وقتی به مشخصات فرش ماشینی دقت می‌کنیم، اولین چیزی که به چشم می‌خورد میزان شانه و تراکم فرش است. به نظر شما فرش 700 شانه بهتر است یا فرش 1700 شانه؟ بهترین انتخاب در میان انواع شانه‌ها و تراکم فرش ماشینی کدام است؟ در این مقاله با شانه فرش ماشینی آشنا می‌شوید تا بهترین انتخاب در میان انواع شانه‌ها و تراکم فرش ماشینی را داشته باشید.
شانه فرش ماشینی چیست؟
شاید شانه را بتوان اصلی‌ترین مشخصه فرش ماشینی دانست. شانه اصطلاح معمولی میان فروشندگان فرش است و در اصطلاح تخصصی به آن تراکم عرضی فرش میگویند. شانه در فرش ماشینی معادل رج‌شمار در فرش دستباف است. شانه یعنی در عرض فرش ماشینی چند گره وجود دارد. به عنوان مثال در یک متر عرض فرش 1700 شانه، 1700 گره وجود دارد.
برا تشخیص شانه فرش راه ساده‌ای وجود دارد. با خط کش ده سانتیمتر از عرض فرش را در نظر بگیرید و تعداد گره‌ها در این ده سانت را بشمارید. در فرش 1700 شانه باید 170 گره در ده سانتیمتر وجود داشته باشد. همانطور در ده سانتیمتر از عرض فرش 1500 شانه، 150 گره داریم. با این اندازه‌گیری ساده می‌توانید مثل یک کارشناس فرش ماشینی اصلی را از تقلبی تشخیص دهید!
همیشه در کنار شانه، از تراکم فرش نیز به عنوان مشخصه آن نام می‌‍برند. تراکم فرش به تعداد گره‌های فرش در طول گفته می‌شود. در نتیجه اگر تراکم فرش 5000 باشد یعنی در هر متر طول فرش 5000 گره دارد. پس برای تشخیص آن می‌توان به همان روش قبل عمل کرد. ده سانتیمتر از طول فرش را در نظر بگیرید، در این ده سانتیمتر باید 500 گره بافته شده باشد.
حالا که شانه و تراکم فرش را شناختیم، بیایم به این سوالها جواب دهیم که بهترین فرش چند شانه است؟ بهترین تراکم فرش چیست؟
شانه و تراکم فرش نمی‌تواند به تنهایی عامل تعیین کننده کیفیت فرش باشد. اما هرچه شانه بالاتر باشد، نشانه ریزبافت بودن فرش و استفاده از نخ خاب ریز‌تر است. به عنوان مثال در فرش 700 شانه از نخ درشت‌تری برای تار یا خاب فرش استفاده شده است و در فرش 1700 شانه از نخ ریز‌تری استفاده می‌شود. پس در فرش 700 شانه نقشه‌ها هم درشت‌تر بوده و در فرش 1700 شانه نقشه‌های ظریف‌تر و با جزییات بیشتری داریم. اینکه کدام شانه و تراکم بهتر است، بستگی به نیاز و انتظار شما از فرش ماشینی دارد. هرچه شانه فرش ماشینی بالاتر رود، قیمت فرش نیز افزایش می‌یابد. اما در فرش‌های شانه بالا، ارتفاع نخ خاب نیز کمتر می‌شود. در نتیجه فرش با شانه و تراکم بالاتر با ضخامت کمتری خواهد بود و به فرش‌های ابریشم دستباف شبیه‌تر است.
شانه و تراکم فرش ماشینی، از اصلی‌ترین دلایل تفاوت در ظرافت و لطافت فرش است. تعداد گره‌های بافت هرچه بالاتر رود، فرش فشرده‌تر است. معمولا در فرش‌های تراکم و شانه بالا از نخ خاب با کیفیت‌تری استفاده می‌شود که در عین زیبایی، دوام و کیفیت بالایی داشته باشد.
جنس نخ خاب در فرش 700 شانه می‌تواند از اکریلیک، پلی‌استر یا پلی‌پروپلین باشد. اما در فرش 1700 شانه عموما از نخ با کیفیت اکریلیک یا مودال استفاده می‌شود. دوام و کیفیت این دو نخ بسیار بیشتر از نخ پلی‌استر و پلی پروپلین است.
پس اگر به دنبال فرشی ظریف، ریزبافت و بادوام هستید که بسیار مشابه فرش دستباف است، فرش 1700 شانه انتخاب مناسبی است.
در این مقاله با مفهوم شانه و تراکم در فرش ماشینی آشنا شدیم و دریافتیم شانه به تعداد گره‌های فرش در عرض یک متر و تراکم به تعداد گره‌های فرش در طول میگویند. اینکه بهترین شانه فرش ماشینی و بهترین تراکم فرش چیست را اگر خلاصه بگوییم، هرچه شانه و تراکم فرش ماشینی بیشتر باشد، تعداد گره‌ها بیشتر است. همچنین ریزبافت‌تر بوده و ظرافت بیشتری دارد. همه این عوامل باعث می‌شود فرش شانه بالا، قیمت بالاتری داشته باشد. اگرچه جنس نخ و مواد اولیه نیز عواملی هستند که بر قیمت فرش تاثیرگذارند. اما به طور کلی فرش شانه بالای استاندارد، معمولا از مواد با کیفیت‌تری بافته شده و قیمت بالاتری دارد.
