طرح پانزی، یک طرح سرمایه‌گذاری با وعده‌ی بازگشت سرمایه سریع و زیاد است. در این نوع طرح‌ها، غالباً سود سرمایه‌گذاران اولیه با پول سرمایه‌گذاران نسل دوم پرداخت شده و با این روش، اعتماد افراد جلب می‌شود. این فرآیند آنقدر ادامه پیدا می‌کند تا در نهایت اسکمرها (طراحان اولیه پروژه) نتوانند به نسل‌های آخری که وارد پروژه شده‌اند، سودی پرداخت کنند. در این لحظه پرونده‌ی پروژه بسته شده و آن‌ها با هرمقدار سودی که تا این لحظه به دست آورده‌اند، ناپدید خواهند شد. در ادامه به معرفی پنج پروژه پانزی در دنیای کریپتو می‌پردازیم.
عبارت کلاهبرداری پانزی اولین بار در سال 1919 بعد از کلاهبرداری شخصی به نام چارلز پانزی استفاده شد. هرچند عمر این نوع کلاهبرداری به اواخر قرن نوزدهم می‌رسد. پروژه‌ی کلاهبرداری او روی سیستم پستی ایالات متحده متمرکز شده بود. در آن زمان سیستم پستی بسیار پیشرفت کرده بود و نوعی کوپن ایجاد کرده بود که به فرستنده اجازه می‌داد، تمبر نامه‌ی بازگشتی را پیش‌خرید کند و کوپن را در پاکت نامه بگذارد. گیرنده‌ی نامه می‌توانست، کوپن را ارائه کرده و تمبرهای مورد نیازش را برای پاسخ به نامه دریافت کند.
این نوع مبادله که آربیتراژ نام دارد، غیرقانونی نیست، اما پانزی آن را کمی گسترش داد. او به سرمایه‌گذاران قول بازگشت سرمایه 50 درصدی در 45 روز و بازگشت 100 درصدی سود در 90 روز را داد. از آنجایی که کمپانی او در کار پست موفق هم بود، به زودی سرمایه‌گذاران زیادی جذب شدند. در سال 1920 روزنامه‌ی بوستون پست طرح او را فاش کرد. پانزی به جای سرمایه‌گذاری واقعی فقط به سرمایه‌گذاران می‌گفت که سود کسب کرده‌اند. بعد از انتشار نتایج تحقیق، پانزی دستگیر و کلاهبرداری‌های متعدد او نیز آشکار شد.
آشنایی با طرح‌های پانزی قدیمی می‌تواند چند فایده‌ی مهم داشته باشد، از جمله این که کاربران نسبت به پروژه‌های مشابه حساس شده و دیگر با وعده سودهای کلان، کمتر برای سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها ترغیب می‌شوند. فقط در سال 2019، معادل 40 میلیون دلار در طرح‌های پانزی از بین رفت (منبع). از آن زمان شناخت در مورد طرح‌های پانزی بسیار زیاد شد و اطلاع‌رسانی‌های جدی‌تری در این حوزه انجام شد.
بیت کانکت یک طرح پانزی و یک کلاهبرداری هرمی بود که در سال 2016 فعالیت خود را آغاز کرد. در این طرح به سرمایه‌گذاران وعده داده می‌شد که با سرمایه‌گذاری بیت کوین در این طرح، ماهانه بیش از 40 درصد سود دریافت کرده و اصل سرمایه خود را بین 120 تا 299 روز باز پس گیرند. شرط حضور در این پروژه سرمایه‌گذاری حداقل 100 دلار و معرفی تعدادی زیرمجموعه به پروژه بود، مانند دیگر طرح‌های هرمی.
در این نوع طرح پانزی، سوددهی فقط به نفرات اول مجموعه ممکن بود. چرا که هرچه تعداد زیرمجموعه‌ها بیشتر شود، عملاً مدیریت انتقال پول بین سطوح مختلف زیرمجموعه‌ها ممکن نیست. در طرح بیت کانکت هم همینطور بود. سرمایه‌گذاران اولیه 5% کارمزد، سطح بعدی 3% و سطح بعدی 2% از کارمزد خرید اعضای رده پایین‌تر را دریافت می‌کردند. پس از آن پاداش‌ها قطع شد؛ چون هرچه گروه بزرگ‌تر شود، به شکست نزدیک‌تر خواهد شد.
هر طرح هرمی مانند بیت کانکت نوعی طرح پانزی است. نوع برنامه دریافت سود بیت کانکت به شکلی بود که اگر فردی 1000 دلار سرمایه‌گذاری کرده و 3 سال به آن دست نزند، باید 50 میلیون دلار سود کسب کند. طرحی که منطقاً غیرممکن است.
