اگر صاحب سگی با نژاد مینیاتوری هستید، احتمالاً روزی باید با مشکل دررفتگی کشکک زانوی او روبرو شوید. اگر این اتفاق بیفتد، اکثر دامپزشکان به شما خواهند گفت که جراحی تنها راه حل است. اما قبل از اینکه کار به جراحی بکشد شاید بتوان با تمریناتی کشکک سگ را تقویت کرد.
کشکک به معنای کاسه زانو است. کشکک سگ بادامی شکل است و درست در مفصل زانو، جایی که تاندون گروه عضلانی چهارسر ران به بالای ساق پا (درشت نی) می‌پیوندد، قرار دارد.
عضله چهار سر ران، کاسه زانو و تاندون آن، مکانیسم اکستانسور را تشکیل می‌دهند. آنها معمولاً با یکدیگر همسو هستند. هنگامی که سگ مفصل زانو را خم یا دراز می‌کند، کاسه زانو از یک شیار در جلوی مفصل زانو به بالا و پایین می‌لغزد. این شیار را شیار فمورال می‌نامند.
لوکس شدن به معنای خارج شدن مفصل یا دررفتن آن است. وقتی این اتفاق میفتد، سگ شما نمی‌تواند به درستی زانویش را حرکت دهد یا دراز کند. دررفتگی کشکک در سگ باعث لنگیدن یا راه رفتن غیر طبیعی می‌شود. همچنین ممکن است باعث درد و در نهایت آرتریت شود.
این حرکت غیر طبیعی همچنین باعث می‌شود که استخوان ساق پا متفاوت از استخوان ران بچرخد. که بر رباط صلیبی جمجمه‌ای (CCL) در زانو فشار وارد می‌کند. همچنین منجر به التهاب مزمن در مفصل می‌شود و رباط‌ها را از بین می‌برد.
دررفتگی کشکک می‌تواند مادرزادی، ژنتیکی یا ناشی از یک آسیب تروماتیک باشد. حدود نیمی از سگ‌های مبتلا به دررفتگی کشکک، این مشکل را در هر دو زانو دارند و بیشتر دررفتگی‌ها به دلیل مسائل ژنتیکی اتفاق میفتند. در بسیاری از موارد، شیار فمور که در آن کاسه زانو حرکت می‌کند بسیار کم عمق است. کشکک دررفته می‌تواند ناشی از نقص اسکلتی هم باشد، مثلا:
· مفصل ران غیر طبیعی، مانند دیسپلازی هیپ
· استخوان ران با زاویه و چرخش غیرطبیعی
· درشت نی ناقص
· عضلات چهار سر ران سفت یا آتروفی شده (که کشکک را از شیار بیرون می کشد)
· رباط کشکک شل یا بیش از حد طولانی
دررفتگی کشکک می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد که عبارتند از:
لوکساسیون داخلی شایع ترین نوع لوکساسیون کشکک است. در این حالت کاسه زانو روی قسمت داخلی زانو لوکس می‌شود. لوکساسیون داخلی یک بیماری ارثی است. توله‌سگ‌ها ممکن است با ناهنجاری‌های آناتومیکی به دنیا بیایند که به مرور زمان باعث لوکس شدن می‌شوند. (اغلب در سگ های بسیار جوان دیده می‌شود.)
یک مطالعه نشان داد که 82 درصد از سگ‌هایی که دررفتگی کشکک زانو داشتند، دچار لوکساسیون مادرزادی بودند. 98 درصد از سگ ها با لوکساسیون داخلی از نژادهای کوچک بودند و تقریباً نیمی از سگ‌های مبتلا به لوکساسیون داخلی آن را در هر دو پا داشتند.
لوکساسیون جانبی در سگ های نژاد بزرگ و غول پیکر بیشتر از سگ‌های کوچک شایع است. وقتی اتفاق میفتد که کاسه زانو روی قسمت بیرونی زانو لوکس می‌شود.
هنگامی که لوکساسیون جانبی در نژادهای کوچک اتفاق میفتد، اغلب ناشی از شکستگی در بافت نرم است نه نقص اسکلتی.
لوکساسیون جانبی در نژادهای غول پیکر اغلب به دلیل مشکلات دیگری مانند دیسپلازی هیپ است که می‌تواند باعث چرخش غیر طبیعی استخوان ران شود. این بر مکانیسم کشکک تأثیر می‌گذارد. (گاهی اوقات لوکساسیون جانبی در اثر ضربه یا فشار بیش از حد ایجاد می‌شود.)
آسیب تروماتیک به زانو می‌تواند باعث لوکساسیون کشکک شود. در این صورت لنگش شدید خیلی ناگهانی رخ می‌دهد.
دررفتگی کششک ۴ درجه دارد. که درجه یک خفیف ترین حالت و درجه چهار وخیم ترین حالت آن است. برخی از توله سگ ها به محض شروع راه رفتن، در پای عقبی حرکت غیر طبیعی نشان می‌دهند. این موارد اغلب موارد شدیدتر درجه سه و چهار هستند.
