مواد هوشمند، کروموژنتیک ها

رنگ‌های بی‌رنگ
نویسندگان: علیرضا صف شکن، مبینا کریمی، مصطفی بهنام فر، عماد ملائی
گویندگان: مبینا کریمی، محدثه قانعی، علیرضا صف شکن، آیدین خلقی

در ﭼﺸﻢ ﭘﺰﺷﮑﯽ، ﯾﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﺧﯿﻠ ﯽ ﻧﺎدر دارﯾﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﺘﺮاﮐﺮوﻣﺎﺳﯽ. ﺷﺨﺺ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ اون ﯾﮏ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺧﺎرقاﻟﻌﺎده ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻋﺎدي ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯿﺎره. اﺻﻮﻻ ﭼﺸﻢ ﻋﺎدي اﻧﺴﺎن ﻗﺎدره 1ﻣﯿﻠﯿﻮن رﻧﮓ رو ﺑﺒﯿﻨﻪ و از ﻫﻢ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﮐﻨﻪ اﻣﺎ ﺗﻮي وﺿﻌﯿﺖ ﺗﺘﺮاﮐﺮوﻣﺎت اﯾﻦ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺑﯿﺶ از 99 ﻣﯿﻠﯿﻮن رﻧﮓ و ﺳﺎﯾﻪ ﻣﯿﺮﺳﻪ!!! درﺳﺘﻪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﯾﮏ ﻧﻮع ﺟﻬﺶ ژﻧﺘﯿ ﮑﯿﻪ، اﻣﺎ اﻻن داﻧﺸﻤﻨﺪا ﻋﯿﻨﮑﯽ رو ﺳﺎﺧﺘﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ رو ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻫﺎي ﻋﺎدي ﻫﻢ ﻣﯿﺘﻮﻧﻪ ﺑﺪه. ﻣﺎ ﻫﻢ ﻗﺮاره اﻣﺮوز ﯾﻪ ﺳﺮي رﻧﮓ ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﭽﯿﻦ ﻋﺎدي ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺘﻦ . ﭘﺲ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ در ووﻟﮑﺎﻧﻮ، رﻧﮓﻫﺎي ﺑﯽرﻧﮓ.

مواد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ رو ﻣﺼﺎﻟﺤﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯿﮑﻨﯿﻢ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯿﺪن. اﯾﻦ ﻣﻮاد در ﻃﯿﻒ ﮔﺴﺘﺮده اي از ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎرﺑﺮد دارن، ﻣﻮاد ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﻫﻢ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎزﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﭘﺮ ﮐﺎرﺑﺮد ان و ﻫﻢ ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻮارد ﻣﻮﺟﻮد. در دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪيﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﯾﮏ دﺳﺘﻪ وﺟﻮد داره ﺑﻪ اﺳﻢ ﮐﺮوﻣﻮژﻧﺘﯿﮏ ﯾﺎ ﮐﺮوﻣﻮﺗﺮوﭘﯿﮏ، ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺧﻮاص ﻧﻮري ﺧﻮدﺷﻮن ﻣﺜﻞ رﻧﮓ رو ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﺪن و اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﺘﻮﻧﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﯾﺮ ﯾﺎ داﺋﻤﯽ ﺑﺎﺷﻪ. اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎارزش ﻫﺴﺘﻦ ﭼﻮﻧﮑﻪ ﮐﺎرﺑﺮد ﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮده اي دارن. ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﭘﺪﯾﺪهاي ﻫﺴﺘﺶ ﮐﻪ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﻣﯿﺘﻮﻧﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ اون ﺑﺸﻪ، ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اوﻟﯿﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺸﺪار ازش اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﻪ ﭼﻬﺎر دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯿﺸﻦ: اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﮏ، ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ، ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ و ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ.

الکتروکرومیک ها:

اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﮏﻫﺎ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي ﺟﺎﻣﺪن و در اﺛﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﻮي ﯾﻪ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﻣﺨﺼﻮص دﭼﺎر ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ﻣﯿﺸﻦ. ﺗﻮي اﯾﻦ ﻣﻮاد در اﺛﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ، ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺟﺬب و ﺑﺎزﺗﺎب ﻣﺎده ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﮑﻨﻪ، ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯿﺘﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﯾﺮ، ﺷﻔﺎف ﯾﺎ ﺗﯿﺮه ﺷﻪ. اواﯾﻞ ﮐﻪ ﻣﻮاد اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوم ﮐﺸﻒ ﺷﺪن، ﻣﺸﮑﻼت زﯾﺎدي ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده ازﺷﻮن وﺟﻮد داﺷﺖ، ﻣﺜﻼ ﻋﮑﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﻣﺎدة اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوم ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ اﻋﻤﺎﻟﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻨﺪ و ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﻮد. اﻣﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺪﺳﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن و ﺑﺎ ﮐﺸﻒ ﻣﻮاد ﺟﺪﯾﺪ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت ﻫﻢ ﺑﺮﻃﺮف ﺷﺪن، ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ زﻣﺎن ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮓ ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﯿﻠﯽ ﺛﺎﻧﯿﻪ رﺳﯿﺪه.