بیت کانکت به سرمایه‌گذاران اولیه سود پرداخت کرد! به همین سادگی اعتماد بسیاری از افراد جلب شد و میل به مشارکت در پروژه روز به روز بیشتر شد. اما از آنجایی که پروژه سودآوری نداشت، این پول در واقع سرمایه افراد جدیدی بود که وارد می‌شدند. کوین اصلی این پروژه یعنی BCC در مدت کوتاهی به قیمت 463 دلار رسید. یک ماه بعد، بیت کانکت تعطیل شد. تحقیقات توسط چند نهاد بین‌المللی آغاز شد و در نهایت یکی از اعضای اصلی پروژه دستگیر شد.
آیا همین حالا 250 دلار پول نقد دارید؟ یک پروژه‌ی جذاب در حال فعالیت است که می‌تواند در کمتر از یک سال، 250 دلار شما را تبدیل به 1 میلیون دلار کند. بدون شک وعده‌ی هیجان‌انگیزی است. اما این وعده‌ها فقط یک پرچم قرمز دیگر برای نشان دادن یک پروژه‌ی پانزی هستند. Bitcoin Era یک پلتفرم برای معامله‌ی بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال است. در این پلتفرم وعده داده می‌شود، فقط با روزی 20 دقیقه معامله توسط یک ربات تا 1100 دلار می‌توانید، سود کسب کنید.
پروژه‌ی بیت ارا در حال حاضر در حال فعالیت است. این پروژه خود را یک الگوریتم قوی معرفی می‌کند که از استراتژی‌های پنهان بهترین تریدرها ایجاد شده است و می‌تواند سودهای بزرگ را تضمین کند. اما به یاد داشته باشید، حتی در مطمئن‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها نیز امکان ضرردهی وجود دارد.
در ژوئن سال 2020 گزارش کمیسیون اوراق بهادار انتاریو نشان داد، بزرگترین صرافی ارز دیجیتال کانادا، یک طرح پانزی بوده است. بعد از مرگ جرالد کوتن، بنیانگذار این صرافی مشخص شد، کوتن چندین اکانت ساختگی با موجودی حساب غیر واقعی ایجاد کرده بود که هنگام سقوط قیمت ارزها، کسری حساب صرافی را با سپرده‌های مشتریان دیگر پوشش می‌داد.
پای نتورک یک اپلیکیشن موبایل استخراج رمزارز است. پروژه‌ای که توکن آن یعنی Pi فقط از طریق موبایل استخراج شده و هنوز در صرافی‌ها لیست نشده است، اما آینده‌ی خوبی دارد. احتمالاً این جملات برای شما هم آشنا است. پروژه‌ی پای از جمله پروژه‌هایی است که تا امروز بحث بر سر آن بسیار زیاد بود. اما در حال حاضر بخشی از شک‌ها به این پروژه به یقین تبدیل شدند و معمولاً در لیست طرح‌های پانزی مشکوک آورده می‌شوند.
طبق آخرین اخبار، اطلاعات بیش از 60 میلیون کاربر این اپلیکیشن لو رفته و در فضای اینترنت به فروش گذاشته شده است. اما پیش از این اتفاق، پای نتورک چند پرچم قرمز داشت که ما در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
رمزارز بریج اوراکل در سال 2020 به عنوان یک توکن بر بستر بلاکچین ترون معرفی شد. این رمزارز در نظر بسیاری از متخصصان حوزه‌ی بلاکچین و ارز دیجیتال یک شت‌کوین (کوین بی‌ارزش) بود. اما بریج اوراکل به جز شت کوین بودن، ایرادات دیگری هم داشت که آن را در لیست طرح‌های پانزی جای می‌دهد.
شکل عرضهی توکن نامتناسب بود. بیش از 90 درصد از توکن بریج اوراکل در چند کیف پول محدود ذخیره شده بودند.
توکن بریج اوراکل با بازداشت خالق آن، یک دامپ قیمتی 70 درصدی را تجربه کرد. بسیاری از کاربران طرفدار این توکن که به BridgeArmy معروف بودند، حالا یک ضرر مهم را تجربه کرده‌اند. اسکم و پانزی بودن 100 درصدی ارز بریج اوراکل تا زمان حکم قطعی دادگاه مشخص نخواهد شد اما تا آن زمان این پروژه چندین پرچم قرمز خود را نمایان کرده است.
شما می‌توانید با عضو شدن در بازار معاملات ارز دیجیتال والکس با لینک دعوت https://wallex.ir/app/auth/register/xEOJW دو معامله اول خود را با کارمزد صفر انجام دهید و در معاملات بعدی نیز دو پله کاهش کارمزد داشته باشد. قدم اول ورود به بازار ارزهای دیجیتال همیشه آسان نیست؛ شما با والکس می‌توانید معاملات ارز دیجیتال خود را ساده و سریع انجام دهید.
لیست پروژه‌های اسکم و پانزی بسیار طولانی‌تر از این آن است که در یک مقاله جای بگیرند. از این جا به بعد این شما هستید که باید درباره‌ی سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زودبازده یا پربازده تصمیم بگیرید. اگر سوالی در مورد این پروژه‌ها دارید، ما در کامنت‌ها منتظر پیام شما هستیم.
