می‌دانیم که انجام یک سری تفریحاتِ هیجانی، به ویژه استفاده از تجهیزات شهربازی‌ها، میزان آدرنالین خون را بالا می‌برد. اما آدرنالین دقیقا چیست و چه ساز و کاری در بدن ما دارد؟
در این مطلب می‌خوانید:
□ هورمون آدرنالین
□ کارهایی که منجر به ترشح آدرنالین می‌شوند
□ ضرر و فایده‌ی آدرنالین
□ سخن پایانی
يک هورمون و انتقال دهنده‌‌ی عصبی از دسته‌ی کاتکول‌آمين‌های درون‌ساز است. در بالای کليه‌ها، غده‌های فوق کليوی قرار گرفته‌اند؛ اين غده‌ها ماده‌ای ترشح می‌کنند به نام آدرنالين که برای آمادگی بدن در انجام فعاليت‌های شديد يا دفاع از خود است. هورمون آدرنالين نام‌های ديگری هم دارد: اپی‌نفرين و هورمون هيجان. بنابراين، با تمام «هيجاناتی» که انسان تجربه میکند، سروکار دارد. به عبارت ديگر، هر زمان که قلب شروع به تپش بيشتر میکند، دست‌ها عرق می‌کنند، مردمک چشم بزرگ‌تر میشود، دقت انسان به شکل تدافعی افزايش می‌يابد و... تاثيرات ترشح هورمون آدرنالين در بدن است.
آدرنالين توسط يک فيزيولوژيست لهستانی و از پيشگامان غدد درون‌ريز و متابوليسم، ناپلئون سايبولسکی در سال ۱۸۹۵ کشف شد.
هيجان دامنه‌ی وسيعی از عواطف و تجربيات را در برمی‌گيرد. بنابراين کارها و اتفاق‌های زيادی منجر به ترشح آدرنالين میشود. از تجربيات ناخوشايند گرفته تا بزرگ‌ترين لذت‌ها. برای مثال قرارگيری در يک محيط ناامن، موقعيت استرس‌زا، اضطراب امتحان، شنيدن حرف‌های انگيزشی و خوشايند، لذت جنسی، ورزش‌های پرتحرک، تماشای فوتبال برای علاقه‌مندان به فوتبال، تفريحاتی مثل پاراگلايدر، ترن هوايی و...است. اگر شما هم یکی از دوستداران آدرنالین هستید و ترشح آدرنالین سبب حس تازگی در شما میشود گروه صنعتی توفان به شما در خرید وسایل شهربازی ایمن و در عین حال پرهیحان کمک میکند.
احتمالا در شهربازی‌ها و ابتدای تيتراژ فيلم‌های ژانر وحشت به اين جمله برخورده‌ايد: «به بيماران قلبی، تنفسی و زنان باردار توصيه نمی‌شود.» درست به اين دليل که تجربه‌ی هيجان بالا، منجر به ترشح هورمون آدرنالين میشود و اين هورمون روي سازوکار بدن تاثير مستقيمی می‌گذارد. برای مثال، ترشح بيش از حد آدرنالين در بيماران قلبی، خطر سکته را به دنبال دارد.
آدرنالين يکی از هورمون‌هايی است که بدن را برای بقا توان‌مند میکند. اما گاهی ترشح آن در موقعيت استرس‌زا، باعث سرگيجه، سردرد و تغيير حالتِ ديد میشود.
همان‌طور که می‌دانيم ميزان ترشح هورمون‌های مختلف در بدن، روی عواطف و انتخاب‌های انسان تاثير مستقيمی دارد و برعکس. هر هورمون توليد کننده‌ی احساس ويژه‌ای است و يا اتفاق‌هايی که برای هر شخص می‌افتد و دامنه‌ی حسی‌ای که ايجاد میکند، منجر به ترشح هورمون خاصی میشود. محققان دريافته‌اند ميزان ترشح هورمون آدرنالين رابطه‌ی مستقيمی با بيماری «افسردگی» دارد. هورمون‌هايی نظير کورتيزول، آدرنالين و نورآدرنالين در بيماران افسرده کم‌تر ترشح میشود. کمبود آدرنالين، کمبود گلوکز را در پی دارد و بدن ديگر نمی‌تواند در موقعيت‌های خاص سريع واکنش نشان دهد. تحمل استرسِ مداوم در طولانی مدت، منجر به کاهش فعاليت غده‌های فوق کليوی میشود و ترشح آدرنالين را کاهش می‌دهد. برای مثال اشخاصی که درگير تروما هستند يا فردی از خانواده‌ی خود را از دست داده‌اند، آدرنالين کمتری ترشح می‌کنند. اما اين وضعيت با چه علائمی همراه است؟ احساس ضعف و خستگی مداوم، ضعف سيستم ايمنی بدن، شب‌فعالی، خشکی پوست، افزايش وزن، گردش خون ضعيف، قندخون پايين، تکرر ادرار، سرگيجه و...
حتما شنيده‌ايد که روانشناس‌ها و مشاوران، همواره بيماران افسرده را به ورزش ترغيب می‌کنند. چه ارتباطی بين تن و روان وجود دارد که سلامت‌شان به هم گره خورده است؟ هورمون‌ها اتفاق اصلی هستند؛ رابط تن و روان. بنابراين تجربه‌ی تفريحاتی که ميزان بالايی آدرنالين در بدن ترشح کنند، به درمان افسردگی کمک میکند.