اﮔﻪ ﺑﺨﻮام از ﻣﺰﯾﺖﻫﺎي ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﮏ ﺑﮕﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﮔﻔﺖ اﻧﺮژي ﮐﻤﺘﺮي ﻣﺼﺮف ﻣﯿﮑﻨﻪ، ﺗﻮي ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي روﺷﻨﺎﯾﯽ و ﮔﺮﻣﺎﯾﺸﯽ/ ﺳﺮﻣﺎﯾﺸﯽ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ ﻣﯿﺸﻪ وَ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺎراﯾﯿﺶ ﻗﯿﻤﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ داره.

اﻣﺎ ﻃﺒﯿﻌﺘﺎ ﻫﯿﭻﮐﺪوم از ﺳﯿﺴﺘﻤﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ي ﻣﺎ ﺑﺪون ﻋﯿﺐ و ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻧﯿﺲ، ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ از اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺗﻮي اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ ﻧﻤﯿﺘﻮﻧﯿﻢ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ ﭼﻮن رﻓﺘﺎر ﻏﯿﺮﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ از اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوم دﯾﺪه ﻣﯿﺸﻪ و ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر اﺣﺘﻤﺎل ﻧﺸﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻟﯿﺖ وﺟﻮد داره.

ﻣﺎ در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﯾﮏ وﺳﯿﻠﻪ اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯽ، ﺑﺎ ﻋﺒﻮر ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﺴﯿﺘﻪ ﯾﮏ واﮐﻨﺶ اﮐﺴﺎﯾﺶ- ﮐﺎﻫﺶ دارﯾﻢ، اﯾﻦ واﮐﻨﺶ در ﯾﮏ ﺳﻠﻮل ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ دو اﻟﮑﺘﺮودي اﻧﺠﺎم ﻣﯿﺸﻪ ﮐﻪ اﻟﮑﺘﺮودﻫﺎ ﺗﻮي ﻻﯾﻪﻫﺎي ﻧﺎزﮐ ﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ؛ ﻧﻮع آراﯾﺶ اﯾﻦ ﻻﯾﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮد وﺳﯿﻠﻪ ي اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯽ ﻣﺮﺗﺒﻄﻪ. اﯾﻦ ﻣﻮاد ذاﺗﺎً ﻫﻮﺷﻤﻨﺪن، ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺤﺮك ﭘﺎﺳﺦ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽاي در ﻫﻤﻮن ﻧﻘﻄﻪ ﻣﯿﺪن.

ﻣﻮاد اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﺖ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﮐﻠﯽ ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ و ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯿﺸﻦ. ﻣﻮاد اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوم ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺑﺎ روش ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت و ﭘﯿﭽﯿﺪهاي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯿﺸﻦ، ﻣﺜﻞ ﺗﺒﺨﯿﺮ ﺧﻼء ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺣﺮارﺗﯽ. ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺷﺎﻣﻞ اﮐﺴﯿﺪﻫﺎي ﺑﻌﻀﯽ از ﻓﻠﺰاﺗﻪ ﻣﺜﻼ اﮐﺴﯿﺪ ﺗﻨﮕﺴﺘﻦ، اﮐﺴﯿﺪ ﺗﯿﺘﺎﻧﯿﻢ و اﮐﺴﯿﺪ ﮐﺒﺎﻟﺖ. ﻣﻮاد اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوم آﻟﯽ، ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻠﯿﻤﺮاي رﺳﺎﻧﺎ و ﻣﺘﺎﻟﻮ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎس. اﯾﻦ ﻣﻮاد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﺳﺘﮥ ﻣﻌﺪﻧﯽﻫﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮرده ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و دﻟﯿﻠﺸﻢ زﻣﺎن ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮕﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﭘﺎﯾﯿﻨﺸﻮﻧﻪ. و اﻟﺒﺘﻪ ﭘﻠﯿﻤﺮﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻮاد اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﺖ ﻏﯿﺮ آﻟﯽ، ﺑﺎزده و ﻃﯿﻒ رﻧﮕﯽ وﺳﯿﻊﺗﺮي دارن. ﻣﻮاد اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوم آ ﻟﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﺤﻠﻮل ﻫﺴﺘﻦ و ﺑﻌﺪ از اﻋﻤﺎل وﻟﺘﺎژ در ﺳﺎﺧﺘﺎر دﺳﺘﮕﺎه اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﮏ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﺪ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯿﺸﻦ و ﺑﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻮن ﺷﮑﻞ ﻣﺤﻠﻮل ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯿﻤﻮﻧﻦ.

