ماده معدنی کرندوم در واقع بلور و کریستال اکسید آلومینیوم است که اغلب در خود اغلب آهن، تیتانیوم، وانادیوم و کروم را نیز جای میدهد. کرندوم خالص شفاف است ، اما بسته به نوع ناخالصی موجود در بلور آن، میتواند رنگهای مختلفی را به خود بگیرد.
کرندومهایی که دارای رنگ شفاف و یکنواخت باشند در صنعت جواهرسازی و به عنوان جواهر مورد استفاده قرار میگیرند.این کرندومها بلورهای بدون ترک و با رنگ سیر هستند. به دلیل کمیاب بودن چنین سنگهای خوب و با رنگ جذاب، این نوع کرندومها گرانقیمت بوده و تحت عنوان یاقوت به فروش میرسند.
شناختهترین نوع کرندومها برای عموم مردم یاقوت کبود و یاقوت سرخ هستند.
یاقوت سرخ دارای رنگ قرمز بوده که دلیل آن وجود کروم در کرندوم است. از طرف دیگر بسته به نوع فلزی که به عنوان ناخالصی کرندوم در یاقوت کبود وجود دارد، این یاقوت میتواند در یک طیف رنگی نزدیک به قرمز وجود داشته باشد. نادرترین نوع یاقوت کبود دارای رنگ صورتی مایل به نارنجی است.
در حال حاضر عمده مصرف کنندگان کرندوم جهان به ترتیب چین، ژاپن و هند هستند. از طرف دیگر هند، تایلند، کره جنوبی و ژاپن نیز بزرگترین تولیدکنندگان کرندوم دنیا به شمار میروند. بجز چهار کشور فوق، کرندوم در کشورهایی مانند سریلانکا، میانمار، افغانستان و ویتنام نیز در حجم بالایی استخراج و تولید میشود.
سایرکرندومهای استخراج شده که شرایط تبدیل شدن به عنوان جواهر زینتی را ندارند در صنعت مورد استفاده قرارمیگیرند. عمده مصرف صنعتی کرندوم در صنعت سایندهها است.
کرندوم مادهای سخت به حساب میآید و تقریباً میتواند هر نوع ماده معدنی را خراش داده و یا آنها را ببرد. به همین دلیل درصنایع مختلف از این ماده به عنوان ساینده، و یا ابزار برشکاری در صنایع مرتبط با ماشینکاری فلزات، پلاستیکها و چوب استفاده میشود.
شاید معروفترین مورد صنعتی کرندوم را بتوان در کاغذ سنباده پیدا کرد. در واقع ماده اصلی ساینده در کاغذهای سنباده پودر کرندوم است که با سایر مواد که خاصیت سایندگی کمتری دارند ترکیب شده است.
پودر کرندوم صنعتی عموما به دو شکل پودر کرندوم میکرونیزه و پودر کرندوم سوپرمیکرونیزه تولید میشود. برای داشتن پودر کرندوم با کیفیت نیاز است دقت زیادی در خردایش آن وجود داشته باشد. از طرفی دقت بالا در خردایش کرندوم و در نتیجه داشتن کرندوم با کیفیت ، بستگی زیادی به کیفیت تجهیزات خردایش و پودرسازی آن دارد.
در ایران، شرکت توما به عنوان تولیدکننده پودر کرندوم میکرونیزه و سوپرمیکرونیزه معتبر در کشور، از تجهیزات و روشهای به روزی استفاده میکند که بوسیله آنها پودر کرندوم میکرونیزه و سوپرمیکرونیزه با اندازه ذرات در حد 5 میکرون (مش 2500) ، 10 میکرون، مش 800، مش 400 و مش 325 به بازار عرضه میشوند.
بجز تولید کاغذ سمباده، پودرهای ساب که به منظور ایجاد مقاطع نازک و صیقلی در فلزکاری و متالورژی مصرف میشود و نیز در ساخت انواع چرخ و بالشتکهای ساب مورد استفاده در جلادهی و برش سنگهای ساختمانی نیز از پودر کرندوم استفاده میکنند.
مورد استفاده دیگر کرندوم به عنوان ماده ساینده و صیقل دهنده انواع فولادها، سنگ های قیمتی و حتی الماس است.
کاربرد بزرگ دیگر کرندوم روی سرمتهها و بخصوص بر روی سرمتههای حفاری در عملیات حفر کردن چاههای نیمه عمیق است. از کرندوم در چالهای حفاری کوتاه به منظور آتشباری در معادن مختلف نیز استفاده میشود.
علاوه بر سختی زیاد، کرندوم دارای چگالی غیرمعمولی نیز است. چگالی 02/4 گرم در سانتی متر مکعبی کرندوم برای ماده معدنی که از آلومینیوم و اکسیژن که دارای جرم اتمی زیادی نیستند، تا حدودی غیرمعمول و زیاد است.
این خاصیت و نیز سختی بالا به همراه شفافیت زیاد، باعث شده در ساخت ابزار و موادی که نیاز به مقاومت زیاد نسبت به خش دارند، مثل عدسیها، منشورها و قطعات اپتیکی و نیز شیشههای ضد خش مانند شیشه ساعت نیز از کرندوم به عنوان ماده موجود در ترکیب آنها استفاده شود.
منبع مقاله: مجله وبسایت تولیدات معدنی اصفهان (توما)