دستگاه اکسیژن ساز یکی از تجهیزات مهم و پرکاربرد گروه کالاهای تنفسی پزشکی است. این دستگاه به منظور اکسیژن رسانی به بیمارانی که دچار افت اکسیژن خون شده اند استفاده می شود. دستگاه اکسیژن ساز در مدل های و ظرفیت های مختلف ساخته می شود که متناسب با نیاز بیمار و تشخیص پزشکی تجویز می شوند. در این مقاله به بررسی این دستگاه می پردازیم.
اکسیژن خون:
در شرایط نرمال و حالت طبیعی بدن اکسیژن خون حدود 95 تا 97% است. در صورتی که در اثر عوامل مختلف و انواع بیماری ها این مقدار کاهش پیدا کند و به کمتر از 92% برسد، هیپوکسمی رخ می دهد که علائمی مانند سردرد، سرگیجه، کبودی لب ها، تنگی نفس و درد قفسه ی سینه دارد. این حالت بسیار خطرناک است و در صورت عدم درمان می تواند موجب مرگ بیمار شود. عوامل مختلف مانند آسم، کم خونی شدید، آمبولی ریه، برونشیت مزمن، مشکلات قلبی مادرزادی، بیماری های قلبی و اختلال در سیستم گردش خون می توانند باعث افت اکسیژن خون شوند.
دستگاه اکسیژن ساز:
با کاهش سطح اکسیژن خون لازم است اکسیژن رسانی به بیمار انجام شود. برای این کار از کپسول اکسیژن یا اکسیژن ساز استفاده می شود. کپسول اکسیژن برای زمان کمی استفاده می شود و لازم است مجددا از اکسیژن پر شود. اما اکسیژن ساز می تواند اکسیژن مورد نیاز بیمار را به صورت 24 ساعته تامین کند. عملکرد این دستگاه به این صورت است که هوای محیط را با استفاده از یک پمپ مکنده به درون خود می کشد و اکسیژن آن را جدا کرده و تغلیظ می کند. سپس این اکسیژن را از طریق یک ماسک یا نازال به ریه بیمار می رساند. در عملکرد دستگاه اکسیژن ساز خلوص اکسیژن ایجاد شده بسیار مهم است و باید بیش از 90 تا 95% باشد. به این منظور از محفظه دارای پودر زئولیت استفاده می شودکه اکسیژن را از سایر ترکیبات موجود در هوا جدا می کند و آن را تغلیظ می نماید.
انواع دستگاه اکسیژن ساز:
اکسیژن سازها به دو شکل ثابت و پرتابل (قابل حمل) تولید می شوند:
- اکسیژن ساز ثابت: اکسیژن سازهای ثابت نسبتا بزرگ تر هستند و در قسمت زیر آن ها چرخ به منظور حمل در صورت لزوم قرار داده شده است. اما به راحتی جابجا نمی شوند. این دستگاه اکسیژن را به صورت مداوم یا پالسی به بیمار می رساند که در حالت پالسی اکسیژن به صورت مقطعی و در فاصله زمانی های خاص به بیمار می رسد اما در حالت مداوم، اکسیژن رسانی بدون وقفه است.
- اکسیژن ساز پرتابل یا قابل حمل: این مدل بیشتر برای خارج از منزل استفاده می شود و کوچک و سبک است. علاوه بر این با باتری قابل شارژ کار می کند و اکسیژن را فقط به صورت پالسی به بیمار می رساند.البته در صورت لزوم می توان از این دستگاه با استفاده از برق نیز استفاده کرد.طول عمر باتری این نوع اکسیژن ساز از اهمیت بالایی برخوردار است و لازم است بسته به شرایط بیمار و مدت زمانی که در طول روز از اکسیژن ساز استفاده می کند، باتری مناسبی برای دستگاه تهیه شود.
علاوه بر پرتاب و ثابت بودن دستگاه، اکسیژن سازها دارای تقسیم بندی دیگری بر اساس ظرفیت دستگاه هستد. اکسیژن ساز در مدل های مختلف 3، 5، 7، 8 و 10 لیتری تولید می شود که این عدد حجم و جریان ماکزیمم اکسیژن خروجی را نشان می دهد. بسته به وضعیت بیمار، حجم خاصی از اکسیژن ساز توسط پزشک تجویز می شود. معمولا اکسیژن سازهای 5 لیتری متداول ترین هستند. در واقع اکسیژن سازهای 3 و 5 لیتری برای مشکلات تنفسی مزمن استفاده می شوند. اما سایر مدل ها برای مشکلات تنفسی حاد مناسب هستند.
مزایای استفاده از اکسیژن ساز:
خالص بودن اکسیژن حاصل از دستگاه اکسیژن ساز علاوه بر بهبودی بیماران دارای مزایای زیر نیز هست:
اکسیژن سازها در مدل ها و برندهای متنوعی تولید شده و در بازار عرضه می شوند. شرکت تجهیز سلامت نیکان مشاوره تخصصی لازم را در این زمینه به مشتریان ارائه می دهد و روند خرید دستگاه اکسیژن ساز را با استفاده از اطلاعات کاربردی و بهره گیری از تنوع محصولات سرعت می بخشد.