زنان در ترکیه
در ادامه تلاش ترکیه پرتال برای اطلاع رسانی جامع و دقیق به شما عزیزانی که علاقمند به شناخت جامعه ترکیه هستید و یا قصد دارید با اطلاعات همه جانبه به این کشور مهاجرت کنید بویژه بانوان هموطن، قصد داریم در یادداشت زیر شما رو با وضع و شرایط زنان در ترکیه بیشتر آشنا کنیم. این یااداشت برای افرادی که قصد مهاجرت و اقامت ترکیه را دارند بسیار مفید است.
زنان مجرد در ترکیه
گذران زندگی به عنوان یک زن مجرد شاغل در ترکیه، چه یک زن مطلقه و چه یک زن ازدواج نکرده، هم ممکن و هم کاملا دلپذیر است اگر شما حمایت و درآمد کافی داشته باشید. دادههای بانک اطلاعات آماری سازمان بین المللی کار در مورد مدیران زن در سال ٢٠١٢ نشان میدهد که ترکیه در این شاخص رتبه ٩٥ از ١٢٦ قرار دارد (ایران در رتبه ٩١ است).
زنانی که قادرند در ترکیه به تنهایی زندگی کنند :
یک جامعه شناس برجسته در ترکیه، که به دلیل ترس از دست دادن شغلش ترجیه داد ناشناس بماند، به المانیتور میگوید: «تعداد خانوار زنان مجرد گمراه کننده هستند زیرا بیشتر این زنان همسران دوم یا سوم مردان مومن هستند. اگر برای بررسی خانوارهایی تک والد به آمار نگاه کنید، میتوانید یک همبستگی مثبت مستقیم بین دو موضوع ببینید.
بیشتر اینها زنان مجردی هستند که معشوقه و یار کسی نیستند. آنها دارای مدارک تحصیلی بالا بوده و علاوه بر این، از حمایت مالی و عاطفی خانواده خود هم برخوردار هستند و قادرند هزینه زندگی در مجتمعهای ساختمانی فانتزی و دارای گیت، تامین کنند.
روی هم رفته، ما میتوانیم نتیجه گیری کنیم که با توجه به نرخ بالای طلاق و قتل زنان در ترکیه، علیرغم همه فشارهای اجتماعی، چه مذهبی و چه سکولار، به نظر میرسد زنان تحصیلکرده شاغل مجرد یک سبک زندگی شادتر و بی دغدغهتر از دوستان زن متاهل "خوشبخت" خود دارند. چراکه عمده حقوق زنان در دو قانون فوق معین شده است.
زن و حقوق مدنی در ترکیه :
براساس ماده ۸ قانون مدنی ترکیه : “هر شخص از حقوق مدنی استفاده می کند. بنابراین هر کس در حدود قانون به لحاظ داشتن اهلیت درحقوق و تکالیف مساوی است.”
ماده مذکور تفاوتی میان زن و مرد نگذاشته است و استفاده از حقوق مدنی را حق همه افراد جامعه دانسته است . صلاحیت استفاده ازحقوق و تکالیف نیز مشمول همین حکم است.
داشتن رشد، شرط اصلی صلاحیت استفاده از حقوق است . (ماده ۱۰ .م .) و کسی رشید است که ۱۸ سال داشته باشد و یا ازدواج نماید.(ماده ۱۱ .م .)
بنابراین ملاحظه می شود که سن رشد در زن و مرد برابر است و قانونگذار فرقی میان آن دو قائل نشده است
ازدواج در ترکیه :
براساس ماده ۹۰ .م . ترکیه ، فرزند بدون رضایت پدر و مادر یا وصی نمی تواند ازدواج کند و رضایت هر یک از آن دو یا وصی شان برای انجام نکاح کفایت می کند.
در حقوق ایران ، فرزند دختر بدون اذن پدر یا پدر بزرگ نمی تواند ازدواج نماید و رضایت مادر و دیگران تأثیری در صحت ازدواج ندارد. اما در حقوق ترکیه رضایت مادر نیز برای تحقق نکاح مؤثر است.
زن در حقوق ایران بعد از وفات شوهر عده وفات می گیرد که مدت آن ۴ ماه است و در مدت عده نمی تواند با فرد دیگری ازدواج نماید. درحقوق ترکیه این مدت ۳۰۰ روز تعیین شده است که در مورد طلاق و بطلان نکاح نیز باید رعایت شود.
