چند روز پیش ارمیا راجع به fei protocol و ایده ای که شاید شروع بانک مرکزی آینده توی دیفای باشه توییت زد. امروز من یکم بیشتر راجع بهش توضیح میدم. با یاد خاطره یکی از دوستان عزیز جامعه توییتر کریپتوی فارسی، خانم گربه (@ow_ow0) که امشب متاسفانه خبردار شدم فوت کردن.
قبلش این موضوع رو بگم که اولاً این مقاله اصلا به عنوان توصیه به سرمایه گذاری نیست و صرفاً آشنایی با یه پروژه جالبه و ایده جدید جذب سرمایش. دوماًچون دو روز دیگه شروع عرضه ارز این پروتکل و اصطلاحاً جنسیس پریوده، من این مقاله رو سریع آماده کردم که دوستان اگه علاقمند به مشارکت در این پروژه هستند، یه حدودی از پروژه دستشون بیاد و بتونن سریعتر به جزییات برسند و دنبال جواب اونها باشند قبل سرمایه گذاری. خودم هنوز یک جاهایی از پروژه برام سواله که اگه شد بعدا کاملترش میکنم و ممکنه یک جاهایی رو اشتباه فهمیده باشم پس حتماً قبلش از طریق سایت، مدیوم یا دیسکورد بیشتر با این پروژه آشنا شید
این هم لینک های مرتبط:
https://medium.com/fei-protocol
https://discord.com/invite/2prhYdQ5jP
همهی ما این روزها از اهمیت استیبل کوینها آگاهیم و تقریباً همتون توی معاملاتتون به یه نحوی باشون سروکار داشتید.
استیبل کوینها تو این چند سال مدلهای مختلفی داشتند که در ابتدا به بررسی ویژگیها وضعف هاشون میپردازیم.
1. استیبل کوینهایی با پشتوانه فیات مثل USDC و USDT که عملا اصلاً غیرمتمرکز نیستند و صرفا دارند از بلاکچین به عنوان تکنولوژی عرضشون استفاده میکنند و تمام مشکلات پول های فیات رو میتونند داشته باشند (حتی بیشتر بخاطر امکاناتی چون فریز کردن)
2. استیبل کوینهای collatoral base مثل Dai که تا حد زیادی مشکل غیرمتمرکز بودن رو حل کردند اما بخاطر نوع وثیقه گذاری که دارند، مشکل مقیاسپذیری یا عدم توانایی ساپورت تقاضای مورد نیاز بازارمواجه اند (به علت مقدار زیاد اضافه وثیقهای که جهت تولید اونها نیاز هست)
3. استیبل کوینهای در اصطلاح Seigniorage که بیشتر سود حاصل از گسترش (supply expansion reward)به نفرات ابتدایی پروژه میرسه مثل Basis Cash و ESD
4. استیبل کوینهای الگوریتمی مثل Frax که بقای اون و قدرت گسترش و ماندگاریش به کنترل کامیونیتی و تا حد زیادی به پلنهای سوددهی مستقیمش مربوط میشه و با تغییر تو روند بازار و سوددهیشون(مثلا با اومدن پروژههای مشابه یا بهتر با سود بیشتر) ممکنه برای ثابت نگه داشتن قیمت به مشکل بخورند
خب حالا بریم سراغ fei:
اسم fei از سنگ fei یا raiگرفته شده، که سنگهایی بزرگ و بسیار گران ساخته دست بشر هستند که در جزایرyap در micronesiaساخته میشده و به اون سنگ پول هم میگفتند.
در مرکزیت پروتکل fei بخشی وجود داره به اسم ETH Bounding Curve(BC) که کنترل و تولید استیبل کوینها را بر عهده دارد.
برای شروع و bootstrapحدنصاب 250 میلیون دلاری تعیین شده که به اون حد نصاب scale گفته میشه. این رقم به نحوی تعیین شده که هم بتواند برای شروع و کار توی دیفای، نیاز روزانه به استیبل کوین توی این پروژهها رو ساپورت کند و هم بتواند در طول سه روزی که برای bootsrap تعیین شده، این رقم رو جمعآوری کند.