ﻫﻤﯿﻦ اواﺧﺮ، ﺷﺮﮐﺖ BMW از ﯾﮏ ﻣﺪل آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺧﻮدرو روﻧﻤﺎﯾﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ در ﺑﺪﻧﻪ اون از ﻓﻨﺎوري اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه. اﻣﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﮐﻪ دﻣﺎ در ﻋﻤﻠﮑﺮد اﯾﻦ ﺑﺪﻧﻪ ي ﺧﻮدرو اﺧﺘﻼل اﯾﺠﺎد ﻣﯿﮑﻨﻪ ﻫﻨﻮز آﻣﺎده ورود ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻧﯿﺴﺖ. وﻟﯽ ﻗﻄﻌﺎ ﮔﺎم ﺑﺰرﮔﯽ در ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﮐﺎرﺑﺮد اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﮏ ﻫﺎﺳﺖ.

ترموکرومیک ها:

ﺷﻤﺎ ﯾﺎدﺗﻮن ﻧﻤﯿﺎد. ﯾﻪ زﻣﺎﻧﯽ اوج ﺧﻔﻦ ﺑﻮدن ﻓﯿﻠﻤﺎي ﭘﻠﯿﺴﯽ-اﯾﺮاﻧﯽ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ آﺑﻠﯿﻤﻮ، ﻧﺎﻣﻪ ﻣﯿﻨﻮﺷﺘﻦ. ﺑﻌﺪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﻣﻪ رو ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎ ﮔﺮم ﮐﺮدﻧﺶ، ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ رو ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﮐﺮد. ﯾﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺧﻮدﻣﻮن ﻣﯽﮔﻔﺘﯿﻢ اون ﺑﺮﭼﺴﺐ دﻣﺎﺳﻨﺞ ﮐﻨﺎر آﮐﻮارﯾﻮم اﻟﮑﯿﻪ. وﻟﯽ ﺑﺮﺧﻼف اﻧﺘﻈﺎرﻣﻮن ﺧﯿﻠﯽ وﻗﺘﺎ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ درﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﻣﯿﮑﺮد. ﯾﺎ اﮔﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﻻن ﯾﮏ ﮐﺎﻏﺬ ﮐﺎرﺗﺨﻮان رو ﺗﻮي ﻓﺮﯾﺰر ﺑﺬارﯾﺪ، ﺳﻔﯿﺪِ ﺳﻔﯿﺪ ﻣﯿﺸﻪ. ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﻣﻮاد رو ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﻣﯿﮕﯿﻢ. ﻣﻮادي ﮐﻪ ﺑﺎ ﮔﺮﻣﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ و ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯿﺪن.

اﯾﻦ ﻧﻮع ﻣﻮاد ﻣﯿﺘﻮﻧﻦ در اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻌﻀﯽ از اونﻫﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻻﯾﻪ اﻧﺮژي ﺷﻮن ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻦ، ﺑﻌﻀﯽ دﯾﮕﻪ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺮﯾﺴﺘﺎﻟﯽ. و در ﻋﺪه دﯾﮕﻪ ﮔﺮﻣﺎي وارد ﺷﺪه ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﮑﯿﻞ واﮐﻨﺶﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﻣﯿﺸﻪ و ﻓﺮاورده ﺟﺪﯾﺪ، رﻧﮓ ﺟﺪﯾﺪي از ﺧﻮدش ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯿﺎره.

ﺧﻮب ﺳﻮاﻟﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺶ ﻣﯿﺎد اﯾﻨﻪ ﮐﻪ اﯾﺎ ﻣﯿﺘﻮﻧﯿﻢ ﻫﯽ ﺑﺎ ﮔﺮم و ﺳﺮد ﮐﺮدن رﻧﮓ ﯾﮑﺴﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻔﯿﻪ. ﻫﻤﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﻗﺮار ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﯾﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در ﮐﻨﺎر اونﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ واﮐﻨﺶ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ﺗﻌﺎدﻟﯽ دارن؛ ﺑﻌﻀﯽ ﻫﺎ ﻫﻢ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﺑﺎر رﻧﮕﺸﻮن ﻋﻮض ﻣﯿﺸﻪ.

