خودشناسی راهی برای نظارۀ خویشتن است. هر چقدر میزان خودآگاهی تان بیشتر باشد، علاوه بر اینکه آگاهی بیشتری در مورد خودتان و احساسات تان پیدا می کنید، می توانید از تاثیرتان روی جهان اطراف تان نیز آگاه شوید. خودآگاهی می تواند آرامش، شادی و اعتماد به نفس را برای شما به ارمغان بیاورد و در یک کلام، سبب افزایش رضایت تان از زندگی شود. خودشناسی مراحل مختلفی دارد و هر چقدر جلوتر برویم، شناخت بیشتری از خودمان پیدا می کنیم و در نتیجه، زندگی شادتری را در پیش می گیریم. در این مطلب، برایتان خواهیم گفت که خودشناسی چیست و چرا کلید رضایت از زندگی است.
خودشناسی چست؟
پیش از هر چیزی باید بدانیم که خودشناسی چیست؟ خودشناسی به معنای شناخت دقیق خودمان، احساسات و عواطف مان، امیال و آرزوهایمان، اعتقادات و باورهایمان و همچنین، نقاط ضعف و نقاط قوتمان است. در واقع، خودشناسی توانایی یا مهارتی است که باعث می شود درک بهتری از خودمان داشته باشیم.
خودشناسی درونی: خودآگاهی درونی به معنای آگاهی از خودمان و شرایطمان است. این نوع خودآگاهی سبب افزایش رضایتمندی ما از زندگی می شود و همچنین، مهارت خودکنترلی را در ما تقویت می کند. افزایش خودآگاهی درونی باعث می شود در کار و روابطمان به موفقیت های بیشتری دست پیدا کنیم. خودشناسی درونی اولین گام در ایجاد خود مطلوب و همچنین، احاطه بر زندگی است.
خودشناسی بیرونی: خودآگاهی بیرونی به ما می گوید که دیگران ما را چگونه می بینند و چه نظر و دیدگاهی در موردمان دارند. این خودشناسی سبب بهبود روابط ما با جهان اطراف مان می شود.
خودشناسی چه اهمیتی دارد؟
و اما خودشناسی چه اهمیتی دارد؟ خودشناسی در تنظیم و تعدیل افکار، احساسات و هیجانات مان به ما کمک می کند. با خودشناسی می توانید از رفتارهای احتمالی تان در شرایط مختلف و همچنین، عواقب آن ها مطلع شوید. این مهارت می تواند تاثیر چشمگیری بر افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس ما داشته باشد. هر چه بیشتر در تقویت مهارت خودشناسی بکوشید، شناخت بیشتری در مورد خودتان پیدا می کنید و همچنین، می توانید در شرایط مختلف، رفتارهای خردمندانه تری را از خودتان نشان دهید و تصمیمات هوشمندانه تری را اتخاذ کنید. در واقع، خودشناسی می تواند خرد و خردمندی را برای شما به ارمغان بیاورد. اما مزایای خودشناسی محدود به همین موارد نمی شود، بلکه مزایای دیگری نیز دارد که در ادامه، به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
· خودشناسی و مسئولیت پذیری
کسانی که مهارت خودشناسی را در خودشان تقویت کرده اند مسئولیت کارهایشان را برعهده می گیرند و وقتی مرتکب اشتباهی می شوند، به دنبال مقصر نمی گردند و دیگران را سرزنش نمی کنند.
· خودشناسی و یافتن دیدگاه های متفاوت
خودشناسی باعث می شود بتوانیم زندگی مان را از زوایای مختلف نگاه کنیم. در واقع، به کمک خودشناسی، می توانیم اهداف و رویاهایمان را بهتر بشناسیم و برای دستیابی به آن ها، مسیر درست را در پیش بگیریم.