توکن Fei به نحوی طراحی شده که کاملاً غیرمتمرکز باشه، پس هر چیزی مثل USDTو... که به نحوی متمرکز باشه در وثیقهگذاری اون استفاده نمیشه و فعلا تنها ارزی که میشه توی BC واریز کرد اتریوم است.
با در نظر گرفتن محدوده کوچک (در حال حاضر1سنتی) برای نوسان، این محدوده به عنوان Bonding Curve Priceتعریف شده که با گذر قیمت از آن میتوان کوینها را جهت آربیتراژگیری خریداری کرد و در بازار ثانویه به فروش رساند
توکنهای Fei ها در BCتولید میشوند اما کسی نمیتواند feiرا به آن برگردانده و به فروش برساند. خب سوالی که پیش میاد این هست که اگر fei ها قابل نقد کردن در BCنیستند پس تکلیف اتریوم های واریزی به BC چی میشه.
نوآوری اصلی feiاینجا خودش رو نشون میده. بخشی تحت عنوان Protocol Control Value(PCV) ایجاد شده که وظیفهی کنترل و استفاده از وثایق قفل شده بر عهده اون هست. پروتکل از PCVاستفاده میکند تا یک بازار ثانویه کاملاً لیکویید تولید کرده و قابلیت جابجایی feiها با اتریوم رو فراهم کند.
حالا چطور؟ احتمالاً خیلی ها با مفهومی به عنوان TVL یا همون Total Value Locked آشنایی دارید. TVLهای فعلی که میبینید اکثرا user-ownedهستند و شما با دریافت یک IOU به عنوان رسید قفل کردن پولتون توی اون پروتکل، اختیار این رو دارید که هر زمان با تحویلش ارز قفل شده و ریواردش رو برداشت کنید. مشکل این پلتفرمها آنجاست که باید برای تشویق سرمایهگذاری ریواردهای بالایی به یوزرها بدند و با ورود پلتفرمهای جدید و سوددهتر نقدینگیها از آنها خارج میشوند و به سمت سود بیشتر میروند و جایی که بهتر بتوانند yieldکنند. پس در درازمدت مشکل نگه داشت نقدینگی در این پروژهها وجود دارد.
PCV که زیرمجموعهای ازTVLهاست بجای اینکه user-owned باشد و IOU جهت کنترل سرمایه تولید کند، Platform outright owned هست و کنترل سرمایه قفل شده در دست کد میباشه. این ویژگی به این پروتکل قدرت و انعطاف میدهد که بتواند وثایق را در کارهای کم سودده تر اما حیاتی تر جهت کنترل پروژه استفاده کند. کارهایی مثل استیبل نگه داشتن قیمت fei، بیمه سرمایه، تضمین لیکوییدی و ...
قرارداد PCV برحسب میزان تقاضا برای خرید و فروش fei و قیمت اتریوم از طریق استخر نقدینگی در uniswap روشی رو پیاده کرده که هم بتونه در کاهش قیمت پِگ و هم افزایش قیمت اون، پتانسیلهای کسب سود رو فراهم کنه. به عبارتی دیگر پروتکل fei با سیستم تشویقی مستقیم یا direct incentives میتونه هم قیمت fei رو همواره برابر peg یا همون 1 دلار نگه داره.
در این سیستم سوددهی مستقیم توسط صرافی مشوق(incentivised exchange، ترجمش یجوریه) که در اینجا یونی سواپ هست هنگام ریزش قیمت به کمتر از قیمت پِگ، و کنترل قیمت صرافی به طور مستقیم از فروشندگان هزینهی سوزاندن را هم کم کرده خریداران تشویق به خرید شوند زیرا سود میکنند و و از این طریق سود حاصله را به خریداران میدهد. و هنگام افزایش قیمت بیش از 0.01 امکان آربیتراژگیری را برای اعضا فراهم میکند.
علاوه بر این پروتکل با کامپوند کردن اتریومهای مازاد در PCV، برای هولدرها سودآوری میکند.
