دستگاه سی پپ یا CPAP که مخفف Continuous positive airway pressure است یکی از پرکاربردترین تجهیزات پزشکی کمک تنفسی است که دارای کاربرد خانگی می باشد. این دستگاه یک فشار هوایی مثبت برای بیمار ایجاد کرده و راه هوایی را باز نگه می دارد تا بیمار بتواند به خصوص در خواب راحت تر تنفس کند و خواب راحت تری داشته باشد. کاربرد اصلی دستگاه سی پپ در آپنه تنفسی است. آپنه تنفسی یکی از مشکلات شایع در سیستم تنفسی افراد است که به آن آپنه خواب نیز گفته می شود. در این بیماری، تنفس بیمار در طول خواب قطع می شود. زیرا در حالت خواب، عضلات پشت گلو در حال استراحت هستند و ممکن است باعث مسدود شدن راه تنفسی شوند. این مسدود شدن باعث وقفه های متناوب در تنفس می شوند که آپنه تنفسی نامیده می شود. این وقفه ها اگر ادامه دار باشند می توانند باعث سرگیجه و عدم هوشیاری فرد در طول روز شوند. هم چنین اگر آپنه تنفسی درمان نشود مشکلات جدی تر مانند فشار خون بالا، سکته مغزی و سکته قلبی را ایجاد می کند.
عملکرد دستگاه سی پپ:
دستگاه سی پپ به منظور درمان آپنه تنفسی مورد استفاده قرار می گیرد. ابتدا لازم است از بیمار یک تست خواب گرفته شود تا بر اساس آن آپنه تشخیص داده شده و سپس دستگاه سی پپ توسط پزشک متخصص تجویز شود. تنظیمات دستگاه سی پپ و فشار ایجاد شده توسط آن بسته به تست خواب بیمار تعیین می گردد. عملکرد سی پپ به این صورت است که هوایی با فشار بیش از فشار هوای ریه به آن وارد می کند. در واقع موتور دستگاه هوای محیط را دریافت کرده و فشار آن را تا اندازه مطلوب بالا می برد. این میزان فشار می تواند انسداد سیستم تنفسی را از بین ببرد. در قسمت ورودی دستگاه فیلتری وجود دارد که آلودگی ها و ناخالصی ها را جذب می کند و از ورود آن ها به دستگاه جلوگیری می نماید. علاوه بر این، بهتر است یک رطوبت ساز نیز در دستگاه وجود داشته باشد که افرادی که در مناطق خشک زندگی می کنند از آن استفاده کرده و در حین استفاده از دستگاه سی پپ حس بهتری داشته باشند. پس از رسیدن فشار هوا به میزان تعیین شده، هوا از طریق یک شلنگ مخصوص به ماسک یا نازال بیمار می رسد. این ماسک که سایزهای مختلف دارد بینی و دهان بیمار را به طور کامل می پوشاند و بر روی صورت فیکس می شود.
با استفاده از دستگاه سی پپ علاوه بر درمان آپنه، خروپف نیز از بین می رود، تنفس بیمار منظم می شود، کیفیت خواب افزایش می یابد و هوشیاری فرد در طول روز بیشتر می شود. این دستگاه دارای یک مدل اتوماتیک نیز هست که نیاز به تست خواب ندارد و اتو سی پپ نامیده می شود. این دستگاه به طور اتومانیک وقفه های تنفسی بیمار را تشخیص می دهد و هوایی با فشار مناسب به ریه ها وارد می کند. علاوه بر این، در دستگاه سی پپ یک مموری کارت وجود دارد که اطلاعات بیمار و تعداد آپنه را در خود ذخیره می کند تا در اختیار پزشک قرار داده شود.
نکات مهم در خرید دستگاه سی پپ:
1. کم صدا بودن دستگاه: دستگاه سی پپ باید صدای بسیار کمی داشته باشد تا برای بیمار و اطرافیان وی هیچ گونه مزاحمتی ایجاد نکند.
2. داشتن رطوبت ساز: وجود رطوبت ساز باعث می شود سیستم تنفسی بیمار خشک نشود و راحتی بیشتری برای بیمار فراهم شود.
3. قابلیت جابجایی: دستگاه سی پپ باید کوچک و قابل حمل باشد و در سفر نیز قابل استفاده باشد.