معاون سابق حقوقی وزارت خارجه
✍️در مورد موضوع تنظیم سند مالکیت برای جزایر سه‌گانه که اخیراً توسط سخنگوی قوه قضاییه اعلام شده، باید به چند سند پیش از آن توجه کنیم. اول یادداشت تفاهم ۱۳۷۱ و نامه‌های متعاقب آن. طبق یادداشت تفاهم دو طرف قبول کرده‌اند که ایران و شارجه ادعای خود بر جزیره ابوموسی را همچنان نگه می‌دارند و حاکمیت یکدیگر را قبول ندارند. بلافاصله ایران یک یادداشت ارسال کرده و حفظ امنیت جزیره را از آن خود می‌داند. یعنی سعی می‌کند حاکمیت خود را تصویب کند. دولت ایران چون مدرکی نداشته است، برای مدرک‌سازی تنب بزرگ و کوچک در اداره ثبت هرمزگان اقدام می‌کند. ولی در مورد جزیره ابوموسی این‌کار را نمی‌کند.
✍️اقدامات دولت‌ها هم ارزش حقوقی دارد. در این مدت دولت ایران حاکمیت خود را به‌صورت عملی اعمال می‌کند و تا قضیه «کشتی فاطر» هیچ اعتراضی هم به آن نمی‌شود.
✍️ایران در سال ۱۳۷۲ قانون مناطق دریایی را تصویب می‌کند ولی حتی یک‌بار از کلمه «مالکیت» استفاده نمی‌شود زیرا حاکمیت همه جزایر را از آن خود دانسته و مقررات رفت‌و‌آمد را در آن قانون اعمال می‌کند و آن را اجرا می‌کند و دیگران هم رعایت می‌کنند. این یعنی به‌تدریج حاکمیت درحال تثبیت است.
✍️وقتی دولت ایران حاکمیت دارد، یعنی مالکیت هم دارد. اگر قدمی کمتر از حاکمیت برداریم یعنی این‌که یک قدم عقب نشسته‌ایم.
✍️در برخی نقاط ایران و در برخی جزایر در مورد اراضیِ جزایر سند داریم که بخش دولتی و حریم ساحل و بخش خصوصی را به انضمام نقشه آنها تعیین می‌کنیم. این موضوع با این‌که یک سند منتشر کرده و مساحت جزیره را بنویسیم و آن را ملک دولت ایران بدانیم، متفاوت است. جزیره فقط خاک نیست بلکه دریای سرزمینی دارد، مقررات حاکمیتی بر بستر و زیر بستر دارد، امنیت دارد و مقررات رفت‌و‌آمد کشتی‌ها و غیره دارد.
✍️حال در این میان بدون هیچ اشاره‌ای به وضعیت حقوقی صرفاً مساحت خاک جزیره را ملک خود حساب می‌کنید، در حالی‌که حاکمیت شما به آب‌های سرزمینی جزیره و بستر و زیر بستر آن هم سرایت دارد. یعنی از نظر مساحت هم ناخواسته عقب نشسته‌اید. از سوی دیگر، در اولین روز از سرگیری روابط و حضور سفیر امارات در تهران این کار را می‌کنید؛ در شرایطی‌که با خون دل اجماع عرب‌ها را از بین برده و یک‌به‌یک سفرای آنها را می‌آورید تا دشمنان شما ادعای انزوای شما را پیش نبرند.
✍️اگر شما وکیل امارات بودید، این سند را نمی‌گرفتید و بگویید آخرین ادعا یا اقدام دولت ایران در مورد ابوموسی یک سند بی‌ارزش مالکیت است نه ادعای حاکمیت؟ نمی‌گفتید این نشانه این است که دولت ایران هم خودش به حاکمیت خود شک دارد وگرنه این اقدام را نمی‌کرد؟ چند روز نیست که شورای خلیج فارس حاکمیت جزایر را از آن امارات دانسته است، آن‌وقت شما یک سند ساده مالکیت صادر می‌کنید؟!
✍️از هر منظر نگاه کنید، این کار اشتباه بوده است. باید یک راهی پیدا کنیم. شاید سخنگوی محترم دولت، وزارت خارجه یا قوه قضاییه بتواند اعلام کند که این اسناد جزئی از ترتیبات داخلی و مطابق قانون داخلی به‌منظور ایجاد نظم در مالکیت زمین در سراسر ایران است و هیچ خدشه‌ای بر حاکمیت ایران بر جزایر خود در خلیج فارس و دریای عمان وارد نمی‌کند. فقط امیدوارم دشمنان ایران ظرف امشب و فردا سوء استفاده نکرده و آن را بهانه جدید برای ایران هراسی نکنند.
.
?پادکست «وقت طهران» را از لینک‌های زیر دنبال کنید
تلگرام | اینستاگرام | توییتر | کست‌باکس | اپل پادکست