· خودشناسی و شناخت جهان اطراف
خودشناسی باعث می شود دیدگاه متفاوتی را در مورد اطرافیان و جهان اطرافمان پیدا کنیم. چنین شناختی باعث می شود بتوانید ارتباط بهتری با دیگران برقرار کنیم، همواره به دنبال یافتن ویژگی های منفی در دیگران نباشیم و در نتیجه، دیدگاه مثبتی در مورد زندگی و دیگران داشته باشیم.
· خودشناسی و آرامش درونی
خودشناسی باعث می شود دیدگاه شفافی در مورد امور پیدا کنید؛ به عبارت دیگر، خودشناسی به شما کمک می کند تکلیف تان را با موضوعات مختلف مشخص کنید و از سردرگمی دربیایید. این شفاف اندیشی شما را به سوی آرامش و سعادتمندی می برد.
· خودشناسی و تصمیم گیری
خودشناسی باعث می شود بتوانید تصمیمات بهتری را در زندگی اتخاذ کنید.
چگونه مهارت خودشناسی را در خودمان تقویت کنیم؟
خودشناسی یک مهارت به شمار می رود. این بدان معناست که شما می توانید آن را با تمرین و ممارست در خودتان تقویت کنید. با تمرکز روی جزئیات رفتاری و شخصیتی تان می توانید به خودشناسی دست یپدا کنید؛ اما از چه روش هایی می توانیم به جزئیات رفتار و اعمالمان دست یپدا کنیم. روش های متعددی برای تقویت مهارت خودشناسی وجود دارد. در ادامه، برخی از روش های افزایش خودشناسی را برایتان خواهیم گفت.
· مدیتیشن
· نوشتن: نوشتن اهداف، احساسات و هرآنچه در ذهنتان می گذرد، می تواند در تقویت مهارت خودشناسی به شما کمک کند. چنین نوشتنی می تواند مانند یک سیر درونی عمل کند و اگر به صورت روزانه، صورت بگیرد، بسیار اثرگذارتر خواهد بود. در واقع، باید همواره قلم و کاغذ در کنارتان باشد و همۀ کارها و احساسات تان را در آن ثبت کنید.
· دریافت بازخورد: از اعضای خانواده و دوستان مورد اطمینان تان بازخورد بخواهید.
· کسب تجربیات جدید: به سراغ کسب تجربیات جدید بروید و از قلمرو امنی که برای خودتان ساخته اید فاصله بگیرید. با کسب تجربه های جدید، می توانید شناخت بیشتری در مورد خودتان پیدا کنید.
· خودارزیابی
در مسیر خودشناسی، سوالات زیر را از خودتان بپرسید:
· اگر بخواهی خودت را توصیف کنی، از چه واژه هایی استفاده می کنی؟
· از زندگی چه می خواهی؟
· چه نقشی در زندگی کنونی ات داری؟
· از چه چیزی می ترسی؟
· بهترین ویژگی هایت کدامند؟
· بهترین ویژگی دیگران در نظرت کدامند؟
· چگونه با فشار استرس و اضطراب کنار می آیی؟
· عواطف و هیجاناتت چه تاثیراتی روی زندگی ات دارد؟
· آیا خود کنونی ات را دوست داری؟
· چه چیزی خوشحالت می کند؟
· چه چیزی خشمت را بر می نگیزد؟
· چه چیزی می خنداندت؟
سخن آخر
همان طور که مشاهده کردید، مهارت خودشناسی بسیار ارزشمند است و می تواند سعادت و آرامش را برای ما به ارمغان بیاورد. با استفاده از روش های خودشناسی و تمرین و ممارست، می توانید خودتان را بهتر بشناسید و از مزایای ارزشمند آن بهره مند شوید.
برای دیدن لیست دوره ها با گواهینامه دانشگاه تهران به سایت mooc.ut.ac.ir مراجعه کنید
برای آگاهی از تخفیف ها و دانستنی های بیشتر به اینستاگرام مرکز instagram.com/ut.mooc مراجعه کنید