اﻣﺎ ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ ﻣﻮاد ﮔﺴﺘﺮه ﻋﻈﯿﻤﯽ رو در ﺑﺮﻣﯿﮕﯿﺮن. اوﻟﯿﻦ ﮐﺎرﺑﺮد در دﻣﺎﺳﻨﺞﻫﺎي ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل ﻣﺎﯾﻊ و ﻣﺸﺎﺑﻪ اوﻧﻪ ﮐﻪ ﺻﺮﻓﺎ دﻣﺎي ﻣﺤﯿﻂ رو ﻧﺸﻮن ﻣﯿﺪن. ﺑﻌﻀﯽ وﻗﺘﺎ اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺰﺋﯿﻨﯽ ﮐﺎرﺑﺮد داره. ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺑﻌﻀﯽ ﻟﺒﺎس ﻫﺎ، اﺳﺒﺎبﺑﺎزيﻫﺎ و وﺳﺎ ﯾﻞ آﺷﭙﺰي ﻣﺜﻞ ﻟﯿﻮان و ﺑﺸﻘﺎب ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯿﺸﻦ ﺗﺎ ﺻﺮﻓﺎ زﯾﺒﺎ ﺑﺎﺷﻦ. ﯾﮑﯽ از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﻬﻢ اونﻫﺎ ﺗﻮي ﺻﻨﺎﯾﻊ ﭼﺎﭘﻪ. ﯾﻪ ﺳﺮي ﮐﺎﻏﺬﻫﺎي ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ در ﭼﺎپ ﺗﺮاﮐﺖ، ﻓﯿﺶ و رﺳﯿﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻦ. اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﮐﺎﻏﺬﻫﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﭼﺎپ ﻣﺨﺼﻮص ﺧﻮدﺷﻮن رو ﻣﯿﻄﻠﺒﻦ. ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏﻫﺎ در ﺻﻨﺎﯾﻊ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ ﻫﻢ، ﺟﺎ ﺧﻮش ﮐﺮدﻧﺪ. ﺑﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻦ اﯾﻦ ﻣﻮاد در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻣﺪارﻫﺎ و ﺳﯿﻢﻫﺎ ﻣﯿﺘﻮﻧﯿﻢ ﺳﺮﯾﻊﺗﺮ داغ ﺷﺪن دﺳﺘﮕﺎه رو ﺑﻔﻬﻤﯿﻢ . ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر از وﻗﻮع اﺗﻔﺎقﻫﺎي ﻣﺜﻞ آﺗﺶﺳﻮزي داﺧﻠﯽ ﯾﺎ اﻓﺖ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺪار ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﮐﻨﯿﻢ. ﮔﺴﺘﺮه اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺣﺘﯽ ﺗﺎ ﺑﺤﺚ ﻧﮕﻪداري ﺧﻮراك و دارو ﻫﻢ رﺳﯿﺪه. ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪيﻫﺎي ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ در ﺑﺴﺘﺮ ﺧﻮراﮐﯽﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ داروﻫﺎي ﺧﺎص ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮن و ﻣﺎ رو از ﺷﺮاﯾﻂ دﻣﺎﯾﯽ ﺧﻮب ﯾﺎ ﺑﺪ اونﻫﺎ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻣﯿﮑﻨﻦ. ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎﺧﻮاه، ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاد اراﯾﺸﯽ رﻓﺘﺎر ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺮوﺷﮕﺎهﻫﺎ در ﺑﺮوﺷﻮر ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺗﯿﺸﻮن دﻣﺎي 25 درﺟﻪ رو ذﮐﺮ ﮐﺮده ان. وووو ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺮ ﺑﻪ ﮔﺮدوﻧﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﻮاد دور ﻣﺎ رو ﭘﺮ ﮐﺮدﻧﺪ.

اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﻮاد در دو دﺳﺘﻪ ﮐﻠﯽِ ﻣﻮاد اﻟﯽ و ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ رﻓﺘﺎر ﺳﻨﺠﯽ ﻣﯿﺸﻦ.

ﻣﻮاد آﻟﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻃﻮل ﻣﻮج ﯾﺎ ﺗﺪاﺧﻞ اون ﻫﺎ رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﺧﺎص از ﺧﻮدﺷﻮن ﻧﺸﻮن ﻣﯿﺪن. ﻋﻤﺪه اﯾﻦ رﻓﺘﺎر ﻫﺎ ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪﺗﻪ و دوام ﭼﻨﺪاﻧﯽ ﻧﺪاره. وﻟﯽ در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ دارﻧﺪ. راﯾﺞﺗﺮﯾﻦ ﻣﺜﺎل اوﻧﻬﺎ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل ﻣﺎﯾﻊ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ در ﺻﻔﺤﺎﺗﯽ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻋﺖ دﯾﺠﯿﺘﺎل ﯾﺎ LCD ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ.

