دوران بارداری حدود ۴۰ هفته طول میکشد. این هفتهها به سه گروه تقسیم میشوند که هر کدام از آنها آبستن وقایع خاصی است. سهماهه سوم از هفته ۲۸ تا آخر هفته ۴۰ بارداری را شامل میشود که شما را به آخرین مرحله بارداری میرساند.
سهماهه سوم بارداری میتواند هم از نظر جسمی و هم از نظر عاطفی برای زن باردار چالش برانگیز باشد. تحقیق و آگاهی درباره آنچه در طول سهماهه سوم اتفاق میافتد و مراقبتهای قبل از تولد نوزاد، میتواند به کاهش هر گونه اضطرابی که ممکن است در طول مرحله نهایی بارداری پدیدار شود، کمک کرده و تولد نوزادی سالم با کمترین خطر برای مادر را تضمین نماید.
سه ماهه سوم برای یک مادر، زمان هیجان انگیزی است! و با تغییرات و ناراحتیهای جسمی به علت رشد اندازه جنین و افزایش وزن جنین و مادر همراه است. معمولاً مادران در سهماهه سوم بارداری دچار تنگی نفس، سوزش سر دل، هموروئید، مشکلات خواب، افزایش دمای بدن و خستگی بیشتر میشوند. علاوه بر این، بسیاری از خانمها تورم در قوزک پا و انگشتان خود را تجربه میکنند که اگر چه برخی تورمها عادی است، اما در صورت مشاهده تورم ناگهانی، شدید و یا افزایش سریع و ناگهانی وزن باید به پزشک متخصص زنان اطلاع دهید. این دو نشانه ممکن است یک وضعیت جدی به نام پرهاکلامپسی را نشان دهندکه میتواند به نوزادتان صدمه بزند.
یک تجربه جدید در طول این مرحله از حاملگی، شروع گرفتگی و انقباض در رحم است که نشان میدهد بدن شما خود را برای زایمان آماده میکند. انقباضهای کاذب یا درد زایمان کاذب، حدود ۳۰ تا ۶۰ ثانیه طول میکشد و معمولا بدون درد، نامنظم، کاملاً طبیعی و بیخطر هستند؛ در مقابل زایمان کاذب، زایمان واقعی با شدت، نظم و فرکانس بیشتر رخ میدهد. انقباضهای زایمان واقعی با گذشت زمان به جای کمتر و یا بهتر شدن، بیشتر و دردناکتر میشوند.
فکر رسیدن زمان زایمان، باعث ایجاد اضطراب و نگرانی در مادران میشود و این اضطراب با کاهش خواب در این دوره و مخصوصاً ماههای آخر همراه است. حسی که اکثر مادران در این دوران تجربه میکنند، ترس از زایمان و مرگ است و غالباً نسبت به نگهداری فرزند، تولد نوزادی ناهنجار و یا ناتوانی برای مادری خوب بودن دچار واهمه میشوند که در صورت عدم حمایت روحی و روانی خانواده، این ترسها تشدید شده و به اختلالاتی مانند افسردگی، اضطراب و اختلال وسواسی منجر میشود. بنابراین حمایت خانواده و همسر در این زمان از مهمترین حمایتها محسوب میشود.
برای کاهش اضطراب به یاد داشته باشید که به بدن خود اعتماد کنید؛ فرایندهای بدن شما دقیقا همان کاری را که باید انجام دهند، انجام میدهند.
سه ماهه سوم بارداری زمان رشد مداوم جنین است؛ زیرا جنین بالغ شده و برای تولد آماده میشود. همانطور که جنین وزن میگیرد، چربی در زیر پوست دخیره میشود. در این زمان ریهها هنوز در حال رشد هستند و تا هفته 40 کامل میشوند. در هفته سی و ششم سر جنین ممکن است وارد ناحیه لگن شود. استخوانهای جمجمه همچنان نرم باقی میمانند تا عبور از مجرای تولد آسانتر باشد. در آخر سه ماهه سوم، جنین در حدود 48 تا 53 سانتیمتر طول و وزن آن به طور متوسط 2.72 تا 4 کیلوگرم است.
ضربان قلب جنین همیشه در حال تغییر است. در حدود هفته 5 یا 6 و هنگامی که برای اولین بار ضربان قلب قابل تشخیص است حدود 110 بار در دقیقه و در هفته 9-10 به حدود 170 بار در دقیقه افزایش مییابد. سپس این تعداد به حدود 140 بار در دقیقه کاهش یافته و در بدو تولد به حدود 130 بار در دقیقه میرسد که هنوز هم خیلی سریعتر از ضربان قلب افراد بزرگسال است؛ دلیلش این است که قلب نوزادان به قدری کوچک است که نمی تواند خون زیادی را پمپ کند، اما می تواند این کار را با سرعت بیشتری جبران نماید که به گرم نگه داشتن آنها نیز کمک می کند.
با ورود جنین به سه ماهه سوم، در صورت متولد شدن زودتر از موعد، احتمال بقا و زنده ماندن نوزاد زیاد است چرا که تشکیل اکثر اندامها با آغاز سه ماهه سوم پایان یافته است. حال ممکن است این سوال در ذهن شما ایجاد شود که پس چه نیازی به سه ماهه سوم داریم؟ درست است که بیشتر اندامها تشکیل شدهاند اما سه ماهه سوم به بلوغ و تکمیل شدن آنها کمک کرده و آنها را برای دنیای بیرون آماده میکند. همچنین به استخوانها و ماهیچهها فرصت میدهد تا بزرگتر و قویتر شوند.