آيا نفقه زن پس از فوت شوهر تعلق مي گيرد؟پرداخت نفقه به زوجه يكي از وظايف شرعي و قانوني است كه با عقد نكاح مانند بدهي بر عهده شوهر است و مسائل و مسائل حقوقي فراواني در مورد آن وجود دارد. يكي از سوالاتي كه در زمينه نفقه براي افراد مطرح مي شود اين است كه آيا نفقه زوجه پس از فوت شوهر تعلق مي گيرد؟نفقه چيست؟نفقه در اسلام يك مسئوليت مالي بر دوش مرد است كه شامل تأمين خوراك، پوشاك، مسكن، اثاثيه منزل، نيازهاي بهداشتي، درمان و نياز به استخدام خادم براي زن است و به طور كلي شامل تمام نيازهاي زن براي ادامه زندگي مي شود. . ، مي شود در مورد الزام مرد به نفقه، تأثيري بر استطاعت يا عدم تمكن مالي زن ندارد.
بر اساس آموزه هاي اسلامي، اگر مردي از پرداخت نفقه اجتناب كند، مرتكب گناه شده است و همسرش مي تواند از طرق قانوني حق خود را مطالبه كند.
در ماده 1107 قانون مدني، نفقه از نظر فقه اسلامي تأمين كليه نيازهاي متعارف و متناسب با وضعيت زن تعريف شده است، پرداخت نفقه زن به حدي اهميت دارد كه قانونگذار براي ضمانت پرداخت آن، در صورت استنكاف مرد از پرداخت حق مطالبه نفقه به صورت قانوني و حتي شكايت از آن را دارد و آن را به زن داده است و همچنين براي امتناع از پرداخت حبس در نظر گرفته است.
ميزان و ميزان مشخصي براي نفقه در شرع و قانون مشخص نشده است و تعيين ميزان آن با دادگاه است. دادگاه ميزان نفقه زن را با توجه به عواملي مانند آداب و رسوم، عادات مردم منطقه، وضعيت مالي مرد، وضعيت خانوادگي زن، نحوه زندگي زن قبل از ازدواج با مرد و ساير عواملي كه بر زندگي زن تأثير مي گذارد، تعيين مي كند. مقدار نفقه
مرد علاوه بر نفقه زوجه بايد نفقه فرزندان خود را نيز بپردازد، يعني نيازهاي عادي فرزندان خود را تامين كند. اگر پدر تمكن مالي كافي نداشته باشد يا فوت كرده باشد، جد پدري و در غياب او خانواده پدري بايد نفقه طفل را بپردازند كه ميزان آن را دادگاه تعيين مي كند.شرايط پرداخت نفقهشرايط پرداخت نفقه زوجه به شرح زير است:
عقد ازدواج دائم بين زوجين (ماده 1106 قانون مدني)اطاعت (عام و خاص) زن از شوهردر عقد موقت مرد ملزم به پرداخت نفقه نيست مگر اينكه شرط دريافت نفقه در عقد قيد شده باشد يا طرفين در زمان عقد مبني بر پرداخت نفقه توسط مرد داشته باشند.
لازم به ذكر است كه وضعيت مالي زن و شوهر در تكليف و تعهد مرد به پرداخت نفقه تأثيري ندارد، يعني حتي اگر مرد وضع مالي خوبي نداشته باشد يا زن از وضعيت مالي خوبي برخوردار باشد. وضعيت، عهده دار پرداخت نفقه است.
نكته مهم ديگري كه بايد بيان شود اين است كه اگر حضور زن و مرد در يك خانه ضرر جسمي، مالي يا ناموسي براي زن به همراه داشته باشد، زن مي تواند با حكم دادگاه و تمكين شوهر از اين امر، خانه مستقل بگيرد. شرط بر او واجب نيست، اما مرد همچنان مكلف به پرداخت نفقه است.
اما سوال مهمي كه در رابطه با نفقه مطرح مي شود اين است كه آيا در صورت فوت مرد باز هم نفقه به زن تعلق مي گيرد؟ پاسخ اين سوال در زير توضيح داده شده است.نفقه زن پس از فوت شوهردر مورد اينكه بعد از فوت مرد نفقه به زن تعلق مي گيرد يا خير؟ بايد گفت نفقه به زني كه شوهرش فوت كرده است در دو مورد تعلق مي گيرد:
1- با توجه به اينكه زن پس از فوت شوهر بايد 4 ماه و ده روز گواهي فوت را نگه دارد و در صورت حامله بودن بايد گواهي فوت را تا زمان لقاح نگه دارد لذا مستحق نفقه خواهد بود. در اين مدت نيز و در صورت عدم دريافت نفقه مي تواند پس از فوت شوهر تقاضاي نفقه نمايد.
2- اگر زوجه در زمان حيات از شوهر تمكين كرده ولي نفقه نگرفته است، پس از فوت وي مي تواند براي دريافت نفقه گذشته خود اقدام كند و اين نفقه از اموال مرد قابل پرداخت است.
بنابراين زن پس از فوت مرد مي تواند نفقه او را مطالبه كند. نفقه زني كه شوهرش فوت كرده است مانند بدهي بر عهده مرد است و زن مي تواند اين حق را از اموال يا حتي مهريه شوهر بگيرد و از زوجيت و بازماندگان و وراث او مطالبه كند.نحوه مطالبه نفقه بعد از فوت شوهرطبق قانون مدني زن مي تواند از اموال شوهر متوفي خود مطالبه نفقه كند. نحوه مطالبه نفقه پس از فوت مرد توسط زوجه به دو صورت قابل انجام است:
تقديم دادخواست زن به دادگاه خانوادهشكايت زن از شوهر در صورت ترك انفاقپس از مرگ شوهرش، درخواست نفقه توسط ورثه شوهر مطرح و براي رسيدگي به دادگاه خانواده ارجاع مي شود. به اين ترتيب زن مي تواند پس از سپري شدن مدت فوت، هم نفقه فعلي و هم نفقه گذشته خود را دريافت كند.