرین اتاق شمالی راهرو
وارد ساختمان که شدید اول برید طبقه اول اتاق ۲۴ پیش آقای حسینی (که ممکنه نباشه یا سرش شلوغ باشه، حوصله کنید. در کل وقتی میرید اداره‌جات، حوصله کنید.) آقای حسینی نامه‌ای که کاریابی به شما داده و اصل گواهی موقت رو می‌بینه و تماس می‌گیره با آقای فاضل (رئیس، طبقه سوم). بعد شما رو میفرسته پیش آقای فاضل که نامه رو پاراف می‌کنه و دستور رو روش می‌نویسه.
بعد از این باید برید طبقه دوم، دبیرخانه (وسط ساختمون). اونجا آقای نوروزی (یا هرکس که جای ایشون باشه) نامه رو شماره می‌کنه و میده دستتون. حالا با این نامه و گواهی موقت، میرید قسمت شمالی راهرو در همون طبقه دوم، پیش خانم حسینی‌زاده (امیدوارم اسمشون رو اشتباه نگم) و می‌گید برای آزادسازی مدرک می‌خواید اقدام کنید و باید برای کارورزی ثبت نام کنید. ظاهرا ثبت نام کارورزی فقط تا یک سنی اجباری هست، نمی‌دونم از چه سنی به بالا اصولا لازم نیست. در هر صورت ایشون خودش راهنمایی می‌کنه و یا ثبت نام می‌کنه یا می‌گه لازم نیست.
از اونجا برمی‌گردید طبقه اول پیش آقای حسینی. آقای حسینی کارهاتون رو سیستمی انجام میده (دیگه اینجا نامه یا امضای جدیدی دست شما نمی‌ده) و راهنماییتون می‌کنه که برید طبقه هم‌کف (داخل حیاط) و یک کپی از نامه کاریابی و یکی هم از گواهی موقت (این رو اگه قبلا گرفتین لازم نیست دوباره بگیرین) تهیه کنید و بعد با همه این مدارک برید طبقه سوم پیش آقای فاضل، و بعدش طبقه دوم، دبیرخانه.
آقای فاضل هم یک‌بار دیگه نامه نهایی‌تون رو به صورت سیستمی تایید می‌کنه و می‌گه می‌تونید برید دبیرخانه نامه رو بگیرید.
برمی‌گردید طبقه دوم، دبیرخانه، پیش آقای نوروزی. ایشون اصل نامه کاریابی و کپی گواهی موقت رو از شما می‌گیره، نامه نهایی رو براتون صادر و شماره می‌کنه و تحویلتون میده.
این پروسه در حالت عادی و زمانی که شلوغ نباشه، کسی مرخصی نباشه و برق هم نره! (برای من رفت)، حداکثر دو ساعت طول می‌کشه. خوبه که اول صبح تا قبل از ساعت ۹ برید که کارهاتون راحت‌تر انجام بشه.
مرحله سوم: بارگذاری نامه در سامانه سجاد
اگر تا به حال در سامانه سجاد ثبت نام نکردید، برید به آدرس https://portal.saorg.ir و ثبت نام کنید و مشخصاتتون رو تکمیل کنید. این کار رو زودتر هم می‌تونید انجام بدید و لازم نیست تا اینجای کار منتظر بشید.
حالا فرض من اینه که ثبت نام کردید و مشخصاتتون کامله و می‌خواین درخواست آزادسازی مدرک بر اساس عدم کاریابی رو بدید. توجه کنید که درخواست رو حداقل یک روز بعد از دریافت نامه اداره کار می‌تونین ثبت کنین. مثلا اگر تاریخ نامه ۱۴۰۰/۱۱/۳۰ هست، شما از نیمه شب به بعد، یعنی ۱۴۰۰/۱۲/۱ می‌تونین درخواست لغو تعهد رو ثبت کنید.
وارد سامانه بشید و از منوی بالا، «خدمات» --> «اداره کل امور دانشجویان داخل» --> «لغو تعهد آموزش رایگان» رو انتخاب کنید. از اینجا به بعد یک سری فرم هست که باید تکمیل کنید و اسکن نامه اداره کار رو هم باید بارگذاری کنید. خود سامانه یک راهنمای مفصل و کامل داره در این آدرس، که اگر جایی به مشکل خوردید می‌تونید ازش استفاده کنید.
اگر توجه کرده باشین، نامه اداره کار خطاب به دانشگاه گیلان نوشته شده. اما شما درخواستتون رو باید همین‌جا در سامانه سجاد بدید و از اون طریق برای دانشگاه ارسال می‌شه.
اصل نامه رو هم بعد از این مرحله باید به دانشگاه پست کنید. حتما قبلش کپی یا اسکن بگیرید، و به هیچ عنوان تلاش نکنید نامه رو حضوری ببرید دانشگاه چون ازتون تحویل نخواهند گرفت.
