تفاوت ابطال و بطلان چیست؟
تفاوت بین لغو و باطل
ابطال از نظر لغوی به معنای نسخ، لغو و لغو است. معنای لغوی باطل، رد و پوچی و فساد است. در این مقاله به بررسی این موضوع پرداخته ایم که تفاوت بین بطلان و بطلان چیست؟
برای پاسخ به این سوال که تفاوت بین بطلان و ابطال چیست؟ یکی از مسائل مهم این است که ابطال در طیف وسیعی از اعمال و اقدامات حقوقی قابل تحقق است. مثلاً در عالم حقوق از ابطال و ابطال برای اسناد رسمی و غیر رسمی استفاده می شود. با توجه به تأثیر کاربرد هر یک از کلمات مذکور در موضوعات مختلف، دو واژه ابطال و ابطال را به تفکیک هر مورد (سند رسمی، اعمال حقوقی، رأی داوری و ...) بررسی می کنیم.
تفاوت بین ابطال و ابطال سند رسمی
حال می خواهیم موضوع اسناد رسمی و غیررسمی را بررسی کنیم که تفاوت ابطال با ابطال چیست؟ هر دو اصطلاح معمولاً برای بی اعتبار کردن یک سند استفاده می شوند. اما بطلان به معنای عدم وجود یکی از شرایط اساسی برای صدور سند است.
بنابراین با صدور حکم بطلان سند، سند از ابتدا باطل شناخته می شود و اثری بر آن نیست. از طرفی فسخ به معنای از بین رفتن یکی از شرایط اساسی سند در زمان حال است. بنابراین در صورت ابطال سند، از تاریخ صدور حکم ابطال، اعتبار سند رسمی از بین می رود. اما اعتبار سند نسبت به زمان قبل از صدور حکم ابطال همچنان پابرجاست.
معنای اسقاط در حقوق
برای اینکه بدانید تفاوت بین null و void چیست؟ ابتدا باید معنای اصطلاحی هر یک از این دو کلمه را بررسی کنیم. اسقاط در حقوق عموماً دلالت بر تباهی و فساد دارد. در مورد معاملاتی که بین افراد انجام می شود، فسخ معامله به این معناست که با صدور حکم قضایی معامله فسخ شده محسوب می شود. فسخ یکی از دلایل انحلال قراردادها است. در حقوق ایران واژه ابطال برای اسناد رسمی و غیر رسمی نیز به کار می رود.
دادخواست ابطال معامله
در صورتی که بین طرفین معامله در بطلان معامله اختلاف باشد، مدعی بطلان باید به دادگاه عمومی حقوقی مراجعه و دادخواست اعلام بطلان معامله را تقدیم نماید. در این صورت شخصی که مدعی ابطال معامله است، مدعی نامیده می شود.
خواهان باید دادخواست ابطال معامله را به دادگاه عمومی حقوقی شهرستان محل وقوع ملک یا محل انجام تعهد تقدیم نماید. تقدیم دادخواست ابطال معامله مستلزم پرداخت هزینه های قانونی است. هزینه دادرسی با توجه به بهای خواسته یا مبلغی که خواهان خود را مستحق آن می داند اخذ می شود.
تفاوت بین بطلان معامله و بطلان عقد
از نظر قانون مدنی تفاوت بین بطلان و بطلان چیست؟ بطلان معامله به این معناست که معامله از اول خراب است. به عبارت دیگر، اگر در زمان عقد یکی از شروط اساسی قرارداد موجود نباشد، معامله از ابتدا باطل است. نتیجه ابطال معامله این است که در صورت فسخ معامله هیچ اثری در مورد توافقات انجام شده بین طرفین ایجاد نخواهد شد.
از طرفی فسخ قرارداد به این معناست که ابتدا عقد سالم برقرار شده است. سپس به دلیل از بین رفتن یکی از شرایط قانونی آن، با حکم دادگاه قرارداد فسخ می شود. در نتیجه اگر ملک مورد معامله در زمان فسخ قرارداد دارای منافعی باشد، آن منافع متعلق به خریدار (مالک دوم) است. زیرا از ابتدا عقد صحیحی منعقد کرد ولی بعداً شرایط اولیه صحت معامله را از دست داد.
موارد لغو معامله
همانطور که گفته شد موارد باطل شدن معامله زمانی اتفاق می افتد که یکی از شرایط اساسی معامله در زمان انعقاد قرارداد وجود نداشته باشد. طبق ماده 190 قانون مدنی شرایط اساسی معامله به شرح زیر است:
قصد و رضایت طرفین
صلاحیت طرفین
موضوع خاص مورد معامله
مشروعیت معامله
از نظر عملی تفاوت اصلی ابطال و ابطال چیست؟ در صورتی که در دادگاه صالح ثابت شود که در زمان انعقاد قرارداد هیچ یک از شرایط فوق وجود نداشته است، رأی به بطلان معامله صادر می شود. تصمیم به در اعتبار معامله یک تصمیم اعلامی است. حکم اعلامی یعنی دادگاه از همان ابتدا بطلان معامله را اعلام کند و چیز جدیدی ایجاد نکند. در مقابل دستور اعلامی، دستور کتبی وجود دارد. دستور لغو معامله یک دستور کتبی است.
تفاوت ابطال و ابطال رای داور
در مورد تصمیم داور، ابطال زمانی حاصل می شود که طرفین با توافق طرفین، تصمیم داور را نادیده گرفته و بر عدم اجرای آن توافق کنند. در صورتی که در دادگاه ثابت شود که یکی از شرایط قانونی داوری وجود نداشته است، رأی داور باطل است.