اﻣﺎ ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻣﻮاد اﻟﯽ ﺷﺎﯾﺪ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ وﻟﯽ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ. ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺸﻪ ﮔﻔﺖ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه اي از ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ دارﻧﺪ. ﻣﺜﻼ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺸﺨﺺ رﻓﺘﺎر ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺗﺮﻣﻮﮐﺮﻣﯿﮏ رو در ﻧﻤﮏﻫﺎي اﺳﺘﺮاﻧﺴﯿﻮم و ﺗﯿﺘﺎﻧﯿﻮم و ﻧﻘﺮه ، ﯾﺪﯾﺪ ﺟﯿﻮه، ﮐﻤﭙﻠﮑﺲﻫﺎي ﻓﻠﺰات ﮐﺒﺎﻟﺖ، ﻣﺲ و ﻗﻠﻊ دارﯾﻢ.

فوتوکرومیک ها:

ﯾﮑﯽ دﯾﮕﻪ از دﺳﺘﻪﻫﺎي ﻣﻮاد ﮐﺮوﻣﻮژﻧﺘﯿﮏ، ﻣﻮاد ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ان. ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏﻫﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺬب اﻧﺮژي ﺗﺎﺑﺸﯽ، در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯿﺸﻮن ﺗﻐﯿﯿﺮ اﯾﺠﺎد ﻣﯿﺸﻪ و از ﺳﺎﺧﺘﺎري ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯿﺸﻦ. ﻣﻮﻟﮑﻮلﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده، در ﺣﺎﻟﺖ ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل ﺑﯿﺮﻧﮕﻦ و وﻗﺘﯽ در ﻣﻌﺮض ﻓﻮﺗﻮنﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻃﻮل ﻣﻮج ﺧﺎص ﻣﺜﻞ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ ﻗﺮار ﻣﯿﮕﯿﺮن، ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻪ درﻣﯿﺎن و ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺎزﺗﺎب اوﻧﺎ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯿﺸﻪ و ﺑﺎ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﻣﻨﺒﻊ، ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ اوﻟﯿﻪ ﺑﺮﻣﯿﮕﺮدن.

اوﻟﯿﻦ ﮔﺰارش ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﺴﻢ در اواﺳﻂ ﻗﺮن 19 ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮﯾﺘﺰﭼﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪ. اون ﭘﺲ از رﻧﮓزداﯾﯽ از ﻣﺤﻠﻮﻟﯽ ﻧﺎرﻧﺠﯽ رﻧﮓ، دﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﻠﻮل در زﯾﺮ ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺑﻪ رﻧﮓ اوﻟﯿﻪش ﺑﺮﻣﯿﮕﺮده. ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻗﺮن ﯾﻌﻨﯽ در دﻫﻪ 60 ﻣﯿﻼدي ﺷﯿﺸﻪﻫﺎي ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ اﺑﺪاع ﺷﺪن.

در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ، اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ از ﻣﻮاد ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﻋﻠﻢ ﺷﯿﻤﯽ و اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎي ﻋﻠﻢ ﻣﻮاد، ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪن. ﺣﻮزهﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﯿﺰﯾﮏ، زﯾﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﯽ و ﻧﺎﻧﻮﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﻧﻘﺶ زﯾﺎدي در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮاد ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ در آﯾﻨﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ. ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ، دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻧﻮري و اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ، ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي دارورﺳﺎﻧﯽ، ﻋﻠﻮم ﻣﺤﯿﻄﯽ، ﺣﺴﮕﺮﻫﺎ و ﺧﯿﻠﯽ زﻣﯿﻨﻪﻫﺎي دﯾﮕﻪ، از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﻧﻮري ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺧﺎﺻﺸﻮن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﻪ روش ﺟﺪﯾﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﮑﻨﻦ.

یﮑﯽ از ﻣﻌﺮوفﺗﺮﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ، ﻟﻨﺰﻫﺎي ﻋﯿﻨﮏ ﻫﺴﺘﻦ ﮐﻪ در ﻧﻮر ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﻣﯿﺪن. اﯾﻦ ﺷﯿﺸﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﻮر ﻣﺮﺋﯽ، اﺷﻌﻪ ﻓﺮاﺑﻨﻔﺶ و ﻧﻮر آﺑﯽِ ﺻﻔﺤﻪﻫﺎي دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ واﮐﻨﺶ ﻧﺸﻮن ﻣﯿﺪن و از ﭼﺸﻢ ﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آﺳﯿﺐﻫﺎي اوﻧﺎ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻣﯿﮑﻨﻦ.

