دیزل ژنراتور ها در ایران معمولا و بین عموم مردم به عنوان برق اظطراری شناخته میشود چراکه در هنگامی که برق شهری ندارید و یا در دسترس نیست برای شما عمل تولید برق را انجام میدهد . اما اگر از دیدگاه فنی بخواهیم به آن نگاه کنیم دیزل ژنراتور وسیله ای است که از دو قسمت اصلی یعنی موتور دیزلی و آلترناتور (ژنراتور) تشکیل شده است و بوسیله آن میتوان با سوخت دیزل یا همان گازوئیل در مقیاس های متفاوت برق تولید کرد. در ادامه اجزای اصلی ژنراتور را مورد بررسی قرار می دهیم.
موتور دیزل موتوری است که بصورت احتراق داخلی کار میکند ، یعنی با فشرده سازی هوا در سیلندر ها احتراق انجام میشود و موتور شروع به کار میکند . فروش دیزل ژنراتور همانطور که از نامش پیداست سوخت اصلی موتور دیزلی ، گازوئیل که یک سوخت فسیلی است میباشد و نوع احتراق و کارکرد موتور های دیزلی و با بنزینی و گازی تفاوت دارند. تمامی موتور ها دارای یک شفت هستند که هنگامی که موتور کار میکند آن شفت شروع به چرخیدن میکند و اگر آن را به یک آلترناتور وصل کنیم یک دیزل ژنراتور ساخته ایم.
آلترناتور به زبان ساده وسیله ایست که انرژی مکانیکی چرخشی را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند که اینکار توسط دو قسمت اصلی آلترناتور یعنی سیم پیچی ثابت و سیم پیچی چرخشی انجام میشود. نحوه کار آلترناتور ها در عکس زیر مشخص است اما همانطور که در بالا ذکر کردیم آلترناتور ها به شفت موتور وصل میشوند و این اتصال باعث چرخش سیم پیچ چرخشی میشود. از چرخیدن این سیم پیچ چرخشی در درون سیم پیچ ثابت نیروی الکترومغناطیس تولید میشود که در خروجی میتوان نیروی الکتریکی یا همان برق را دریافت کرد.
به ترکیبی از یک موتور دیزل و ژنراتور و انواع متعلقات فرعی فروش دیزل ژنراتور که به یکدیگر متصل شده باشند، دیزل ژنراتور می گویند. این متعلقات فرعی عبارتند از:
موتور ژنراتور ها می توانند از ۱ تا ۲۰ کیلوولت آمپر (کاوا) برای منازل، فروشگاه ها، ادارات کوچک و تا 2000 کیلوولت آمپر (2 مگا کاوا) قابل استفاده برای مجتمع های اداری بزرگ و کارخانه ها برق تولید کنند. یک ژنراتور ۲۰۰۰ کیلو ولت آمپر را می توان درون یک اطاقک ایزوله قابل دیزل ژنراتور حمل قرار داد. ژنراتور های ۵ مگاوات برای ایستگاه های کوچک تولید برق استفاده می شوند و برای این منظور می توان از چندین دستگاه ژنراتور استفاده کرد. ژنراتور برق های بزرگتر به صورت مجزا به محل نصب حمل شده و در آنجا مونتاژ و تجهیزات فرعی به آنها اضافه می گردد.
دیزل ژنراتور را بهتر بشناسیم
دیزل ژنراتور های کوچک تا ۲۵۰ کیلو ولت آمپر نه تنها برای تولید برق اضطراری بلکه به جهت تامین برق مورد نیاز به صورت مستمر یا در زمان اوج مصرف و یا حتی در زمانی که کمبود دیزل ژنراتور های بزرگتر حس می شود استفاده می شوند. کشتی ها و بسیاری از وسایل نقلیه بزرگ زمینی مانند قطار ها نیز از ژنراتور های دیزلی نه فقط برای تامین برق روشنایی بلکه برای تامین نیروی محرکه مورد نیاز خود استفاده می کنند. به وسیله نیروی محرکه برقی می توان حرکت یکنواخت و قدرتمندتری علاوه بر استفاده مناسب تر از فضا داشت. محرکه های برقی قبل از جنگ جهانی اول در کشتی ها مورد استفاده قرار گرفتند و در طول جنگ جهانی دوم به تکامل رسیدند. دستگاه های تولید برق بر اساس ظرفیت تولید نرمال تا ماکزیمم و بر اساس قدرت تولیدی و به کیلووات طبقه بندی و نامگذاری شده و با توجه به نوع مصرف آن برای تولید برق مستمر یا اضطراری انتخاب می شوند.
امروزه با توجه به پیشرفت و توسعه در زندگی بشر نیاز به انرژی بیشتر از پیش شده و ما به یک منبع انرژی نیاز داریم که بتواند سرمایه کوتاه مدت و بلند مدت ما را مدنظر قرار داده و در بهترین حالت سرمایه گذاری ما را بیمه کند. از این رو به یک ژنراتور با قیمت مناسب، هزینه های نگهداری مقرون به صرفه و عمر مفید ضروری نیاز است. در نظر گرفتن این پارامتر ها ما را به سوی انتخاب یک ژنراتور دیزلی هدایت می کند.
در انتخاب ژنراتور ها عوامل متعددی نظیر تامین سوخت و ذخیره آن، شرایط کار و تامین بار و غیره تاثیر دارند. یکی از دلایل انتخاب بیشتر ژنراتور های دیزل تعداد بیشتر تامین کننده های قطعات آن، عدم نیاز به دانش و تجربه زیاد و همچنین حمل و نقل و راه اندازی ساده تر آن است.
در حالت کلی دیزل ژنراتور ها به علت مواد خاصی که از آن ساخته می شوند و ساده تر بودن فرایند ساخت و همچنین ساده تر بودن و کند کار تر بودن قطعاتشان، کمتر دچار خستگی می شوند. در نتیجه به محض ایجاد خستگی عمر آنان تمام می شود. در صورتی که در ژنراتور های گازی هزینه اولیه تهیه بسیار بیشتر بوده و تنها مزیت آن از نظر اقتصادی برای مصرف کننده، تامین آسان تر سوخت آن است.
