از گور برخاسته
نویسندگان: علیرضا صف‌شکن، مبینا کریمی، مصطفی بهنام‌فر، عماد ملائی
گویندگان: مینا یزدان‌پناه، مبینا کریمی، علیرضا صف شکن، امیرمحمد هادیان
آبان 1400
منو اینطوری نگاه نکناا، من هم سن تو بودم اصلا از این رنگای قرمز نداشتم، اینا اثرات پیریه، هر لحظه ممکنه بریزه و دیگه نباشم. میدونی چی شد؟ من بهشون گفته بودم، گفته بودم من بد زنگ میزنم، منو نباید بذارین جای مرطوب، گفتم کربن که نمیدین…، حداقل یه رنگ بزنین، من بدون اینا دَووم نمیارم، ولی فکر میکنی چیکار کردن؟ رنگم که نزدن هیچ، باهام پنجره هم ساختن!! از هوا که نگم برات، گرم، سرد، برف، بارون. بدترین چیزایی بود که میتونست سرم بیاد، حالا تو خوبی؛ تو آلومینیمی، درسته اکسیژن به توام رحم نمیکنه ولی حداقل از منِ آهن بیشتر عمر میکنی.
ببین منو، انگار همین دیروز بود که از سنگ معدنم اومدم بیرونو تبدیل به این قطعه شدم، زمان برای ما فلزات خیلی زود میگذره. به نظرت ممکنه یه بار دیگه این زندگیو تجربه کنیم؟ ببین یه آهن قراضه قبل مردن چه خیالاتی داره.. زندگیِ دوباره.
فلزا ارزشمندن، اونقدر ارزشمند، که ما مواد رو به فلز و غیر فلز تقسیم میکنیم. خیلی برامون مهمه که همیشه کنارمون باشن. زنده کردن مرده ها شاید معجزه و افسانه باشه، ولی آدم برای عزیزاش چه کارا که نمیکنه ...
تلاش های ما برای زنده کردن فلزا نتیجه داشته :)
اونا الان دیگه زندگی چندباره دارن و مدت خیلی بیشتری کنارمون هستن. برای شنیدن آرزوی برآورده شده پنجره‌مون، کنارمون باشید در وولکانو از گور برخاسته.
استخراج فلزات امری بسیار مهم در زندگی بشر بوده و هست. در گذشته فلز خام رو از معادن استخراج میکردن؛ این نوع استخراج اگرچه مزایایی داره اما رفته رفته بشر به این نتیجه رسید که باید از ضایعات فلزی هم استفاده کنه و اونارو بازیافت کنه. چون بازیافت همه ی فلزات به صرفه نیست، نمیشه استخراج از معادن رو منسوخ شده در نظر گرفت. این کار علل مختلفی داره که مهم ترین اونا تموم شدن منابع طبیعی و تولید آلودگی زیست محیطیه. انسان ها فهمیدن که دیر یا زود این معادن تموم میشن و واسه بچه هاشون چیزی نمیمونه و باید این منابع رو واسه آیندگانشون هم ذخیره کنن، ضمن اینکه استخراج از معادن باعث گرمایش زمین و آلودگی هوا هم هست.
بازیافت علاوه بر حفظ منابع طبیعی و استفاده بهینه از مواد خام، ارزش اقتصادی هم داره و باعث صرفه جویی در هزینه های تولید و استخراج میشه. ضمن اینکه باعث کاهش تولید زباله هم هست، با کاهش ضایعات، نیاز به فرآیندهای تولیدی برای جایگزینی و استخراج مواد جدید از بین میره. علاوه بر این مختص مواد صنعتی نیست و حتی میشه فلزاتی که مصارف پزشکی دارن مانند پلاتین یا فلزات زینتی مثل طلا و نقره رو هم بازیافت کرد.
اما هیچ چیزی بی نقص نیست و قطعا بازیافت هم مشکلاتی رو به همراه داره. یکی از مزایای استخراج به روش سنتی اشتغال زایی بود که بازیافت این مزیت رو نداره و نسبت به استخراج سنتی افراد کمی رو به کار میگیره. همچنین برای جمع آوری و تفکیک ضایعات و زباله های فلزی نیازمند به کامیون ها، کارخونه ها و تاسیسات مرتب سازی هستیم.
