حدود ۱۰ سال پیش، سفری به سوئد داشتم و در شهر اوپسالا توفیقی دست داد که با دکتر مسعود کمالی (استاد مطرح ایرانی در دانشگاههای سوئد) گفتگوی صمیمانهای داشته باشم.
در مورد مسائل ایران و راههای بهبود صحبت کردیم. هنوز جوان بودم و آرمانگرا. وقتی حرفهایم را شنید، کمی تأمّل کرد و گفت: «مردم اینجا یه ضربالمثلی دارن که میگه "گربه را ته کوچه بن بست گیر نینداز"، منظور اینه که وقتی برای طرف مقابلت هیچ راهی نگذاری، حتّی اگه خیلی کوچکتر و ضعیفتر از تو باشه، بهناچار بهت حمله میکنه و بهصورتت چنگ میاندازه».
بعد توضیح داد: «مردم اینجا در طول تاریخشان هیچگاه دو نهاد کلیسا و سلطنت را ته کوچه بن بست گیر نینداختند؛ الان همین کسانی که در بیشتر کشورهای اسکاندیناوی پادشاه هستند، نوۀ نوۀ نوۀ همان پادشاهان ظالمی هستند که در دوران تاریک قرون وسطی مردم را سرکوب میکردند و بههمین ترتیب در مورد کلیسا.
مردم اینجا در طول تاریخ و در فشارهایی که بهصورت آهستهوپیوسته برای بازکردن فضا به نهادهای سلطنت و کلیسا وارد میکردند همواره راهی برای عقب رفتن آنها و تعامل دوسویه باقی میگذاشتند و بهدنبال حذفشان نبودند».
و نهایتاً نتیجه گرفت: «جوامعی مثل ما که همواره خواستهایم موانع مشارکت سیاسی مردم را حذف کنیم دچار فضای "ستیز حذفی" و "چرخههای تکرارشوندۀ تاریخی" شدهایم» (نقل به مضمون).
دوستانی که بر تحریم انتخابات پافشاری میکنید! چه برنامه، سناریو و مسیری در ذهن دارید؟! آیا بهدنبال این هستید که گربه را ته کوچه بنبست گیر بیندازید؟! خب، گیرم دیر یا زود موفق به این کار شدید؟! بعدش چه؟!
برنامۀ کسانی هم که بر رأی دادن به آقای پزشکیان تأکید دارند، یکسان نیست، امّا به شخصه، معتقدم تحوّل ایران از جایی آغاز میشود که بتوانیم عرصۀ «شکاف و ستیز فزایندۀ میان حکومت و جامعه» را بهصورت تدریجی و آهستهوپیوسته به عرصۀ «تعامل و همکاری» تبدیل کنیم و بدیهی است که نقطۀ شروع این تحوّل، از توافق و تعاملی کوچک (و شاید شکننده) آغاز خواهد شد. راهی «میانه»ی مطالبات مردم و خواستههای حکومت.
امیدوارم دولت #دکتر_پزشکیان پایانی باشد بر فرایند تشدید فزاینده شکاف و ستیز میان حکومت و جامعه، آغازی برای قرار گرفتن در مسیری جدید و ایجاد چشماندازی روشن برای فرزندانمان.
به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد
#برای_ایران
سایر یادداشتهایم را میتوانید از طریق پیوندهای زیر ببینید:
صفحهام در اینستاگرام (فعّال نیست)
صفحهام در ریسرچگیت (مقالههای علمی)