برخی از سگ های جوان یا بالغ در تمام طول زندگی خود راه رفتن غیرعادی از خود نشان می‌دهند. لنگش ممکن است متناوب یا ثابت باشد. اینها اغلب لوکساسیون های درجه دو یا سه هستند.
سگ های مسن‌تر ممکن است علائم لنگش ناگهانی را نشان دهند، زیرا بافت‌ها در طول زمان تجزیه می‌شوند. یا لوکس شدن ممکن است به دلیل آسیب یا بدتر شدن بیماری مفصلی باشد. اینها معمولاً لوکساسیون درجه یک و دو هستند.
شل شدن کشکک همیشه برای سگ دردناک نیست. کشکک زانو درجه یک معمولاً آسیبی ندارد و اگر وضعیت سگ خود را با رژیم غذایی و ورزش مدیریت کنید، ممکن است به مراحل دردناک تری تبدیل نشود.
کشکک زانو با درجه بالاتر می‌تواند دردناک باشد زیرا کاسه زانو از شیار خارج می‌شود. با گذشت زمان، ممکن است آسیب غضروف یا تغییرات ساختاری به دلیل لوکس شدن مکرر ایجاد شود و درد مداوم بیشتری برای سگ شما ایجاد کند.
سگ هایی که کشکک زانو درجه یک دارند معمولاً علائم قابل مشاهده‌ای ندارند. بنابراین ممکن است دامپزشک به طور اتفاقی در طول یک معاینه معمولی آن را پیدا کند.
اگر متوجه شدید که سگتان علائم دررفتگی کشکک دارد، از دامپزشک بخواهید او را معاینه کند. معمولاً درجه دررفتگی با معاینه دستی تشخیص داده می‌شود.
گاهی اوقات دامپزشک برای ارزیابی هرگونه ناهنجاری اندام از اشعه ایکس استفاده می‌کند. اشعه ایکس همچنین نشان می‌دهد که آیا آرتروز وجود دارد یا خیر.
هنگامی که دامپزشک درجه دررفتگی کشکک سگ را ارزیابی کرد، گزینه‌هایی برای درمان توصیه می‌کند. برای درجه های ۲ تا ۴، جراحی احتمالا تنها گزینه خواهد بود.
در بیشتر موارد سگ شما یک شب پس از جراحی در بیمارستان بستری می‌شود. بیمارستان دستورالعمل های بهبودی را به شما می‌دهد. این روند کلی است و تا 3 ماه طول می‌کشد:
هفته 1-2: فعالیت محدود. سگ شما باید در جعبه یا در یک منطقه بسته و بدون دسترسی به پله ها باشد. دویدن، پریدن یا بازی کردن اکیدا ممنوع است.
روز 10-14: دامپزشک بخیه های سگ را می‌کشد.
هفته 3-6: ادامه فعالیت محدود. بدون دویدن، پریدن، بازی یا پله. سگ شما ممکن است بتواند فعالیت‌های جزئی مانند نشستن را انجام دهد.
هفته 6 تا 8: اکثر دامپزشکان یک معاینه مجدد، احتمالاً با اشعه ایکس جدید، برای نظارت بر پیشرفت سگ انجام می‌دهند. اگر سگ شما به خوبی بهبود یافته باشد به مرحله بعدی خواهید رفت.
هفته های 7-12: محدودیت کمتر با پیاده روی طولانی تر. عدم پریدن از روی کاناپه یا پایین آمدن از اتومبیل یا داخل و خارج شدن از آن. بدون دویدن یا سخت بازی کردن. این مرحله ممکن است بسته به آنچه دامپزشک شما در معاینه مجدد می‌بیند متفاوت باشد.
تمریناتی وجود دارد که می‌تواند کشکک پا را تقویت کند:
· از سگ خود بخواهید چندین بار متوالی از حالت نشسته به ایستاده تغییر وضعیت دهد.
· اگر پله دارید (ترجیحاً فرش شده)، از سگ خود بخواهید سه تا پنج بار و چند بار در روز از پله ها بالا و پایین برود. شما همچنین می‌توانید یک تپه شیب دار پیدا کنید و از او بخواهید که از آن بالا و پایین برود و روی تپه زیگزاگی حرکت کند.
· خزیدن را به سگ خود بیاموزید. از او بخواهید در وضعیت پایینی قرار گیرد و به آرامی با مقداری غذا او را به جلو بکشید. او را تشویق کنید که قسمت عقبی بدن خود را پایین نگه دارد.
· تردمیل زیر آب یا شنا نیز می‌تواند ساختارهای اطراف زانو را تقویت کند چرا که مقاومت در برابر آب به ایجاد قدرت عضلانی کمک می‌کند.
این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید تا از ایجاد دررفتگی کشکک در سگ جلوگیری کنید. و اگر در حال حاضر علائمی از خود نشان داده است، ممکن است بتوانید با این تمرینات جلوی وخیم شدن وضعیت را بگیرید و از جراحی اجتناب کنید. اما اگر با همه اینها سگ شما نیاز به جراحی پیدا کرد، همکاران ما در بیمارستان دامپزشکی مرکزی آماده‌اند در سریع‌ترین زمان ممکن این جراحی را انجام دهند و زانوی سگ را به حالت اولیه برگردانند.
