اقاله

قبل از هر چیز باید به خاطر داشته باشید که شرط اول تخلیه، وجود عقدی است که طرفین آن را بپذیرند. همچنین نکته اصلی بعدی که در این مورد باید به خاطر داشت این است که قرارداد مورد نظر باید حداقل توسط یکی از طرفین به عنوان یکی از قراردادهای ضروری شناخته شود. نکته بسیار مهمی که در اینجا باید به آن توجه داشت این است که هرگز اقاله را با فسخ قرارداد اشتباه نگیرید. در بسیاری از موارد مشاهده شده است که افراد به دلیل عدم آگاهی، قرارداد را با فسخ قرارداد اشتباه گرفته و در نتیجه طی فرآیندهای کاری خود با مشکلات زیادی مواجه می شوند. همچنین باید در نظر داشته باشید که طرفین قرارداد باید با این انتقال موافقت کنند.

آقالا و کاربرد آن

قانون مدنی اقاله را یکی از اسباب سقوط تعهدات قرار داده است. این روش نادرست نیست. زیرا اقاله نیز موجب سقوط وجوب می شود. اما از نظر علمی بهتر است آن را دلیل بر انحلال قرارداد بدانیم.

اقاله موجب به هم خوردن عقد و ساقط شدن تعهد در اثر اقاله می شود. ضمناً اقاله فقط در مورد فسخ تعهد به موجب عقد اعمال می شود. ابطال تعهدی که قهراً به موجب قانون ایجاد شده است، مستلزم سازش نیست و با برائت ساقط می شود و گاه به دلیل ارتباط با نظم عمومی قابل فسخ نیست.

ماده 283 قانون مدنی مؤید مطالب گفته شده است و در این ماده می خوانیم: «بعد از معامله، طرفین می توانند به تراضی آن را فسخ و منحل کنند».

بنابراین در تعریف اقاله می توان گفت: «اجماع دو طرف عقد بر فسخ آن است». اثر اقاله به آینده می نگرد و آثار قبلی عقد را از بین نمی برد.

پس اقاله خود عقد دیگری است که موضوع آن قطع منافع ناشی از عقد اصلی و بازگرداندن تعهدات و اموال به جای سابق است.

تفاوت فسخ و ابطال

برای درک بهتر تفاوت بین ابطال و فسخ، باید با این دو مفهوم بهتر آشنا شوید. به بیان ساده، اقاله به حالتی اطلاق می شود که با توجه به شرایط فعلی، طرفین عقد به صورت توافقی قصد فسخ عقد یا قرارداد را دارند. همچنین در صورتی که مراجع قانونی ببینند که قرارداد یا قرارداد بین طرفین به هر دلیل ضروری (مثل تصادف و ...) فسخ شده است، از اقاله استفاده می کنند. اما فسخ می تواند توسط یکی از طرفین قرارداد نیز انجام شود. البته در نظر داشته باشید که فسخ یا فسخ باید به دلایل قانونی ذکر شده در قرارداد انجام شود. مثلاً در صورتی که یکی از طرفین قرارداد به تعهدات خود عمل نکرده باشد، امکان فسخ قرارداد برای وی وجود خواهد داشت. در نظر داشته باشید که در بسیاری از موارد شباهت های فسخ قرارداد و فسخ می تواند باعث سردرگمی افراد شود. پس سعی کنید این دو مفهوم را به طور کامل به خاطر بسپارید تا در شرایط خاص دچار سردرگمی نشوید.

اقاله چه شرایطی دارد؟

در ادامه این قسمت به بررسی شرایطی که برای انجام اقاله لازم است می پردازیم.

برای نقل و انتقال، طرفین معامله باید معین باشند: طرفین عقد مشارکت باید به صراحت بیان کنند که در چه قراردادی قصد انتقال را دارند و همچنین اگر نقل و انتقال مربوط به قسمت خاصی از عقد یا عقد بوده باشد، این باید نیز به وضوح مشخص شود. .

رضایت و قصد قطعی طرفین قرارداد یا قرارداد: هر دو طرف باید رضایت کامل خود را اعلام کرده و بدین ترتیب اطلاعات مورد نیاز مربوط به رضایت خود را ارائه دهند. البته در نظر داشته باشید که اعلام رضایت طرفین باید علنی باشد و یا اینکه فکر در عمل با اقدام فعلی در جهت اقاله، رضایت خود را برای فسخ قرارداد اعلام کنند.

اهلیت طرفین: در زمان انتقال، هر دو طرف قرارداد باید اهلیت قانونی داشته باشند. زیرا در غیر این صورت ممکن است فرآیند تخلیه به منزله تصرف در اموال یکی از طرفین تلقی شود. همچنین در پایان این بخش باید بدانید که واجد شرایط بودن به توانایی فرد برای اعمال یک حق یا داشتن برخی حقوق اشاره دارد.

● چند نکته در مورد اقاله:

1. از آنجایی که سازش دو طرف عقد مبتنی بر انحلال آن است، در واقع از اصل لزوم عقد مستثنی نیست. زیرا، این اصل برای جلوگیری از نقض عهد یکی از دو طرف به ضرر دیگری است، در حالی که در «اقاله» همان دو اراده را که عقد را ایجاد کرده اند از بین می برد.

در واقع اقاله یکی دیگر از اعمال حقوقی است که اثر عقد را از بین می برد و پشتوانه سازش دارد.

2. اقاله در صورتی مؤثر است که موجب تضییع حقوق اشخاص ثالث نشود، مگر اینکه در قانون ترتیب دیگری مقرر شده باشد. مثلاً ضامن و طلبکار نمی توانند ضامن را مصالحه کنندو دوباره بدهی را به بدهکار تحمیل کنید.

در واقع با فرض اینکه اقاله به ضرر عموم باشد و با نظم عمومی منافات دارد، نمی توان عقد وقف را اقاله کرد و زندانی را مال وقف قرار داد و یا نکاح را با اجماع فسخ کرد.

توصیه ما به شما این است که قبل از هر اقدامی با توجه به تخصصی بودن قرارداد و آثار آن با وکلای مجرب املاک مشورت کنید.