پروتکل fei با گاورننس توکن tribeکنترل میشه. ماکزیمم ساپلای اون 1میلیارد توکن هست. از اونجایی که شعار اصلی این پروژه ارائه یک استیبل کوین شفاف، غیرمتمرکز، لیکویید با کنترل و پخش منصفانه است، طبق گفتهی اونها سعی شده خیلی به نحوهی پخش عادلانه و غیرمتمرکز توکن گاورننسشون اهمیت بدن. نحوهی پخش توکن به صورت زیر است:
که عملا یعنی نسبت کامیونیتی/ افراد تیم/ سرمایهگذاران به صورت 80/15/5 است.
ابتداییترین فاز پخش توکن در کامیونیتی به جنسیس Genesis معروفه. در این فاز اون 250میلیون که به عنوان scale ازش یاد کردیم جمعآوری میشه و 10درصد توکنها یعنی 100میلیون توکن به نسبت بین شرکت کنندگان جنسیس توزیع میشه. دوره جنسیس از Mar 22, 12:00 PM به وقت پاسیفیک شروع شده و از سایتhttps://app.fei.money قابل دسترسی است.
در این فاز با سپردهگذاری eth توکن tribe دریافت کرده و در طی 3 روز تا رسیدن به اسکیل، این روند باز هست.مقداری 0.03سنتی هم به عنوان بافر در نظر گرفته شده که چون چند روز اول لانچ پروژه ممکن نوسانات زیاد باشه، تا استیبل شدن کامل ورسیدن به قیمت peg این بافر وجود داره
.
بعد از تشکیل Genesis Group و تکمیل فاز اول توزیع، بلافاصله فاز دوم که IDO هست شروع شده و جفت ارز fei-tribe در یونی سواپ لیست میشود تا کاربران بتونن 20درصد tribe رو توسط feiهایی که درbonding curve مینت شده خریداری کنند. لیکوییدیتی فراهم شده برای این ido (توکنهای Uniswap v2 LP) به صورت زمانی قفل شده و به صورت خطی طی 4سال بین تیم توسعه دهنده و سرمایه گذاران توزیع میشه
برای توزیع 10درصد مربوط به استیک کردن، استخر tribe-fei lp تشکیل شده که علاوه بر توزیع سود (توکن tribe) لیکوییدی خریداران احتمالی tribe فراهم میکند. نحوه توزیع سود استیک به صورت خطی طی دوسال کاهش یافته و تمام میشود
خب اصلیترین بخش پخش توکن مرتبط با Decentralized autonomous organization(DAO) است که 40درصد کل توزیع را شامل میشود. این مقدار زیاد در نظر گرفته شده تا در آینده کامیونیتی تصمیم بگیره اون رو صرف مسیر و کاری کنه و با توجه به چالشهایی که ممکن است در آینده پیش بیاید مسیر را ادامه دهد. برای مسیرهای پیش رو، ایدههایی از طرف گروه مطرح شده اما هنوز هیچ قطعیتی وجود ندارد چون تصمیم گیری در آینده به عهده دارنندگان توکن گاورننس است.
13درصد از توکنها برای توزیع بین اعضای تیم در طول 5سال آینده در نظر گرفته شده تا افرادی که در پروژه شریک میشوند، مطمئن باشند که تیم به کنترل و نگهداری پروژه ادامه میدهد و تیم هم در درازمدت بداند که ساپورت میشود. نحوه توزیع این 13درصد در طی 5سال به ترتیب 10%، 15%، 20%، 25%و 30% در نظر گرفته شده که نیمی از آن برای عضای جدید تیم که در آینده اضافه میشوند در نظر گرفته شده.
2درصد توکنها در اختیار اعضای تیم هست تا از آن جهت پاداش به افرادی که به پروژه کمک میکنند به عنوان هدیه داده شود.
و همونطور که پارتنرشیپهای خوب و موفق باعث پیشرفت پروژهها میشوند، 5درصد از توکنها برای امور مرتبط با سرمایهگذاران و مشارکتهای تجاری در نظر گرفته شده.
اگه تا اینجا رسیدین احتمالاً شما هم مثل من یه سری سوال دارید و یکی دوجاش یکم متناقض به نظر میاد. من توی روزهای آینده اگر وقت کردم کاملترش میکنم، شما هم اگر ایرادی توش دیدی یا نکات جالبی پیدا کردید بگید تا اضافش کنم. مرسی