زمان آن رسیده تا وضعیت را تغییر دهیم
اعتراضات ۲۰۱۹ شیلی در واکنش به نابرابری اقتصادی(یک درصد از جمعیت شیلی ۳۳ درصد درآمد این کشور را از آن خود میکنند)، پایین بودن حداقل دستمزد، خصوصیسازی، بالا رفتن هزینههای زندگی، ناکارآمدی نظام آموزشی، سلامت و بازنشستگی و به ویژه افزایش بهای قطار شهری در اکتبر ۲۰۱۹ آغاز شد.
در واکنش به افزایش بهای حمل و نقل شهری در سانتیاگو دانشآموزان مقطع دبیرستان در این شهر در حرکتی خود انگیخته ایستگاههای متروی این شهر به آشغال درآوردند. در جریان درگیری بین دانشاموزان شهر سانتیاگو و پلیس ۸۱ ایستگاه مترو با تخریب زیر ساختها و آسیبهایی جدی از سرویس خارج شد.
با دامنهدار شدن اعتراضات در دیگر استانهای شیلی و برپایی تظاهرات میلیونی در پایتخت ارتش شیلی با دستور رئیسجمهور سباستین پینهرا وارد عمل شده و در تاریخ ۱۹ اکتبر در قسمت بزرگ سانتیاگو اعلام حکومت نظامی اعلام کرد.
این اعتراضات بزرگترین نا آرامیها پس از دوران دیکتاتوری نظامی پینوشه از نظر تعداد معترضین، میزان آسیب به زیرساختهای عمومی و مداخلات دولت لقب گرفت.
این جنبش بدون رهبر، رئیسجمهور میلیونر این کشور را به برکناری ۹ تن از وزرای خود وا داشت. همچنین برمبنای توافق انجام شده در کنگره ملی مقرر شد در سال ۲۰۲۰ قانون اساسی این کشور که راه برای خصوصیسازی نظام آموزش، سلامت و بازنشستگی هموار میکند و یادگاری از دوران دیکتاتوری پینوشه به حساب میآید به رفراندوم گذاشته شود.
در این اعتراضات ۱۸ نفر جان خود را از دست داده و ۷۰۰۰ نفر بازداشت شدهاند.
خبرنگار گاردین در روزهای تظاهرات به جمع معترضین رفته و از آنها از انگیزه شرکت در این آکسیونهای اعتراضی پرسیده است. در ادامه بخشی پاسخهای معترضین را مرور میکنیم:
ژوآن آنگل، معلم ۶۰ ساله ساکن سانتیاگو
«هر روز هزینههای زندگی بالاتر میرود و ما برای سلامت و آموزش باید پول بیشتری پرداخت کنیم این در حالی است بعضی از اقشار مثل کشیشها، نیروهای مسلح و وابستگان احزاب سیاسی روز به روز امتیازها و رانتهای بیشتری دریافت میکنند. این وضعیت باید تمام شود. کشور منابع غنی در اختیار دارد اگر ثروتها عادلانه تقسیم میشد این همه نابرابری وجود نداشت.»
من نمیترسم چون چیزی برای از دست دادن ندارم. برای آینده نوه ۶ ماهام در این اعتراض شرکت کردم.
ملیسا مدینا میکاپآرتیست، ۲۵ ساله
مادربزرگ من با دیکتاتوری پینوشه مبارزه کرد. مادرم نیز در زمان خود دست به مبارزه زد. حالا نوبت من است تا برای آینده بهتر فرزندم به خیابانها بیایم.
وضعیت نیروی کار در شیلی بسیار نامطلوب است. ما هر روز باید برای حقوقی ناچیز ۱۲ ساعت کار میکنیم. ساعت کاری آنچنان طولانی است که من وقتی شب به خانه برمیگردم نمیتوانم بچهام را ببینم چون او به خواب رفته است.
