با دستگاه ونتیلاتور آشنا شوید

در بخش های مختلف بیمارستان مانند اورژانس، مراقبت های ویژه و اتاق عمل در صورتی که بیمار قادر به تنفس کامل نباشد از دستگاه ونتیلاتور استفاده می شود. این دستگاه تنفس مصنوعی را برای بیمار انجام داده و اکسیژن را به ریه ها می برد و دی اکسید کربن را خارج می کند و به صورت دائم یا موقت مورد استفاده قرار می گیرد. بیمارانی که به ونتیلاتور متصل می شوند معمولا دچار التهاب ها و بیماری های شدید ریوی شده اند و یا تحت عمل های جراحی سخت قرار گرفته اند و برای مدتی نمی توانند به درستی نفس بکشند.

عملکرد ونتیلاتور به این صورت است که هوای قابل تنفس را در صورت نیاز با اکسیژن بیشتر به سیستم تنفسی بیمار وارد می کند و هوای بازدمی همراه با دی اکسید کربن را خارج می نماید. در تنظیمات دستگاه میزان اکسیژن و فشار و حجم هوای دم بیمار وارد می شود و پس از اتصال لوله دستگاه به بینی یا نای بیمار عمل تنفس انجام می شود. در صورتی که بیمار به مدت طولانی از دستگاه استفاده کند یک سوراخ در نای وی ایجاد شده و لوله از نای وارد می شود. این لوله فشار مثبت و منفی را ایجاد کرده و هوا را وارد ریه ها می کند. این دستگاه یک روش کمکی برای بهبود بیمار است و به طور مستقیم باعث درمان بیماری نمی شود. بلکه تا زمانی که با استفاده از داروهای مناسب بیماری درمان شود عمل تنفس را برای بیمار انجام می دهد.

کاربردهای دستگاه ونتیلاتور:

در صورتی که بیمار دچار بیماری های ریوی نشده باشد و فقط تحت عمل جراحی طولانی مدت قرار گرفته باشد، در حین بیهوشی و تا مدتی پس از آن نمی تواند به درستی تنفس کند. در این حالت از ونتیلاتور استفاده می شود و بیمار می تواند در ریکاوری و پس از کامل به هوش آمدن تنفس را به خوبی انجام دهد. هم چنین در صورتی که عمل قلب باز انجام شده باشد لازم است به مدت 6 تا 24 ساعت پس از عمل به منظور جلوگیری از هیپوسکمی از این دستگاه استفاده شود. اما در موارد زیر که بیمار دچار بیماری ها و مشکلات ریوی شده استفاده از دستگاه ونتیلاتور معمولا طولانی تر است:

1. قطع تنفس یا آپنه در اثر مصرف برخی داروها یا در اثر ضایعات مغزی.

2. هیپوسکمی یا کاهش شدید اکسیژن خون به خصوص در حالتی که مشکل با دستگاه اکسیژن ساز حل نشود.

3. انواع بیماری های حاد تنفسی که تنفس بیمار را به طور کامل مختل می کنند.

4. اختلال در حرکت قفسه سینه در اثر فلج یا ضعف شدید عضلات تنفسی. این حالت در بیماری هایی مانند گیلن باره، میاستنی گراو و یا شکستن تعدادی از دنده های ناحیه قفسه سینه رخ می دهد.

5. در صورت ابتلا به کووید 19 و در صورتی که بیمار دچار عفونت شدید ریوی شده و بستری شود.

6. افزایش فشار جمجمه. در این حالت با کاهش سطح دی اکسید کربن فشار جمجمه به مرور کاهش داده می شود.

اجزای دستگاه ونتیلاتور:

- کمپرسور برای ایجاد هوای فشرده

- میکسر که هوا و اکسیژن را ترکیب می کند

- مرطوب کننده جهت گرم و مرطوب کردن هوای فشرده

- ترالی برای حمل دستگاه و ماسک و لوله آن

- نبولایزر به منظور انتقال داروهای ریوی استنشاقی به ریه بیمار

- صفحه نمایش دستگاه که تنظیمات و اطلاعات مختلف بر روی آن نمایش داده می شود

دستگاه ونتیلاتور چه مدهایی دارد؟

1. مد FIO2: میزان اکسیژنی که در هر دم از دستگاه وارد سیستم تنفسی می شود.
2. نرخ یا Rate: تعداد تنفسی که در هر دقیقه توسط ونتیلاتور به ریه بیمار اعمال می شود.
3. حجم جاری Tidal Volume: حجم هوایی که در هر تنفس وارد ریه بیمار می شود.
4. فشار اوج دمی یا Peak inspiratory pressure (PIP): بالاترین فشاری که در دم به ریه بیمار وارد می شود.
5. حساسیت یا Sensitivity: حساسیت دستگاه به تنفس آگاهانه بیمار یا شرایطی که بیمار تلاش می کند تنفس را انجام دهد.
6. ماکزیمم جریان یا Peak Flow: مقدار جریان هوایی که در هر تنفس به ریه بیمار اعمال می شود.
7. زمان دم و بازدم یا Inspiratory and expiatory time: زمانی که طول می کشد تا یک چرخه کامل تنفس انجام شود که معمولا دو تا سه برابر زمان دم است.
8. چرخه تنفس یا Cycling: چرخه تنفسی که از ونتیلاتور به سیستم تنفسی بیمار وارد می شود و می تواند Volume cycled، Time cycled یا Flow cycled باشد.
9. محدودیت یا Limit: امکان محدود کردن حجم، فشار و زمان تنفس توسط دستگاه.