بازیابی فلزات از ضایعات و قراضه ها:
هر نوع فلزی رو میشه بارها و بارها بازیافت کرد، بدون اینکه خواص اون به طور قابل توجهی کاهش پیدا کنه. فلزات توی بخش های مختلف زندگی ما نقش اساسی دارن، اما با این حال، چیزیه که به ندرت توسط افراد عادی مستقیماً خریداری میشه. فلزات به دو دستهی آهنی و غیر آهنی تقسیم میشن. مثلا مس، آلومینیم، روی، منیزیم، نیکل و حتی فلزات گرانبها و نجیب مثل طلا و نقره و پلاتین. اصولا هر ماده ای که از پوستة زمین استخراج میشه پتانسیل اینو داره که به زباله تبدیل بشه، این وسط فقط فلزات هستن که قابلیت بازیافت کاملو دارن. صنعت بازیافت فلزات از منابع ثانویه، در حال رشده. قراضه آهن از مواد قابل بازیافت باقی مونده از تولید و مصرف محصولات مثل قطعات وسایل نقلیه تشکیل شده. یک نکته‌ی قابل توجه که معمولا در نگاه اول به این قضیه دیده نمیشه، اینه که بعضی از ضایعات فلزی خواص رادیو اکتیو داره یا آغشته به مواد سمی مانند کادمیوم و جیوه شده. بدیهیه که نگهداری این مواد در محیط زیست، در دراز مدت، باعث آسیب‌های جبران ناپذیری میشه. بنابراین بازیافت این قراضه‌ها برای بازگشت به چرخه‌ی صنعت، پیش از آن که یک راهکار باشه، یک الزام انکار ناپذیره. میزان بازیافت‌پذیری فلزات مختلف یکسان نیست؛ برای مثال حدود ۶۷ درصد از قراضه های فولاد و ۳۵ درصد از قراضههای مس بازیافت می‌شوند. اما به صورت کلی انرژی مصرف‌شده برای بازیافت ضایعات فلزی نسبت به انرژی مورد نیاز برای تولید اولیه آن‌ها، بسیار کمتر است به همین خاطر از بازیافت فلزات استفاده میکنیم. اولین قدم برای بازیافت قراضة فلزات جمع آوریه اونه. چون قراضه ها ارزشمندن فرایند جمع آوری متفاوتی دارن. بزرگترین منبع قراضه ها وسایل نقلیة قدیمی هستند. قدم بعدی مرتب سازی بر اساس نوع فلزه، توی عملیات جداسازی مکانیزه از آهن ربا و حسگرها استفاده میکنن تا انواع مواد فلزی رو از پسماندهای دیگه جدا کنن. بعضی وقتا رنگ یا وزن مواد رو برای تشخیص نوع فلز مورد بررسی قرار میدن. بعد از جداکردن فلزات، نوبتِ خرد کردن یا پردازش اونها میرسه. این فلزات خرد شده نسبت سطح به حجم بیشتری دارن برای همین میتونن با انرژی کمتری نسبت به استخراج سنگ معدن برای تولید فلز، ذوب بشن. مثلا آلومینیم رو به قطعات کوچیک و فولاد رو به شکل بلوک درمیارن. توی مرحلة بعدی فلز قراضه در کوره ای بزرگ ذوب میشه، قابل توجهه که هر فلز به کوره خاصی میره که مختص خود اون فلز طراحی شده، . بسته به اندازه کوره، عملیات ذوب ممکنه از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشه. این کوره ها میتونن القایی یا قوس الکتریکی باشن که دارای مشعل های احیا کننده کم مصرفیَن که برای کاهش میزان انرژی مصرفی طراحی شدن، بنابراین حداقل تأثیر را بر محیط زیست دارن. برای اطمینان از اینکه محصول نهایی کیفیت بالایی داشته باشه و عاری از آلودگی باشه مرحله ی تصفیه در آخر این مراحل قرار میگیره. تصفیه با روش های مختلفی مثل الکترولیز انجام میشه.