ﺷﯿﺸﻪ ﻫﺎي ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﯿﮑﺮوﮐﺮﯾﺴﺘﺎل ﻫﺎﯾﯽ از ﻫﺎﻟﯿﺪﻫﺎي ﻧﻘﺮه در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﯿﺸﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯿﺎن ﮐﻪ ﺧﻮاﺻﺸﻮن واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺷﯿﺸﻪﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻟﻨﺰ ﻣﯿﺘﻮﻧﻪ اﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ رو ﮐﻢ و ﯾﺎ زﯾﺎد ﮐﻨﻪ. اﻣﺎ در ﻧﻮع ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ، از ﻣﻮاد آﻟﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ دارن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻻﯾﻪاي ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻣﺸﺨﺺ روي ﻟﻨﺰ، اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻪ؛ ﻣﺜﻞ اﮐﺴﺎزﯾﻦ )oxazine( و ﯾﺎ ﻧَﻔﺘﻮﭘﯿﺮان )naphthopyran(.

وﻟﯽ ﭼﻄﻮر اﯾﻦ ﻣﻮﻟﮑﻮل ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻊ دﯾﺪ ﻧﻤﯿﺸﻪ؟!

از اوﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻘﺪار ﻧﻘﺮه ﮐﻤﺘﺮ از 0.1% ﮐﻞ ﻣﻮاده و از ﻃﺮﻓﯽ ﻫﺮ ﮐﺮﯾﺴﺘﺎل ﻧﻘﺮه ﺣﺪودا 100 ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎرﯾﮏ ﺗﺮ از ﻣﻮي اﻧﺴﺎﻧﻪ ﭘﺲ ﻣﺰاﺣﻤﺘﯽ ﻧﺪاره و ﻣﺸﮑﻠﯽ ﺗﻮي دﯾﺪ اﯾﺠﺎد ﻧﻤﯿﮑﻨﻪ.

ﻫﻤﻪ ﻣﻮﻟﮑﻮل ﻫﺎي ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ اﯾﺰوﻣﺮﯾﺰه ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﭘﺎﯾﺪارﺗﺮ ﺧﻮد ﺑﺮﻣﯿﮕﺮدن و اﯾﻦ اﯾﺰوﻣﺮﯾﺰاﺳﯿﻮنِ ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ ﯾﺎ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎ ﺣﺮارت دادن ﺗﺴﺮﯾﻊ ﻣﯿﺸﻪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺑﯿﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ و ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ وﺟﻮد داره. ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﻟﻨﺰﻫﺎي ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ واﮐﻨﺸﯽ ﻧﻔﻮذي-ﺣﺮارﺗﯿﻪ و اﻧﺮژي ﻓﻌﺎﻟﺴﺎزي واﮐﻨﺶ از ﻣﺤﯿﻂ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯿﺸﻪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ دﻣﺎي ﻣﺤﯿﻂ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻔﺎف داره. در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﻟﻨﺰﻫﺎ در دﻣﺎي ﺑﺎﻻ ﻧﻤﯿﺘﻮﻧﻦ ﮐﺎﻣﻼ ﺗﯿﺮه ﺑﺸﻦ. از ﻃﺮف دﯾﮕﻪ در دﻣﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﭘﺬﯾﺮي واﮐﻨﺶ ﻣﺨﺘﻞ ﻣﯿﺸﻪ و زﻣﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮاي ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻟﻨﺰ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺷﻔﺎف ﻻزﻣﻪ.

ﯾﮑﯽ دﯾﮕﻪ از زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮدي اﯾﻦ ﻣﻮاد، ﺳﺎﺧﺖ ﭘﻨﺠﺮهﺳﺖ، ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺧﻮدﮐﺎر روﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻧﻮر روز ﻣﻔﯿﺪه و ﻣﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮوﮐﺮوﻣﯿﮏ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺸﻪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﻮرو ﺑﻬﺘﺮ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯿﮑﻨﻦ. اﯾﻦ ﭘﻨﺠﺮه ﻫﺎ ﻣﯿﺘﻮﻧﻦ ﺗﺎﺑﺶ ﺧﻮرﺷﯿﺪي ورودي ﺑﻪ داﺧﻞ ﺧﻮﻧﻪ رو ﮐﺎﻫﺶ ﺑِﺪن ﺗﺎ از ﺧﻄﺮات ﭘﺮﺗﻮﻫﺎي ﻣﻀﺮِ اون ﮐﻢ ﺑﺸﻪ.

ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮐﺎرﺑﺮد راﯾﺞ ﻟﻨﺰﻫﺎي ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ در ﭘﺰﺷﮑﯽ، اﯾﻦ ﻣﻮاد در ﺗﻮﻟﯿﺪ وﺳﺎﯾﻞ آراﯾﺸﯽ و زﯾﻨﺘﯽ و ﻗﻄﻌﺎت ﺗﺰﯾﯿﻨﯽ ﻧﯿﺰ ﮐﺎرﺑﺮد دارن. ﮐﺎرﺑﺮد دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﻣﻮاد در ﺛﺒﺖ داده ﺑﺮ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻫﺎي ﻧﻮري، ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﯽ، ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻮﯾﯿﭻ ﻫﺎي ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ و ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻧﺴﺎﺟﯿﻪ.

ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﺤﺪودﯾﺖ در اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﺎوري ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﻮاد رو ﻧﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﮐﺎﻓﯽ ﭘﺎﯾﺪار ﺳﺎﺧﺖ، ﺗﺎ ﺑﺘﻮﻧﻦ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ در ﻣﻌﺮض اﺷﻌﻪ ﻫﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﮐﻨﻦ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت در ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺘﻦ.

هالوکرومیک ها:

ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﯿﺰان اﺳﯿﺪﯾﺘﻪ و ﺑﺎزﯾﺴﯿﺘﻪ ﻫﺴﺘﺶ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﯿﺎس pH ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯿﺸﻪ. ﻣﻮاد ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات pH واﮐﻨﺶ ﻧﺸﻮن ﻣﯿﺪن و ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ رﻧﮓﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯿﮕﯿﺮن. ﻣﻮاد ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي زﯾﺎدي دارن، ﯾﮑﯽ از ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻨﺸﻮن ﺗﻌﯿﯿﻦ pH ﻫﺎي ﻣﺠﻬﻮل ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ اﯾﻦ ﻣﻮاده. ﺷﻨﺎﺳﺎﮔﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺎ اوﻧﺎ ﮐﺎر ﻣﯿﮑﺮدﯾﻢ، دﻗﯿﻘﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮادن. ﺷﻨﺎﺳﺎﮔﺮﻫﺎي اﺳﯿﺪ و ﺑﺎز درواﻗﻊ ﻫﻤﻮن اﺳﯿﺪ و ﺑﺎز ﺿﻌﯿﻔﯽ ﻫﺴﺘﻦ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﯾﻮﻧﯽ و ﻣﻠﮑﻮﻟﯽ اونﻫﺎ ﺗﻌﺎدل ﺑﺮﻗﺮار ﺷﺪه. ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻏﻠﻈﺖ H+ و -OH اون ﺗﻌﺎدل ﺑﻬﻢ ﻣﯿﺨﻮره، ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﺰان ﻧﻮر ﺟﺬب ﺷﺪه ﻣﯿﺸﻪ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﻣﺎده رو در ﭘﯽ داره و ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏﻫﺎ رو ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯿﺎره.

ﯾﮑﯽ دﯾﮕﻪ از ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻋﻤﻠﯽ ﺷﺪه ﻣﻮاد ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ، ﻧﺴﺎﺟﯽ ﯾﻪ. ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت در زﻣﯿﻨﻪ ﻧﺴﺎﺟﯽ ﮐﺮوﻣﯿﮏ روي ﻣﻮاد ﺗﺮﻣﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ و ﻓﺘﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﺪه وﻟﯽ ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏﻫﺎ ﻫﻢ ارزش ﺑﺎﻻﯾﯽ دارن. ﯾﮏ ﺣﺴﮕﺮ pH ﮐﻪ ﺗﻮي ﯾﮏ ﻟﺒﺎس ﮔﻨﺠﻮﻧﺪه ﺷﺪه، ﻣﯿﺘﻮﻧﻪ وﺟﻮد ﺑﺨﺎرات اﺳﯿﺪي ﺗﻮي ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ رو ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﺪه. ﯾﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه ﮐﻪ در ﻃﻮل روﻧﺪ ﺑﻬﺒﻮد زﺧﻢ، pH ﭘﻮﺳﺖ اﻃﺮاف ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﮑﻨﻪ، ﭘﺲ اﮔﺮ ﻣﺎ ﯾﮏ ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن از ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ، ﺑﺪون ﺑﺎز ﮐﺮدن ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن و ﻗﺮار دادن زﺧﻢ در ﻣﻌﺮض ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﯿﺘﻮﻧﯿﻢ ﺑﻪ روﻧﺪ درﻣﺎن ﻧﻈﺎرت ﮐﻨﯿﻢ.