ممکن است این اعتراضات نتیجهای نداشته باشد و ما به جایی نرسیم. با وجود این نمیخواهم وقتی ۵۰ سالم شد به این فکر کنم که انقدر شهامت نداشتم و برای تغییر هیچ اقدامی انجام ندادم. ما فریاد میزنیم و در خیابان با پلیس میجنگیم. یک گلوله به پای من برخورد کرد. مبارزه کردن تقدیر ماست. فقط امیدوارم دخترم برای مطالبات امروز ما نیاز به آمدن به خیابان نداشته باشد.
آنتونیا دل آلمندرو، فیلمساز ۲۵ ساله
با مردم مثل بردهها و یا مجرمین برخورد میشود. اگر به خانواده سرشناسی تعلق نداشته باشید و یا پولدار نباشید به حساب نخواهید آمد.
خواسته اول ما این است که قانون اساسی اصلاح شود. ما تنها کشور آمریکای لاتین هستیم که قانون اساسی پس از دوران دیکتاتوری هیچ تغییری نکرده است. مدل اقتصادی امروز کشورمان (اقتصاد بازار آزاد) یادگار دوران پینوشه است.
کریستینا کوروگا، ۴۳ ساله دستیار فیلمبردار
خواسته ی من این است که دولت و شرکتهای بزرگ غارت کشورم را متوقف کنند. بجای معامله ثروتها ما چیزی که به همه تعلق دارد را به مردم برگانند. در معامله های بزرگ، مس ، آب ، لیتیوم ، ثروتهای اقیانوس و هر چیزی که فکرش را بکنید را میفروشند بدون اینکه بهرهای به جامعه برسد.
جامعه شیلی به دلیل وجود ابزارهای اطلاعرسانی مثل اینترنت آگاهتر شده است. مردم این روزها تغییر کردهاند. اما قانون کار و نظام آموزشی ما در طول ۳۰ سال گذشته بدون تغییر به جا مانده است. اگر قانون اساسی شیلی تغییر کند من خودم جارو و گردگیر به دست میگیرم، خیابانها را تمیز میکنم و برای بازسازی کشورم اقدام میکنم.
ماریا بورگانو، دانشجوی تاریخ هنر ۳۲ ساله
کارگزاران دولتی با اشخاصی که قدرت اقتصادی دارند با هم یکی هستند. یک سیکل کامل در کار است، حاکمان از قوانینی دفاع میکنند که ما را فقیرتر میکند و در مقابل ثروتمندان را قویتر.
در جریان اعتراضات بسیاری از افراد جان خود را از دست دادند. زنان و مردان مورد تجاوز قرار گرفتند. چشمهای زیادی بر اثر اصابت گلوله تخلیه شد.
در یک نظام دیکتاتوری حقوق بشر نمیتواند مورد احترام قرار گیرد. ما به وسیله ثروتمندان تحت انقیاد قرار گرفتیم. باید این بساط برچیده شود و مردم آنطور که شایسته آنها است بتوانند زندگی کنند.
مردم امروز با صدها فکر و استرس روزگار خود را سپری میکنند. افراد به بانکها و مشاغل مغروض هستند و باید تمام ساعات شبانهروز را برای پرداخت اقساط خود کار کنند.
گارمن دیوید، ریکوانا زتا دانشجو ساکن سانتیاگو
به عنوان یک دانشجو باید بگویم که هزینه زندگی در سانتیاگو بسیار بالا است. خانواده من اهل شمال شیلی هستند برای همین من اینجا تنها زندگی میکنم.
من برای یک نظام آموزشی بهتر مبارزه میکنم که در آن هزینههای تحصیل پایینتر باشد. ما برای یک سیستم حمل و نقل کارآمد به خیابان آمدیم. ما به دنبال این هستیم که کرامت انسانها حفظ شود. پولی که امروز به دست میآید کفاف مخارج ما را نمیدهد. من دوست دارم از نظر اقتصادی مستقل باشم ولی شرایط اجازه این کار را به من نمیدهد. اینکه من به عنوان یک دانشجو بخواهم در آرامش زندگی کنم فکر نکنم خواسته زیادی باشد.
همانطور که افراد زیادی جانشان را از دست دادند و یا زخمی شدند،من نیز از پلیس ترسی ندارم. چیزی که متوجه نمیشوم دلیل خشونت پلیس است.