فلزات غیرآهنی هم نقش مهمی توی صنعت دارن و با توجه به اینکه فراوانی کمتری نسبت به آهن دارن ارزش بیشتری رو نسبت به سایر ضایعات دارن. آلومینیم معروف ترینِ این فلزاته، تولید و بازیافت الومینیم از ضایعات و غراضه ها صنعت آلومینیم ثانویه نام داره. در طی فرایند ذوب ضایعات الومنیومی از کوره های بازتابی و دوار استفاده میشه، شار ثابت NaCl (سدیم کلرید) و KCl (پتاسیم کلرید) به مذاب اضافه میشه تا از اکسیداسیون فلزات جلوگیری کنه و باعث حذف ناخالصی ها بشه. قلع یکی دیگه از فلزات غیر آهنیه که به عنوان لایهی محافظ توی قوطیهای کنسرو استفاده میشه. برای بازیافت قلع اول باید اون رو از قوطی جدا کنن که این کارو به کمک فرایند الکترولیز و ، با یه محلول شیمیایی سوزآور انجام میدن، این قلع رو جمع آوری میکنن و در کوره، ذوب و نهایتاً شمش ریزی میشه. فلزات بازیافت شده کاربردهای زیادی دارن مثلا ازشون توی مصالح ساختمانی، راه سازی و هواپیما سازی استفاده میشه. آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده آمریکا گفته:« بازیافت میتواند اثرات شگفتانگیزی در سلامت محیط زیست بگذارد.»
بازیابی فلزات از پسماند های صنعتی
در کارگاه ها و کارخانه های تولید فلزات، ضایعات مختلفی تولید میشه، مثل سرباره ها، گرد کوره، پسآب ها و لجن ها که اکثر اون ها قابلیت برگشت به چرخه استفاده رو دارن و میشه ازشون استفاده کرد. اما این مواد دارای عناصری هستند که به خاطر شرایط بهداشتی و مهم تر از اون اقتصادی باید ازشون خارج بشه. فرایند های بازیابی و تصفیه این ضایعات مختلف رو قراره باهم مروری بکنیم.
سرباره ها بخش عظیمی از ضایعات کارخانه های تولید فلز رو شامل میشن. این مواد شامل ناخالصی ها و مواد غیر دلخواهی هستن که در طی فرایند تولید میشن و به دلیل چگالی کمتر روی مذاب فلز قرار میگیرن. امروزه با توجه به اهمیت بازیافت مواد، سرباره ها بیشتر از اینکه زباله باشن یک منبع ثانویه اند. سه دسته سرباره در کارخانه ها وجود داره: سرباره های آهنی، سرباره های غیر آهنی و سرباره های خاکستر. در گذشته سرباره ها دفع و دفن میشدن؛ چونکه نگهداری و انبار کردنشون هزینه بر بود از طرفی خیلی هاشون سمی بودن !!! ولی واقعا حیف نیست چنین مواد با ارزشی رو دور بریزیم؟ فلزاتی که از این سرباره ها بازیابی میشه گاهی اوقات خواصی دارن که با فلزات خام تفاوت های مهمی داره.
سرباره های آهنی در تولید آهن خام و انواع فولاد های ساده، پر آلیاژ و فروآلیاژ ایجاد میشن. سرباره آهن خام که حاصل کوره بلندهستن، میزان خیلی کمی آهن دارن که بازیابی‌ش رو کم اهمیت میکنه. ولی حتی همین مورد هم بی کاربرد نیست و توی مصالح ساختمانی و راه سازی ازش استفاده میکنن. ≠ سرباره های فولاد ساده به مراااتب با ارزش تر اند. توی اون ها ترکیبات دارای منگنز، منیزیم، سیلیسیم، آهن و کلسیم وجود داره. یکی دیگه از مزیت هاش اینه که این سرباره ها سمی نیستن. دو حالت میشه از اونها استفاده کرد، میتونیم اونا رو به طور مستقیم وارد فرایند های تولید فولاد بکنیم ویا اینکه فلزات مهم اش رو بازیابی کنیم و باقیمانده اش رو در صنایع غیر فلزی استفاده کنیم. از اونجایی که این سرباره ها گوگرد و فسفر دارن، روش اول کار درستی به نظر نمیاد؛ چون کیفیت محصولات آهنی با گوگرد و فسفر به شدت افت میکنه. برای بازیابی، اول سرباره رو با دستگاه چکش و یا آسیاب خرد میکنن بعد با قرار دادن توی یک میدان مقناطیسی فلزات ازش جدا میشن بعد از اون فرایند حذف فسفر رو روی فلزات انجام میدن.≠ فولاد های پر آلیاژ سرباره کمتری نسبت به فولاد های ساده دارن اما همین سربارره کم شامل عناصر مهمی مثل وانادیوم، تیتانیوم، کروم، نیکل و مولیبدن عه؛ مثلا سرباره فولاد ضد زنگ AOD پر از نیکل و کرومه. جدای از بحث اقتصادیش، این سرباره‌ها مشکلات زیست محیطی هم دارن. برای همین حتما باید بازیابی بشن؛ از روش های جداسازی مغناطیسی و گرانشی برای این سرباره ها استفاده میشه ولی هنوز خیلی نیازمند توسعه هستن. ≠ فولاد های فروآلیاژی مثل فروکروم، سرباره سرشار از کروم دارن و تخمین زده شده که در کارخانه، میزان تولید فولاد و سرباره این نوع باهم برابره! برای بازیابی کروم از این سرباره، دو روش مغناطیسی و گرانشی وجود داره که روش گرانشی موثر تر و صنعتی تره. طی این روش سرباره رو در دو مرحله خرد میکنن و بعد از غربال، قطعات درشت با فرایند جیجینگ و قسمت های ریز با تیبلینگ خالص سازی میشن.
