استاندارد از نظر لغوی به معنی قاعده و قانون و نظم می باشد. استاندارد های ملی مشخص کننده مشخصه های لازم در تولید یک محصول یا انجام یک خدمت را تعیین می کنند. استاندارد ملی ایران بوسیله موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تدوین شده و منتشر می گردد.
استاندارد اجباری چیست؟
برخی از اقلام و محصولاتی که تولیدکنندگان و عرضه کنندگانی که قانون آنها را مجاب به اجرای استاندارد کرده است می بایست محصولات خود را بر طبق استاندارد ملی تولید و عرضه کنند.
از جمله این محصولات صنایع غذایی را می توان نام برد که عموما نشان و علامت استاندارد روی بسته بندی های آنها دیده می شود.
استاندارد تشویقی چیست؟
محصولات و اقلامی که قانون آنها را مجاب به رعایت استاندارد نکرده است و مشمول استانداردهای اجباری نمی شوند نیز می توانند با رعایت استاندارد های ملی تولید یا عرضه شوند. تولیدکنندگان این دسته از محصولات نیز قادر خواهند بود بعد از کسب مجوز از موسسه استاندارد، از علامت استاندارد تشویقی استفاده نمایند.
اخذ استاندارد ملی چه مراحلی دارد؟
1- کامل کردن فرم های مرتبط با دریافت استاندارد ملی: فرم هایی که از سوی اداره استاندارد اعلام می گردند می بایست توسط سازمان متقاضی دریافت نشان استاندارد ملی تکمیل گردد. فرم های مذکور شامل اطلاعات عمومی و فنی در مورد محصولات و مجوزها و خدمات سازمان متقاضی است.
2- مشخص کردن مسئول کنترل کیفیت: مسئول کنترل کیفیت مطابق با قوانین مرتبط از سوی اداره استاندارد تعیین شده و مشخصات وی به همراه مدراک ومستندات به اداره استاندارد اعلام و تحویل گردد.
3- مجوز های قانونی: کلیه مجوزهای قانونی تعیین شده می بایست به اداره استاندارد ارائه گردد که این مجوزها موارد زیر را شامل می شود:
آگهی مربوط به ثبت شرکت و تغییرات شرکت در روزنامه های رسمی
کپی از جواز کسب یا جواز تاسیس
ارائه کردن مدارک مرتبط با ایران کد از وزارت بازرگانی
4- اقدامات مستندسازی استاندارد ملی: فرم ها و مستندات مورد نیاز برای استانداردسازی خدمات و محصولات با درنظرگرفتن ملزومات تعیین شده در استاندارد ملی می بایست در سازمان تدوین گردد.
مستندات پروسه استانداردسازی خدمات و محصولات بر اجرای فرآیند محقق شدن محصولات و همچنین خدمات و میزان و نحوه کنترل بر آنان تاکید می کند، در امر مستندسازی استاندارد ملی ایران می توان از استاندارد ایزو 9001 بهره جست.
اگر سازمان مورد نظر سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9001 را مستقر کرده و گواهینامه آن را اخذ کرده است می بایست تصویر گواهینامه ایزو معتبر از سوی مراجع ملی و بین المللی را به اداره استاندارد ارسال نماید.
5- مستندات مرتبط با آزمون محصول یا خدمات: مدارکی در خصوص وجود آزمایشگاه تخصصی واقع در سازما متقاضی و یا قرارداد یکساله با آزمایشگاه می بایست به اداره استاندارد ارسال گردد.
6- اجرای مستندات مربوطه: مستندات استاندارد ملی ایران که در طی 4 مرحله تدوین گردیده است، باید در این مرحله اجرا شود. از جمله مهم ترین مستنداتی که می بایست اجرا شوند موارد زیر می باشند:
ثبت نتایج در آزمایش محصول یا خدمات
کالیبراسیون مربوط به امکانات اندازه گیری
نظرسنجی از سوی مشتریان
رسیدگی به شکایت مشتری
7- ارزیابی و بررسی : در این مرحله سیستم کنترل کیفیتی که طرح ریزی شده به کمک کارشناس استاندارد ارزیابی می شود. در ضمن نمونه ای از محصولات نیز برای بررسی به آزمایشگاه مورد تایید اداره استاندارد ارائه می گردد.
8- دریافت پروانه کاربرد استاندارد ملی تشویقی و یا اجباری: اگر تمامی مراحل ذکر شده و نمونه های محصول ویا خدمات در آزمایشگاهی که مورد تایید اداره استاندارد است، با الزامات تعیین شده منطبق شود، پروانه استاندارد ملی سازمان متقاضی صادر می گردد.
جهت اخذ استاندارد ، اخذ جواز تاسیس، اخذ جواز کسب ، اخذ پروانه بهره برداری و طرح توجیهی به موسسه ثبتی و حقوقی تکسفیر مراجعه کنید.