هفت علامت مهم در کودکان که نباید از آن‌ها غافل شوید
تشخیص به موقع اختلالات روانپزشکی کودکان و اهمیت مراجعه به موقع به متخصصین
مقدمه
در دنیای امروزی، آگاهی والدین و مربیان از نشانه‌های اولیه اختلالات روانپزشکی و رشدی کودکان اهمیت بسیاری دارد. تشخیص زودهنگام و اقدام به موقع می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند و روند درمان را آسان‌تر سازد. برخی از این نشانه‌ها در ظاهر ممکن است کم‌اهمیت به نظر برسند، اما توجه دقیق به آن‌ها می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر اختلالات روانی یا رشدی کودک کمک کند. در این مقاله، به بررسی برخی از این علائم و اهمیت مراجعه زودهنگام به متخصصان روانپزشکی و کاردرمانی خواهیم پرداخت.
علائم هشداردهنده‌ای که نیاز به توجه دارند
تاخیر در کلام یکی از مهم‌ترین نشانه‌های اولیه اختلالات روانپزشکی، تأخیر در صحبت کردن کودک است. کودکان معمولاً در سنین ۱۲ تا ۱۸ ماهگی شروع به گفتن اولین کلمات خود می‌کنند. اگر تا دو سالگی کودک همچنان نمی‌تواند جملات دو کلمه‌ای بیان کند یا واژگان محدودی دارد، می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات رشدی مثل اختلالات طیف اوتیسم یا مشکلات گفتاری باشد.
دیر یا خیلی زود راه افتادن کودک راه رفتن نیز یکی دیگر از مراحل کلیدی در رشد کودک است. کودک معمولاً بین ۹ تا ۱۸ ماهگی شروع به راه رفتن می‌کند. اگر کودک به طور قابل توجهی دیر یا خیلی زود به راه افتاده باشد، ممکن است نشان‌دهنده مشکلاتی مانند ضعف عضلانی، اختلالات عصبی-عضلانی یا مسائل مرتبط با سیستم عصبی باشد.
نوک پنجه‌ای راه رفتن کودکان معمولاً پس از یادگیری راه رفتن به طور طبیعی از تمام کف پا برای راه رفتن استفاده می‌کنند. اگر کودکی به صورت مداوم و طولانی مدت روی نوک انگشتان خود راه برود، ممکن است این علامت نشان‌دهنده مشکلات حسی یا عصبی مانند اختلال طیف اوتیسم یا اختلالات پردازش حسی باشد. این مشکل نیاز به ارزیابی و درمان به موقع توسط متخصصین کاردرمانی دارد.
عدم پاسخ به اسم کودکان معمولاً از سن ۶ تا ۹ ماهگی به اسم خود واکنش نشان می‌دهند. اگر کودک به اسم خود واکنش نشان نمی‌دهد یا به نظر می‌رسد که متوجه صدای دیگران نمی‌شود، این می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات شنوایی یا اختلالات رشدی باشد. این علامت به خصوص در تشخیص اولیه اوتیسم اهمیت بالایی دارد.
مشکلات در تعاملات اجتماعی و بازی یکی دیگر از علائمی که باید مورد توجه قرار گیرد، عدم تمایل کودک به بازی با همسالان و ناتوانی در برقراری ارتباط چشمی است. اگر کودکی نمی‌تواند با همسالان خود تعامل برقرار کند یا از نظر اجتماعی منزوی به نظر می‌رسد، این می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات ارتباطی و عاطفی باشد که به مداخله سریع نیاز دارد.
حساسیت‌های حسی برخی از کودکان حساسیت‌های شدیدی به صدا، نور، لمس یا طعم‌های خاص دارند. این حساسیت‌های حسی می‌تواند نشان‌دهنده اختلالات پردازش حسی باشد که نیاز به بررسی توسط کاردرمانگر دارد.
حرکات تکراری یا کلیشه‌ای انجام حرکات تکراری مانند تکان دادن دست‌ها، چرخاندن اشیاء یا پریدن‌های مکرر می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات رشدی، به خصوص اوتیسم باشد. این علائم معمولاً در دوران نوپایی شروع می‌شود و نیاز به بررسی‌های دقیق توسط متخصصین دارد.
اهمیت مراجعه به موقع به متخصصین
تشخیص زودهنگام اختلالات روانپزشکی یا رشدی، به والدین و متخصصین این امکان را می‌دهد تا برنامه‌های درمانی مناسب برای کودک تدوین شود. روانپزشکان و کاردرمانگران با استفاده از تکنیک‌های مختلف، می‌توانند به کودکان کمک کنند تا مهارت‌های مورد نیاز خود را به دست آورند و با محیط خود به طور مؤثرتری تعامل کنند. تاخیر در مراجعه به متخصصین ممکن است منجر به پیچیدگی‌های بیشتر و کاهش اثربخشی درمان شود.
نتیجه‌گیری
تشخیص به موقع علائم اختلالات روانپزشکی و رشدی در کودکان نقش اساسی در بهبود کیفیت زندگی آن‌ها دارد. والدین باید به هرگونه تغییرات غیرعادی در رشد فرزندشان توجه داشته باشند و در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، به متخصصین مراجعه کنند. کاردرمانگران و روانپزشکان می‌توانند با ارائه مداخلات به‌موقع، از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کنند و به بهبود و تقویت توانایی‌های کودک کمک کنند.
در نهایت، تیم مدادهای رنگی با مدیریت وحید ملکی، آماده است تا با ارائه خدمات تخصصی به کودکان و خانواده‌ها، مسیر بهبود و توانبخشی آن‌ها را هموارتر سازد.