سرباره های غیرآهنی تنوع زیادی دارن. میشه گفت با توجه به مقیاس تولید و کاربرد، مس یکی از مهم ترین سرباره ها رو داشته باشه. یکی از مشکلات این دسته سرباره ها اینه که اکثرا سمی و خطرناک اند و خیلی مهمه که تصفیه و بازیابی بشن. مثلا همین سرباره مس؛ علاوه بر اینکه میزان مس در اون خیلی زیاده و عناصری مثل کبالت و نیکل هم توش یافت میشه، ولی مقادیر خطرناکی آرسنیک و سرب داره که سمی هستن. اما بازیابی مس چجوری انجام میشه؟ سه روش برای این کار هست اولی فلوتاسیون که در این روش سرباره‌های آسیاب شده رو در محلول میریزیم و با استفاده از مایع کف ساز ناخالصی یا مواد دلخواه رو شناور میکنیم و جداسازی انجام میشه. این روش، کاربرد خیلی محدودی داره. روش دوم لیچینگ عه، توی این روش سرباره به وسیله اسید سولفوریک یا اسید هیدروکلریک شسته میشه و در ادامه، فلزات اون استخراج میشن. روش سوم برشته کردن نام داره، که توی این روش ما فلزات موجود در سرباره رو به حالتی درمیاریم که برای بازیابی مطلوب بشن. موثر ترین حالتش هم سولفاته کردنه.≠ صنعت آلومینیوم ثانویه خودش یک صنعت بازیافته، ولی الان قراره در مورد بازیابی به توان 2 صحبت کنیم. به سرباره‌هایی که توی صنعت آلومینیوم ثانویه تولید میشه سرباره نمکی میگن. این سرباره‌ها وقتی با آب مخلوط میشن، کلرید ها رو آزاد میکنن و باعث مسمومیت آب میشن و از اونجایی که دفنشون هم گرونه، بازیابی بهترین گزینه است. کاربردی ترین روش مورد استفاده توی صنعت، B.U.S نام داره. توی این روش، اول باید آلومینیوم فلزی رو جدا کنیم برای این کار سرباره رو خرد میکنن و چون آلومینیوم انعطاف پذیره ولی ترکیب های دیگه شکننده اند، باغربال کردن، آلومینیوم فلزی جدا میشه. نکته مهم این مرحله، کنترل گرد و غبار اکسید های خرد شده ان. توی مرحله بعد، باقیمانده مرحله اول رو با آب شستشو میدن. چرا؟ چون نمک ها در آب محلولند ولی اکسید ها نه؛ اینجوری میشه که نمک از اکسید جدا میشه. محلول رو به غلیظ کننده پمپ میکنن، مواد ته نشین شده شامل اکسید ها هستن که بعد از پاک سازی و تمیز کردن از فرایند خارج میشن و فروخته میشن. ولی محلول هنوز سرشار از نمکه، در اینجای کار آب رو تبخیر میکنن تا نمک ها به صورت بلوری در بیان و خارج بشن. توی مرحله تبخیر، گاز های تولید شده، سمی و قابل انفجارن که بر روی اونها هم عملیات تصفیه انجام میشه.