مرحله چهارم: دریافت نامه لغو تعهد از سامانه سجاد
اگر خوش‌شانس باشید، ظرف دو روز، و اگر نباشید ظرف دو هفته، نامه لغو تعهدتون توی سامانه سجاد بارگذاری می‌شه. لازم نیست هر دقیقه سامانه رو چک کنید، چون به محض صدور براتون پیامک میاد. پیامک رو که دریافت کردید وارد سامانه بشید، «کارتابل» رو انتخاب کنید و می‌بینید که جلوی درخواست لغو تعهد آموزش رایگان، یک تاییدیه کوتاه نوشته شده و یک لینک هست برای دریافت نامه. این نامه رو دانلود و روی کامپیوترتون ذخیره کنید.
مرحله پنجم: مراجعه به سامانه دانشگاه گیلان و ثبت درخواست صدور دانشنامه و ریزنمرات
برای آزاد کردن مدرک، آخرین مرحله مراجعه به وبسایت دانشگاه گیلان و ثبت درخواست صدور دانشنامه و ریزنمرات هست. برای این کار اول به سامانه هرمس-سادا برید:
https://sada.guilan.ac.ir/Hermes
و از بین گزینه‌ها، درخواست مدارک فارغ‌التحصیلی رو انتخاب کنید (همون‌جایی که سال قبل ازش گواهی موقت رو گرفتید). اینجا با کد ملی و شماره شناسنامه می‌تونید وارد سامانه بشید. از بین گزینه‌ها، «دانشنامه و ریزنمرات کارشناسی جدید» رو انتخاب کنید. فرم‌ها رو کامل تکمیل کنید، نامه لغو تعهد که از سامانه سجاد دریافت کردید رو همراه با بقیه مدارک خواسته شده بارگذاری کنید، و درخواستتون رو ارسال کنید.
همزمان (و این خیلی موضوع مهمیه) اصل نامه اداره کار به علاوه اصل گواهی موقت (و سایر مدارکی که شاید لازم باشه، اطلاعاتش توی همون صفحات هست) رو باید به دانشگاه گیلان پست کنید. این مدارک رو ببرید یک دفتر دولت الکترونیک و حتما با پست پیشتاز بفرستید. آدرس و کدپستی دانشگاه که مشخصه و روی وبسایت هست، اما دقت کنید که روی پاکت حتما بنویسید مدارک مربوط به درخواست صدور دانشنامه، اداره فارغ‌التحصیلان. چون اگر این رو ننویسید، پاکتتون میره دبیرخانه و مدتی اونجا می‌مونه تا کشف کنند که این مدارک به چه کاری مربوطه!
چون اصل مدارک شما دیرتر از ثبت درخواستتون در سامانه به دانشگاه خواهد رسید، قاعدتا کارشناس مربوطه درخواست رو برگشت می‌زنه و براتون یادداشت می‌گذاره که اصل مدارک رو پست کنید. براشون توی یادداشت پاسخ بگذارید که مدارک رو پست کردین و به زودی به دستشون خواهد رسید.
از اینجا به بعد، مقدار زیادی صبر و حوصله لازم دارین! ممکنه مدارک چندین روز توی پست بمونه. ممکنه برسه به دبیرخانه دانشگاه و چند روزی هم اونجا بمونه. ممکنه کارشناس مرخصی باشه... خلاصه که حوصله کنید.
وقتی مدارک برسه به دست کارشناس، گردشِ کار براتون فعال می‌شه و روی سامانه می‌تونید ببینید که کارتون در چه مرحله‌ای هست. باز بعد از این‌که همه کارها تموم شد، چند روزی طول می‌کشه که دانشنامه چاپ بشه و تحویل پست بشه. پست هم معمولا خیلی بیش از حدی که باید زمان می‌بره تا مدرک و ریزنمرات رو به شما برسونه. مهم اینه که زمانی که مدرک چاپ می‌شه و دانشگاه تحویل پست میده، براتون یک پیامک از طرف پست میاد با بارکد رهگیری مرسوله، بنابراین شما خبر خواهید داشت که مدرک پست شده و می‌تونید از سامانه رهگیری پست ببینید که ارسالش در چه مرحله‌ای هست.
مرحله اضافه: اگر نیاز به ترجمه مدرک دارید
اگر می‌خواین مدرک و ریزنمراتتون رو ترجمه کنید، لازمه که یک بار دیگه از طریق سامانه سجاد براش تاییدیه بگیرید. برای این کار بعد از این که دانشگاه گیلان مدارک رو براتون ارسال کرد و به دستتون رسید، دانشنامه و ریزنمرات رو مجدد اسکن می‌کنید و وارد سامانه سجاد می شین. این بار از منوی بالا، «خدمات» --> «اداره کل امور دانشجویان داخل» --> «تایید مدارک تحصیلی دانشگاهی داخل کشور جهت ترجمه رسمی» رو انتخاب می‌کنید. تصویر پشت و روی مدرک و ریزنمرات رو بارگذاری می‌کنید، هزینه رو پرداخت می‌کنید و درخواست رو ثبت می‌کنید. این درخواست رو هم درست مثل لغو تعهد می‌تونید از طریق کارتابل پیگیری کنید تا به نتیجه برسه. این گواهی صحتی که سامانه سجاد صادر می‌کنه رو باید همراه با مدارکتون برای ترجمه به مترجم رسمی بدید، چون بدون این تاییدیه امکان ترجمه رسمی همراه با مهر دادگستری برای مترجم وجود نداره.
