تعاریف ؛ صنعت اسپا ماهیتی دوگانه دارد. به عبارتی اسپاها می توانند خدمات و محصولاتی را ارائه دهند که هم در حیطه گردشگری تندرستی و هم در حیطه گردشگری پزشکی باشد؛ چنانکه برخی از گردشگران سلامت برای حفظ و بهبود سلامتی (گردشگری تندرستی و برخی دیگر به منظور حصول مجدد سلامتی خود (گردشگری پزشکی از این مراکز بازدید می کنند؛ بنابراین صنعت اسپا به طرق متفاوتی با بازارهای این دو بخش ادغام می شود. با این وجود، عموما اسپاها عنصر تفکیک ناپذیر و یقینا از شناخته شده ترین اشکال گردشگری تندرستی محسوب شده و گاهی حتی مترادف با گردشگری تندرستی تلقی می شود. بنابراین ضمن تأکید مجدد بر این که گردشگری اسپا الزامأ در قلمرو گردشگری تندرستی قرار نگرفتار هدف سفر و نیز خدمات ارائه شده به گردشگر ملاک قضاوت در این خصوص ، تحليل و بررسی گردشگری اسپا در این بخش ارائه می شود.
اسپاها از لحاظ خدمات و درمان هایی که عرضه می کنند با یکد یگر تفاوت های بسیاریی دارند با این وجود، یک ویژگی مشترکشان این است که همه آنها در صدد بهبود سطح سلامت رفاه فرد هستند. انواع متعدد اسپاها عبارتند از: و اسپای آشپزی : یک نوع اسپا که همایش ها، سمینارها، نمایشگاهها و کلاس هایآشپزی را ارائه میدهد. فعالیت اسپاهای آشپزی اصولا بر محور وعده های غذایی سالم کم چرب و پروتئینه است
مراکزی که در درجه اول خدمات تناسب اندام و در کنار آن خدماتی را که به طور کلی در اسپاها عرضه میشود به کاربران روزانه خود ارائه میدهن
اسپای کاهش وزن تحت نظارت پزشکی یک متخصص تأییدشده یعنی فیزیولوژیست یا متخصص تغذیه رژیم غذایی است که هدف اصلی آن مشاوره، برنامه ریزی و آموزش بازدید کنندگان برای حفظ یک زندگی روزمره سالمتر؛ شامل میزان متعادل کالری مصرفی، برنامه های ورزشی، مربی گری زندگی، فعالیتهای انگیزشی و حتی مدیریت استرس است. پزشکان و متخصصان تغذیه در طی جلساتی به تعديل وعده های غذایی روزانه بازدید کنندگان می پردازند. برخی از این نوع اسپاها برنامه های روزه داری و پرهیز غذایی را نیز ارائه می دهند و هدف اصلی آنها سم زدایی از بدن، به عنوان یکی از تأثیرات کاهش وزن است. بعضی از اسپاهای کاهش وزن حتی به کاربران خود اجازه میدهند غذای خود را به هر میزانی که تمایل دارند، از یک منوی برگزیده غذاهای کم چرب، سفارش دهند. اسپاهای کاهش وزن گاهی تسهیلات و برنامه هایی برای پوشش نیازهای کودکان، نوجوانان و جوانان نیز تدارک می بینند
یک مقصد تندرستی با امکان اقامت شبانه؛ مثل منزل، اتاق، خوابگاه، کلبه و مهمانسرا در یک مکان ساکت و خلوت (مزرعه، خلوتگاه است و افرادی که در بی خودشناسی، عبادت، نیایش و یا مدیتیشن هستند از آن استفاده می کنند. این مراکز همچنین خدمات تندرستی جسمانی نظیر یوگا، ماساژ، آب درمانی، سونا و غیره را ارائه می دهند