ﺮاي ﯾﮏ ﺣﺴﮕﺮ ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ، ﺣﻔﻆ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮي و ﭘﺎﯾﺪاري ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻬﻤﻪ وﻟﯽ ﭼﻮن اﯾﻦ ﺣﺴﮕﺮﻫﺎ در ﻣﻌﺮض ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻦ، رﺳﯿﺪن ﺑﻪ

ﭘﺎﯾﺪاري ﯾﮏ ﭼﺎﻟﺶ ﺣﺴﺎب ﻣﯿﺸﻪ. ﺟﺪاي از اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ رﻧﮓﻫﺎي ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﻋﻤﻮﻣﺎ در آب ﻣﺤﻠﻮل ان ﭘﺲ ﻣﺎ ﯾﮏ ﻣﺸﮑﻞ دﯾﮕﻪ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﻣﺤﯿﻂﻫﺎي ﻣﺮﻃﻮب دارﯾﻢ. ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﻣﻮاد در ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﯽ ﻣﯿﺸﻪ از ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎي رﻧﮕﺮزي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد. از اون ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺳﻞ

-ژل (sol-gel) ﻋﻪ. ﺗﻮي اﯾﻦ روش ﯾﮏ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯿﺸﻪ و رﻧﮓﻫﺎي ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ در اﯾﻦ ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ادﻏﺎم ﻣﯿﺸﻦ ﮐﻪ ﭘﺎﯾﺪاري ﺑﯿﺸﺘﺮي رو ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯿﺪه. در ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺗﻮﻟﯿﺪ، اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺎﻧﻮاﻟﯿﺎف رو دارﯾﻢ. ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﺳﻄﺢ وﯾﮋه ﺑﺎﻻﺗﺮ و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺘﺨﻠﺨﻞ ﺗﺮ ﺳﺮﻋﺖ واﮐﻨﺶ ﺑﻪ pH در اﯾﻦ روش ﺑﺎﻻﺗﺮ

ﺑﻮده. در ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﻧﻮاﻟﯿﺎف از روش اﻟﮑﺘﺮورﯾﺴﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﺤﻠﻮل ﻫﺎي ﭘﻠﯿﻤﺮي رو ﺑﻪ ﺷﮑﻞ اﻟﯿﺎف درﻣﯿﺎرن. اﻟﮑﺘﺮورﯾﺴﯽ روﺷﯿﻪ ﮐﻪ ﻃﯽ اون ﻣﯿﺸﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻟﯿﺎف و ﺗﺒﺪﯾﻞ اون ﺑﻪ ﺣﺴﮕﺮ ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ رو ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻤﺰﻣﺎن اﻧﺠﺎم داد.

ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ رﻧﮓﻫﺎي ﻫﺎﻟﻮﮐﺮوﻣﯿﮏ ﺟﺪﯾﺪ ﻫﻨﻮز در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺴﺘﻦ وﻟﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﮔﺮﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ در ﺑﺎزار ﻣﻮﺟﻮدن و ازﺷﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻪ.

ﺗﻮي اﯾﻦ اﭘﯿﺰود راﺟﻊ ﺑﻪ ﯾﮏ ﮔﺮوه از ﻣﻮاد و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدﯾﻢ. اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺗﻮاﻧﯽ ﭘﺎﯾﺎن ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ دارن، اوﻧﺎ ﻣﯿﺘﻮﻧﻦ در واﮐﻨﺶ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ اﻃﺮاف ﺧﻮدﺷﻮن ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﻨﻦ ﮐﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻋﺎدي ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر ﻧﯿﺴﺘﻦ. ﻫﻤﯿﻨﻄﻮر اﻧﺮژي ﻻزم رو از ﻣﺤﯿﻂ اﻃﺮاف ﻣﯿﮕﯿﺮن. ﭼﻨﺪ ﻗﺮن ﭘﯿﺶ ﮐﺴﯽ ﻧﻤﯿﺘﻮﻧﺴﺖ ﺗﺼﻮر ﮐﻨﻪ ﻣﺎده اي ﺑﺎﺷﻪ ﮐﻪ ﻣﺜﻼ ﺑﺎ ﻧﻮر، اﻟﮑﺘﺮﯾﺴﯿﺘﻪ، ph ﯾﺎ ﮔﺮﻣﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﺑﺪه. ﺣﺎﻻ ﺷﻤﺎ ﺗﺼﻮر ﮐﻨﯿﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﭼﻪ ﺧﺪﻣﺘﯽ ﻣﯿﺘﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺑﺸﺮ ﺑﮑﻨﻪ و ﭼﻘﺪر اﺑﺰار آراﻣﺶ و اﻣﻨﯿﺖ اون رو ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﻪ. ﻗﺮاره در آﯾﻨﺪه ﺧﯿﻠﯽ از اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﺸﻨﻮﯾﻢ. ﻣﻤﻨﻮن ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﺎ ﺑﻮدﯾﺪ و ﻫﺴﺘﯿﺪ. ﺧﺪاﻧﮕﻬﺪار ...