اما چنانچه زن وضع حمل نماید،عده مذکور پایان می یابد. همچنین در صورتی که زن و شوهری که از یکدیگر جدا شده اند، بخواهند ازدواج مجدد نمایند، حاکم می تواند مدت مذکور را کاهش دهد. ماده ۹۵ .م . ترکیه )
همان طوری که ملاحظه می شود در حقوق ترکیه زن و شوهر در صورت رجوع نیز باید مدت عده را رعایت نمایند و حاکم مخیر است که مدت مذکور را کاهش دهد یا نه . اما در حقوق ایران ، زن و شوهری که از همدیگر جدا شده اند، در صورت تمایل به رجوع ، نیازی به حکم دادگاه و رعایت مدت عده ندارند. همچنین مدت عده در طلاق و بطلان نکاح ۳۰۰ روز نیست.
بطلان ازدواج در ترکیه :
در حقوق ترکیه چند همسری قانونی شمرده نشده است به طوری که براساس بند اول ماده ۱۱۲ “چنانچه یکی از طرفین (اعم از زن و مرد)در زمان اجرای مراسم نکاح متأهل باشند، ازدواج مذکور محکوم به بطلان است .” همچنین براساس بند ۲ ماده مذکور، “چنانچه هر یک ازطرفین در زمان اجرای عقد نکاح مجنون و یا غیرممیز باشند عقل باطل است .”
بنابراین براساس قانون مدنی آن کشور، چند همسری مجاز شمرده نشده است و زن و مردی که بدون توجه به قانون با دیگری نیز ازدواج نماید، عقدش باطل و فاقد هرگونه اثر حقوقی است . همچنین ازدواج با غیرممیز یا مجنون باطل شمرده شده،
این در حالیست که درحقوق ایران ازدواج مرد متأهل با زن دیگر باطل نیست و صرفاً به رضایت همسر اولی بستگی دارد. همچنین ازدواج با محجور باطل نیست بلکه از موارد فسخ شمرده می شود. ازدواج با محارم (نسبی و سببی ) نیز از موارد بطلان نکاح است. (بند ۳ ماده ۱۱۲ .م . ترکیه )
لازم است بدانید که قانون تک همسری در پاره ای از نقاط ترکیه رعایت نمی شود. چرا که از نظر آنان صیغه شرعی برای صحت عقد نکاح کفایت می کند و برای انجام آن به امام جماعت محل مراجعه می شود که به این نوع ازدواج ، “نکاح امام ” می گویند.
اضافه می شودکه اغلب مردم برای انجام عقد ابتدا به نزد امام می روند و بعد از آن برای ثبت ازدواج به مأمور رسمی ازدواج مراجعه می نمایند. اما از دیدگاه قانون مدنی ، برای صحت ازدواج رعایت موارد مذکور و مراجعه به دفتر ثبت ازدواج که در شهرداری ها مستقر است کفایت می کند و نیازی به خواندن صیغه شرعی وجود ندارد.
طلاق گرفتن زوجین در ترکیه :
در قانون مدنی ترکیه ، طلاق بدون دادخواست انجام نمی گیرد. بنابراین هر یک از زن و شوهر، برای جدایی از یکدیگر باید ابتدا دادخواست طلاق به دادگاه بدهد. در موارد ذیل هر یک از طرفین می تواند نسبت به تقدیم دادخواست طلاق به محکمه اقدام نماید.
در ترکیه زن یا مرد میتوانند درخواست کننده طلاق و همچنین در خواست کننده حکم جدایی باشند . در صورت حکم به جدایی (نه طلاق ) این مدت حداقل یک سال و حداکثر ۳ سال خواهد بود. و در صورتی که زوجین در مدت یاد شده به یکدیگر رجوع ننمایند، مدت جدایی پایان می یابد و زوجین به طور دائم از یکدیگر جدا می شوند.
لازم به یادآوری است که در حقوق مدنی ایران ، طلاق زوجه منوط به ذکر اسباب نیست اما زوجه خواهان طلاق باید در دادخواست خود دلیل مفارقت را قید نماید ضمن اینکه در صورت نبودن توافق برای طلاق در میان زوجین زن نمی تواند بدون اثبات عسر و حرج در محکمه از شوهر طلاق بگیرد. (ماده ۱۱۳ .م . ایران )
تغییر نام خانوادگی زن بعد از ازدواج در ترکیه :
در ترکیه ابتدا دختر و پسر با یکدیگر آشنا میشوند و پس از تصمیم گیری برای ازدواج، خانوادهها در مراسم خواستگاری با یکدیگر به تفاهم میرسند. نام خانوادگی زن پس از ازدواج به نام خانوادگی شوهرش تغییر میکند. به طور کل میتوان گفت تا حد زیادی، نظام خانوادگی ترکها مردسالارانه است. با این وجود داشتن چند همسر در ترکیه و حتی ازدواج موقت در این کشور ممنوع و غیر قانونی است