با افزایش زباله های شهری و همینطور هزینه های دفن این زباله ها، فرایند سوزوندن زباله اوج گرفته. خیلی از کشور ها مثل آلمان و فرانسه و دانمارک و همینطور ژاپن پیشرو این امر بودن. سوزوندن این زباله ها مقادیر قابل توجهی خاکستر تولید میکنه، که میشه بهشون سرباره خاکستر گفت. به دو دسته تقسیم میشن: 1- خاکستر های سنگینی که ته کوره میشینن و 2- خاکستر های سبکی که باد اونا رو به حرکت درمیاره. تحقیقات نشون داده در خاکستر های ته‌نشین عناصر آهن، آلومینیوم، مس و تیتانیوم وجود داره و در خاکستر هایی بادی هم عناصر فرار ای مثل روي، كادميوم، جيوه، آرسنيك و سرب پیدا میشه. دقت کردید؟ اینجا هم عناصر سنگین و سمی رو داریم. اونم توی خاکستر های باااادی!!! برای خاکستر های بادی با توجه به ماهیت خطرناکشون از روش های «ذوب و انجماد شیشه ای» و «استخراج با اسید» استفده میشه. سر خاکستر های ته‌نشین، دو بلا میتونه بیاد. میشه اونا رو خرد کرد و مستقیم برد توی صنعت مصالح ساختمان و راه سازی هم اینکه میشه کار رو محکم تر کرد؛ یعنی اول یه پردازش مکانیکی انجام بدیم، مواد آلی رو حذف کنیم و با جداساز های مغناطیسی بخشی از فلز رو ازش استخراج کنیم.
گرد و غبار کوره یکی دیگه از ضایعات پر اهمیته. با توجه به ریز بودن غالبا خلوص بیشتری داره. این موضوع یک مشکلی هم داره، خطر فلزات سمی در حالت گرد و غبار بیشتره. یکی از مهم ترین گرد و غبار کوره، در طی فرایند فولاد سازی در کوره قوس الکتریک تولید میشه. در هر سال حدود 4 میلیون تن گرد و غبار از این کوره ها خارج میشن که شامل آهن، روی، کادمیم، سرب و منیزیم هستن. در معرض گرد این فلزات قرار گرفتن موجب بیماری تب بخار فلز میشه. بازیابی کنسانتره آهن، بازیابی روی و مسائل محیط زیستی از مهم ترین دلایل توجه به گرد و غبار کوره است. از گرد و غبار کوره قوس الکتریک به عنوان جاذب فلزات سنگین در تصویه پسآب های صنعتی هم استفاده میشه. کاربرد غبار کوره قوس الکتریک یا همان EAF در سرامیک سازی و حتی کشاورزی هم دیده شده.
با توجه به پیشرفت روز افزون بشر نیاز به فلزات سنگین هم افزایش داشته. منابع طبیعیه این فلزات خیلی محدود ان، پس باید به فکر بازیابی اونا باشیم. پسآب های صنعتی از منابع ثانویه ای هستند که فلزات سنگین محلول در آب در اون ها یافت میشه. آرسنیک، سلنیم، سرب،کبالت و کادمیم از این دسته موادند که از قضا سمی هم هستن. ورود این مواد به بدن انسان موجب انواع بیماری ها و سرطان ها میشه و در نهایت هم مرگباره. تصفیه این مواد از پسآب ها روش های متفاوت داره؛ قبلا به یکیششون اشاره کردیم، جذب! این فلزات، جذب یک سری چیز ها مثل نوع خاصی از گیاهان یا گرد و غبار های کوره‌ی EAF میشن. استفاده از مواد شیمیایی برای تشکیل رسوب این فلزات از محلول، بازیابی الکتولیتی به وسیله جریان الکتریکی و روش انتقال یون که توی این روش به وسیله یکسری کاتیون ها و آنیون های خاص، یون های فلز رو میشه از آب جدا کرد؛ روش های دیگه این فرایند هستن.
بازیافت و بازیابی فلزات از قطعات الکترونیکی
قطعات الکترونیکی، به مجموعه از قطعات سخت افزاری مثل CPU، RAM، مادر بورد و اجزای دیگر رایانه ای، تلفن همراه و همچنین اجزای برخی از وسایل مانند مایکروویو و ماشین لباسشویی و. . . ، اطلاق میشه. عمر کوتاه این تجهیزات و تنوع طلبی مردم به استفاده از تجهیزات الکترونیکی جدید سبب شده که رفته رفته بحث زباله های الکترونیکی به مشکل بزرگ دنیا تبدیل بشه.
قطعات الکترونیکی شامل بخش های غیرفلزی و فلری هستن.این نوع قطعات برای واحدهای بازیافت نقش یک گنج رو دارن چون اونها حاوی مس و فلزات گران‌بهایی مثل طلا، نقره، پلاتین، رودیوم و پالادیوم هستن که استخراج و بازیافت هر کدوم از موارد نام برده به تکنولوژی، تجهیزات و دانش فنی ویژه‌ای نیاز داره و به چند روش صورت میگیره. برخی از این روش ها رو میشه برای حجم های کم و به صورت کارگاهی استفاده کرد و برخی دیگه از این روش ها صنعتی بوده و به تجهیزات خاصی نیاز دارن. در ایران، استخراج مس، طلا و نقره از قطعات الکترونیکی به راحتی انجام میشه و برخی واحدها، جداسازی پلاتین و پالادیوم رو به عهده دارن اما تکنولوژی استخراج رودیوم در کشور وجود نداره.
