امروزه با رواج معاملات برای انعقاد قراردادها نیازمند علم حقوق هستیم.
آگاهی و آشنایی با این علم و اصول آن موجب دقت بیشتر در انعقاد قرارداد می شود.
بسیار دیده ایم که به دلایلی یکی از طرفین قرارداد متحمل ضرر می شود و با توجه به اینکه قاعده کلی قراردادها لازم الاجرا و غیر قابل فسخ است، زیان دیده همواره به دنبال راهی برای فسخ قرارداد است.
همانطور که می دانیم طرفین قرارداد در هیچ زمانی نمی توانند قرارداد را فسخ کنند مگر در موارد خاص که قانون اجازه داده است.
خیارات قراردادی یا حقوقی یکی از مهم ترین مواردی است که به طرفین قرارداد حق فسخ می دهد.
حال این سوال پیش می آید که منظور از خیار چیست؟
این دقیقا همان چیزی است که برای انعقاد قرارداد باید به آن توجه کنید، در واقع کلمه خیار گرفته شده و چون انواع مختلفی دارد به آنها خیار می گویند.
تعریف قانونی خیار به شرح زیر است:
خیار به اختیاری اطلاق می شود که قانون به افراد برای فسخ معامله خود داده است که با فسخ قرارداد قابل فسخ است.
در واقع طرفین قرارداد با پیش بینی شرایط احتمالی که موجب ضرر آنها می شود، در قرارداد گزینه هایی را برای خود و طرف مقابل در نظر می گیرند.
در این مقاله قصد داریم شما را با انواع این گزینه ها آشنا کنیم و معنای آنها را برای شما شرح دهیم.
ابتدا چند نکته را بیان می کنیم که برای همه گزینه ها صدق می کند و سپس هر کدام را به تفصیل شرح می دهیم.
لازمه پیدایش خیارات، وجود عقد است.
برخی از این خیارات در ضمن عقد ایجاد می شوند مانند خیار شرط و برخی دیگر با وجود ذکر در عقد نیازمند شرایط و شرایط خاصی برای وقوع هستند مانند خیار معیوب که پس از انعقاد قراردادی که فروشنده می خرد منعقد می شود. یک راز وجود دارد.
ممکن است چندین گزینه مختلف در یک قرارداد وجود داشته باشد.
حق خیار قابل اسقاط است یعنی طرفین علاوه بر اینکه در ضمن عقد می توانند خیار اضافه کنند، امکان فسخ خیار و حتی تمام خیارها را نیز دارند.
برای حذف حق خیار در قرارداد از عبارت اسقاط کافه خیار استفاده می کنند.
هر خیار به ورثه صاحب خیار منتقل می شود مگر اینکه برای خیار شرط و مباشرت و تکلیف معین شده باشد.
همچنین حق خیار قابل تفکیک نیست یعنی اگر ورثه با استفاده از این خیارات قصد فسخ معامله را داشته باشند باید همه وراث نسبت به اجرای آن اقدام کنند و عمل هیچ یک به تنهایی قابل قبول نیست.
خیارات مشترک در همه عقود لازم می توان یافت، به جز سه خیار مجلس، حیوان و تأخیر ثمن که مخصوص عقد بیع است.
خیار بینایی، خیار فریب، خیار عیب و خیار تقلب در زمره خیارهای فوری قرار دارند.
انواع خیار
مجلس خیار
ماده 397 قانون مدنی: هر یک از شهروندان پس از انعقاد جلسه و مادامی که تقسیم نشده اند حق فسخ معامله را دارند.
ماده فوق تعریف حقوقی خیار مجلس است، طبق ماده فوق خیار مجلس صرفاً در عقد بیع ایجاد می شود به طوری که هر فروشنده و خریدار قبل از انفصال حق فسخ معامله را دارند. یکدیگر.
مجلس به معنای محل وقوع معامله است، بنابراین خیار مجلس با عقد بیع ایجاد می شود و تا زمانی که طرفین عقد از یکدیگر جدا شوند باقی می ماند و به محض جدا شدن اتباع یا خریدار و فروشنده، مجلس می باشد. گزینه ناپدید می شود.
حیوان خیار
ماده 398 قانون مدنی: اگر بایع حیوان باشد مشتری تا سه روز در ضمن عقد حق فسخ دارد.
از آنجایی که تشخیص بیماری ها و عیوب پنهان حیوانات برای عموم مشکل است، قانونگذار به خریدار حق فسخ معامله را به مدت 3 روز از تاریخ فروش داده است.
خیار حیوانی فقط برای فروش است و برای فروش حیوانات زنده قابل استفاده است.
تاخیر قیمت خیار
با استناد به مواد 402 تا 409 قانون مدنی مقرر می داریم که اگر بایع عین خارجی یا در حکم باشد و برای تادیه ثمن (پول) یا تسلیم بایع (مال) مهلتی وجود نداشته باشد. اگر سه روز از تاریخ عقد گذشته باشد و در این مدت فروشنده تمام کالا را به خریدار تحویل نداده باشد و خریدار تمام قیمت را به فروشنده نپرداخته باشد که در این صورت فروشنده می تواند بر اساس معامله را فسخ کند. در مورد گزینه تاخیر قیمت
حالت خیار
ماده 399 قانون مدنی: در عقد بیع ممکن است شرط شود که بایع یا مشتری یا هر دو یا شخص خارجی در مدت معینی حق فسخ معامله را دارد.
معنی آرتی فوقمفاد آن این است که هر یک از افراد مورد نظر در مدت زمان معین می توانند بدون اتفاق خاصی معامله را مختل کنند و از ادامه آن جلوگیری کنند