لباس سنتی و ایرانی

لباس نماد فرهنگ و پیشینه‌ی ملت‌ها هستند. در کشورمان ایران نیز تنوع پوشش و لباس بسیار زیاد است و این لباس‌ها، چیزی فراتر از مد یا استایل هستند. دلیل این اتفاق را می‌توان تنوع آب‌وهوایی، پیشینه‌ی تاریخی و خلق‌وخو و فرهنگ خاص هر خطه دانست. لباس‌هایی که متأسفانه این روزها تولیدشان متوقف شده و قومیت‌های سنتی ایران نیز از آن کم‌تر استفاده می‌کنند. از بین تمام این لباس‌ها، پوشش زنان ایرانی بارزتر است؛ چرا که این لباس‌ها نمادی از فرهنگ و عقیده‌ی این زنان هستند.

لباس‌های قومیت‌های ایرانی سرشار از طرح و رنگ و خلاقیت است. لباس‌هایی که به طرز زیبایی از رنگ‌های طبیعت الهام گرفته و تنوع رنگ در آن بسیار زیاد است. در لباس‌های سنتی عموماً برای طرح دادن از ابزارهای ساده اما خلاقانه استفاده می‌شود. مثل دست دوزی های زیبا و منحصر به فرد، استفاده از پولک و… نمونه‌ی این طرح‌ها را می‌توان در لباس‌های امروزی مثل مانتو سنتی، شال سنتی و… نیز مشاهده کرد. با تپل تیپ در ادامه قصد داریم لباس‌های سنتی این قومیت‌ها را بررسی کنیم:

دامن‌های پر چین و رنگی، پوشش زنان گیلانی

زنان گیلانی، دامن‌های پر چین و رنگ‌دار می‌پوشند. پوشش زنان این قومیت از روسری‌های بلند، سربند، پیراهن، جلیقه، دامن، شلوار و چادرکمر تشکیل شده است. اغلب زنان گیلان از دو عدد سربند استفاده می‌کنند، یکی در زیر (لچک) و دیگری بر روی آن (دستمال).

چادرا، پوشش عموم زنان آذربایجان شرقی

لباس زنان آذربایجان شرقی از سه بخش سرپوش، تن‌پوش و پاپوش تشکیل می‌شود. پوشش اکثر زنان سنتی عشایر در آذربایجان از پیراهن بلند، دامن چین‌دار بلند و چارقد (روسری بلند) تشکیل می‌شود.

چادرشب گل‌گلی، لباس زنان ابیانه‌ای

ابیانه را با لباس سنتی زنانش می‌شناسند. چادرشب، روسری بلند چهار گوشی است که از قطر تا زده می‌شود و دور کمر، بسته یا روی سر استفاده می‌شود. چادرشب معمولاً توسط بانوان ابیانه بافته و تهیه می‌شود. این پارچه که در زبان محلی با نام «کجی» خوانده می‌شود، در میان دختران جوان به رنگ زرد و در میان زنان مسن به رنگ قرمز است. زنان روستای ابیانه رسمی به عنوان «پیشکشی» دارند که در آن روسری‌های خود را در مقابل نامحرم کمی پیش می‌کشند.

خوس بافی های هندی، پوشش زنان شیرازی

یکی از زیباترین لباس عروس‌های سنتی در ایران در شهر اوز در استان فارس به دست زنان هنرمند این دیار با نام خوس تهیه می‌شود. خوس بافی از کشور هندوستان وارد این دیار شده است. خوس از الیاف نقره‌ای بافته می‌شود و از آن برای تزئین شلوار، روسری، کلاه، پیراهن، جلیقه‌ی زنان و لباس کودکان استفاده می‌شود. روسری‌های بزرگ خوس بافی شده زنان شیرازی را بَلَ می‌نامند.

لباس‌های زنان بلوچ، لباس‌هایی پر رنگ و لعاب

مهم‌ترین ویژگی لباس زنان بلوچ، رنگارنگ بودن آن‌ها است. به همین دلیل سالانه تعداد زیادی عکاس برای عکاسی از لباس‌های زنان بلوچ راهی این استان می‌شوند. زنان بلوچ از یک چارقد (روسری) و یک سریگ (روسری بلندتر از چارقد) روی لباس سنتی خود استفاده می‌کنند. ویژگی جالب پوشش این زنان استفاده از زیورآلات است. گوشواره، پولک پولوه، سینه‌ریز و سربندهای تزئین شده از جمله‌ی این زیورآلات است.

زنان جنوبی، جامه‌ی سیاه جنوبی

زنان این خطه پیراهن بلند دورچین، به همراه عبای سیاه، مقنعه‌ی نازک سیاه، روبنده‌ی نازک، شلوار چیت، و نوعی کفش یا صندل به نام کوش می‌پوشند. پیراهن رسمی زنان بوشهری عموماً جامه‌ی گشادی به نام پیراهن عربی است که دارای تزئینات زیبایی است. زنان این قوم، عموماً با چادر محلی در انظار ظاهر می‌شوند.

روسری ریش‌دار، پوشش زنان کرد

جافی، کولنجه، شال، کلاو و کلاکه لباس زنان کرد را تشکیل می‌دهد. کلاکه، روسری یا دستاری است که بجای کلاه استفاده می‌شود. کلاکه دارای رشته‌های بلند سیاه و سفید ابریشمی است که روی آن را زردوزی می‌کنند. لباس‌های کردی از آن دسته لباس‌هایی هستند که هنوز رونق سابق خود را دارند.

زنان ایلامی، سربند هخامنشی

از مهم‌ترین بخش پوشش زنان ایلامی، گلونی است. گُلوَنی یا گُل وَنی در زبان لری به گونه‌ای از سربند یا روسری چهارگوش که معمولاً از جنس ابریشم با نقش‌های سنتی است، گفته می‌شود. این پوششی است که زنان لُر به سر می‌کنند و مردان گاهاً به دور کمر یا دور سر می‌بندند و بخشی از پوشش سنتی زنان و مردان لرستان نیز است.