یکی از مهم ترین این روش ها، روش قالکاری با مس و الکترولیزه. از این روش برای خالص سازی و جداسازی فلزات باارزش مثل طلا از برد های کامپیوتر و موبایل استفاده میشه. این موضوع بیشتر صنعتیه و برای حجم های زیاد ضایعات در کارخانه های بازیافت کاربرد داره. در این روش ابتدا ضایعات الکترونیکی حاوی فلزات با ارزش رو در کوره قالکاری، با مس ذوب می کنند و یک شمش مسی از اون میسازن.در مرحله بعد این شمش مس باید توی دستگاه الکترولیز تصفیه بشه که موجب ته نشین شدن پودر مس در کف الکترولیت میشه. بعد این پودر مس بدست اومده رو ذوب میکنن و دوباره فرایند قالکاری رو روش انجام میدن. تو این روش همه‌ی فلزات باارزش جداسازی شده و لجن آندی هم بوجود میاد که ممکنه هنوز هم حاوی مقداری فلز با ارزش باشه. این لجن رو میشه با اسیدکاری مجددا بازیافت کرد و فلزات باقی‌مونده در اون رو جداسازی کرد.
روش دیگه، روش قالکاری با سرب و کوپلاسیون عه. در این روش ضایعات الکترونیکی مورد نظر رو به همراه مقداری اکسید سرب توی کوره قالکاری میریزن تا کاملا ذوب بشه. این کار باعث تولید یک شمش سربی میشه که با اجرای روش کوپلاسیون میشه فلزات گرانبها موجود در شمش مانند طلا، پلاتین و نقره رو از سرب جدا کرد. در پایان، نیز فلزات باقی‌مونده رو با اسیدکاری از هم جدا میکنن.
و روش آخر، روش هیدرومتالوژی عه. این روش نوعی روش شیمیاییه که طی اون تمامی ضایعات الکترونیکی خرد و آسیاب میشن. بعدش باید اونها رو توی اسید نیتریک حل کرنن تا فلزات باارزشش جدا بشه. هر چند میشه از این روش برای حجم های بزرگ و صنعتی ضایعات الکترونیکی استفاده کرد اما بیشتر برای حجم های کارگاهی کاربرد داره.
تحقیقات و پیشرفت‌های زیادی در این زمینه انجام شده، برای مثال مدال‌های المپیک 2020 ژاپن از بازیافت قطعات الکترونیک ساخته شدن. امریکا سرمایه گذاری عظیمی روی تحقیقات و عملکرد این حوزه انجام داده. یا در کشور های اروپایی مکان هایی برای جمع اوری به خصوص زباله های الکترونیک تعبیه شده. پیشرفت های تکنولوژی نیازمند دسترسی به منابع بیشتر هست. برای همین موضوع، تمامی مهندسین برای دستیابی به عملکرد بهتر برای این موضوع اهمیت ویژه ای قائل باشند.
توی این قسمت با بازیافت فلزات همراه ما بودید. بازیافتی که به فلزات زندگی جدید می بخشه و خواص از دست رفته اون ها رو بر میگردونه.. همون ابتدا کلی از فواید بازیافت فلزات شنیدیم و فهمیدیم خیلی به نفعمونه که از این روش ها استفاده کنیم. سپس به روش های مختلف اون پرداختیم. روش های مثل بازیافت از قراضه ها، پسماند های صنعتی و یا حتی قطعات الکترونیک. این روش ها مشابهت و همبستگی زیادی با هم داشتند. هر کدومشون نیاز به دانش و تجیهزات خاصی هستند که به ما در بهبود عمل بازیافت کمک می کنند. رسیدن به این بهبود عملکرد خودش نیازمند مطالعه و تحقیقات زیادیه اما مطمئنن ارزشش رو داره. هنر یک مهندس اینه که از هر چیزی ماکسیمم بازده رو دریافت کنه و در کنارش هزینه ها رو هم کاهش بده. در صنعت، استفاده حداکثر از منابع و مواد اولیه یه اصل حیاتیه. پس ... باید یاد بگیریم که " از آب کره بگیریم " .
