مریم السادات شرافت (کارشناس ارشد مهندسی معماری | مدرس دانشگاه)
با ورود هوش مصنوعی به عرصههای مختلف، معماران نیز با پرسش ها و دغدغههای تازهای روبرو شدهاند. بسیاری نگران هستند که جایگاه خلاقیت انسان به مرور کمرنگ شود و ماشینها به تدریج وظایف معماران را به عهده گیرند. در ادامه به بررسی برخی از مهمترین سؤالات معماران در مورد حضور هوش مصنوعی در عرصه شغلی معماری میپردازیم.
آیا با وجود هوش مصنوعی یادگیری نرم افزار کار اشتباهی است؟
یادگیری نرم افزارها همچنان جزئی جدا نشدنی از مهارت های لازم برای یک معمار است، اما متفاوت با گذشته است. در حال حاضر و با وجود هوش مصنوعی شما باید نرمافزارهایی که برای یادگیری آنها زمان و هزینه صرف میکنید را هوشمندانهتر انتخاب کنید و دقیقا بدانید چه کارهایی با استفاده از هوش مصنوعی قابل انجام است. رندر گرفتن و ساخت انیمیشن از جمله کارهایی هستند که با استفاده از هوش مصنوعی با کیفیت بالا قابل انجام هستند. از این رو بهتر است زمانمان را برای یادگیری نرمافزاری مانند Revit صرف کنیم که به کمک آن میتوان ایدههایی که به کمک هوش مصنوعی طراحی کردهایم را به نقشههای اجرایی تبدیل کنیم. در مجموع برای پاسخ به این سؤال میتوان گفت استفاده از ابزار هوش مصنوعی به ما کمک میکند تا زمانی که برای یادگیری نرم افزارهای پیچیده معماری لازم است را برای یادگیری بهتر سواد معمارانه خود مانند اصول معماری، مکاتب معماری و مواردی از این دست صرف کنیم تا بتوانیم طرح های بهتری تولید کنیم.


•آیا هوش مصنوعی باعث بیکار شدن معمارها میشود؟
با گسترش روزافزون هوش مصنوعی و قابلیتهای آن بسیاری از افراد از جمله معماران نگران از دست دادن جایگاه شغلی خود هستند. واقعیت این است که هوش مصنوعی جایگزین معمارها نمیشود، اما یادگیری مهارت استفاده از آن برای معماران ضروری است و معمارهایی که توانایی استفاده از این ابزار را داشته باشند جایگزین افرادی خواهند شد که این توانایی را ندارند! دلیل این جایگزینی ساده است، این دسته از معماران با بهرهگیری از قابلیت های هوش مصنوعی بهرهوری بسیار بالاتری دارند؛ چون بسیاری از کارها را در زمان خیلی کمتری انجام میدهند.
در پاسخگویی به این نگرانی همچنین لازم است یادآوری کنیم که هوش مصنوعی خود یک ابزار است و نیاز است توسط شخصی به کارگرفته شود؛ شخصی ماهر که بتواند با ارائه ورودیهای مناسب اطلاعات مورد نیاز را در اختیار هوش مصنوعی قرار دهد تا هوش مصنوعی با تحلیل آنها خروجیهای مناسب را ارائه دهد. برای انتخاب خروجی مناسب از بین چندین گزینه ارائه شده توسط هوش مصنوعی نیز، نیاز به حضور یک معمار است. در نتیجه میتوان گفت معمارها بیکار نخواهند شد؛ تنها کسانی شغل خود را از دست میدهند که قادر نباشند از ابزارهای هوش مصنوعی به درستی استفاده کنند.

هوش مصنوعی چه تأثیری بر درآمد معماران دارد؟
در بحث درآمدزایی با استفاده از هوش مصنوعی باید توجه داشته باشیم که هوش مصنوعی یک ابزار است که اگر در اختیار یک فرد مبتدی و غیر حرفهای قرار گیرد فایده چندانی نخواهد داشت. اما اگر این ابزار در اختیار یک فرد حرفه ای قرار گیرد که آموزش معماری درستی دیده است، میتواند با استفاده از آن پروژه ها را در مدت زمان کوتاهتری انجام دهد و در نتیجه پروژه های بیشتری انجام دهد و کار خود را گسترش دهد. معمار با استفاده از ابزار هوش مصنوعی میتواند ایدههای خود را سریع تر به تصویر تبدیل کند و با ارائه نمونه کارهای بیشتر در وبسایتهای معماری دیده شود و در نتیجه پیشنهادهای کاری بیشتر و قراردادهای بهتری دریافت کند. وقتی یک معمار به روش سنتی کار میکند برای ارائه یک تصویر ساعتها و روزها زمان صرف میکند اما با استفاده از هوش مصنوعی در همان زمان میتواند دهها گزینه طراحی تولید کند و به کارفرما ارائه دهد. کارفرما هم از میان گزینههای موجود، طرحی که به نظر و سلیقهاش نزدیک تر است را انتخاب میکند و چون آزادی انتخاب بیشتری داشته است، حس بهتری دارد. هوش مصنوعی به ما کمک میکند کارها را در مدت زمان کمتر انجام دهیم. این زمان میتواند صرف انجام پروژههای بیشتر و یا افزایش کیفیت زندگی شخصی شود. برای افزایش درآمد موارد بسیار زیادی مؤثر هستند که در این میان هوش مصنوعی مانند یک کاتالیزگر میتواند سرعت ما را در رسیدن به درآمد بالا افزایش دهد.
این مقاله در شماره ۱۰ ماهنامه آغاز تک گروه آموزشی کارآفرینی استان فارس چاپ شده است.