تفاوت طلاق و فسخ نکاح

فرق بین طلاق و فسخ

معنای حقوقی طلاق، انحلال عقد نکاح دائم با رعایت تشریفات خاص طلاق است. عقد منحل و رابطه زناشویی به سه صورت منحل می شود: 1- طلاق 2- فسخ نکاح 3- فسخ نکاح تعاریف طلاق - فسخ نکاح - فسخ نکاح.

1- طلاق:

طبق قانون، شوهر در تمام موارد و زوجه فقط در موارد خاص که در قانون مقرر شده می‌تواند به دادگاه خانواده مراجعه و تقاضای طلاق کند.

2- فسخ نکاح:

یکسری عیوب وجود دارد که اگر در هر زن یا مردی وجود داشته باشد باعث فسخ عقد و قطع رابطه زوجیت می شود. از جمله این عیوب می توان به عجز در مرد و جذام در زن اشاره کرد که موجب زمین خوردن او و فسخ یکی از طرفین می شود.

البته زن و مرد در صورتی می توانند از این حق استفاده کنند که قبل از انعقاد عقد از وجود این عیوب آگاهی نداشته باشند و در غیر این صورت هیچ یک نمی توانند از این عیوب علیه دیگری استفاده کرده و عقد را فسخ کنند. لغو از جمله این عیب ها می توان به جنون اشاره کرد که اگر جنون زودگذر نباشد، حتی اگر دائمی یا ادواری باشد، یکی از عوامل فسخ نکاح است.

البته تفاوت زن و مرد در مورد عیب جنون این است که اگر زن حتی بعد از عقد از جنون مرد آگاه شود می تواند از حق فسخ خود استفاده کند اما مرد این حق را ندارد.

اجرای حق فسخ فوری است. یعنی به محض اینکه یکی از زوجین متوجه تقصیر طرف مقابل شد، باید حق فسخ خود را درخواست و اجرا کند، در غیر این صورت این حق از بین می رود و دیگر نمی تواند عقد را فسخ کند. البته عرف و عادت تعیین کننده فوریت حق فسخ است.

3- مدت:

اختصاص به عقد موقت دارد و مرد می تواند هر زمان که بخواهد باقیمانده عقد موقت را به زن بدهد یا اصطلاحاً این مدت را بگذراند.

گاهی عقد بدون اقدام طرفین فسخ می شود، مثلاً در صورت فوت یکی از طرفین، یا در مواردی که بعد از ازدواج بدون اینکه هیچ یک از طرفین عقد را فسخ کنند، عقد خود به خود منحل می شود و زن و شوهر همدیگر را حرام می کنند، درست مثل وقتی که زن یا مرد از اسلام خارج شوند.

تفاوت طلاق و فسخ نکاح

از نظر آیدا هم فسخ و هم طلاق شبیه هم هستند و هر دو یدایی دارند. اما آنها در بسیاری از موارد متفاوت هستند که عبارتند از:

1- برای اجرای صیغه طلاق، در صورتی که این تشریفات فسخ نشود، تشریفات و اظهارات خاصی لازم است.

2- طلاق مستلزم شهادت دو مرد عادل است، اما فسخ چنین نیست.

3- اگر طلاق قبل از عقد واقع شود، زن مستحق نصف مهریه است، در حالی که در صورت فسخ، اصلاً مهریه ای به زن تعلق نمی گیرد.

الف) طلاق دهنده شوهر است

ب) منظور از طلاق، زن است

ج) صیغه طلاق که عبارت است از طلاق با عبارات خاص

د) دو مرد عادل برای شهادت

نکته: صیغه طلاق باید به گونه ای بیان شود که هر دو شاهد مرد همزمان آن را بشنوند و هر طلاق به صیغه جداگانه خود نیاز دارد، یعنی با خواندن یک صیغه نمی توان طلاق های متعدد را انجام داد.

تبصره: در صورتی که طلاق به تقاضای زوجه انجام شده و حکم طلاق صادر شده باشد ولی زوج برای اجرای حکم در دفترخانه حاضر نشده باشد، اداره ثبت مراتب را به دادگاه اعلام می کند و نماینده دادگاه در دفترخانه حاضر می شود. اداره ثبت به نمایندگی از مرد. حکم طلاق را صادر می کند.

اما مردی که می خواهد زنش را طلاق دهد باید چهار ویژگی داشته باشد:

1- باید بالغ باشد و نیازی به بزرگ شدن نباشد زیرا طلاق امری غیر مالی است و نیازی به بزرگ شدن نیست.

2- ثانیاً طلاق دهنده باید عاقل باشد و در مورد مرد مجنون ولی قانونی مرد با تأیید دادستان این کار را انجام می دهد تا مصلحت او رعایت شود.

3- طلاق دهنده باید قصد طلاق را داشته باشد یعنی از وقوع طلاق آگاه باشد.

4- چهارمین ویژگی این است که طلاق دهنده باید آزاد باشد و صیغه طلاق را آزادانه صادر کند، پس کسی که مجبور به طلاق می شود یا اکراه دارد یا به آن تهدید می شود، حکم طلاقی که صادر می کند صحیح نیست.

طلاق راجی و بین

طلاق قهقرایی

در طلاق رجعی، شوهر در مدتی که مختار است یا خیر، حق تجدیدنظرخواهی دارد. ارجاع تشریفات خاصی ندارد و با هر اظهار و عملی که دال بر ارجاع باشد انجام می شود. مرد نمی‌تواند این حق را اسقاط کند یا از بین ببردانعقاد قرارداد و زن موظف است در صورت استناد مرد به او عمل کند.

طلاق باین

در طلاق متقابل مرد در ایام عده حق رجوع ندارد و انواع طلاق به شرح زیر است:

1- طلاقی که قبل از برقراری رابطه زناشویی انجام شود.

2- طلاق دادن زن یائسه.

3- طلاق خل و مبارک; در طلاق، زن به دلیل تنفر از شوهرش طلاق می گیرد، او پول را به او می دهد و او را در حضور مرد طلاق می دهد.

4- طلاق سوم پس از دو بار واخواهی.