اهمیت نگارش مقاله در دنیای علم و فناوری از آنجایی احساس میشود که پژوهشگران برای آگاهی از پژوهش های پیشین به پایگاه های علمی معتبر مراجعه و آنها را مورد بررسی قرار میدهند.
پژوهشگران با توجه به مقالات پیشین پژوهش خود را انجام و در پایان نتایج حاصل از پژوهش خود را در قالب مقاله یا مجله در اختیار سایر پژوهشگران و دانشمندان قرار میدهند.
در ایران به طور کلی سه نوع مجله وجود دارد که درجه علمی آن ها از سوی یکی از ارگانهای
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
و حوزه علمیه
تعیین و اعتبار سنجی میشود.این مجلات به ترتیب اعتبار در زیر معرفی شده است
در ادامه به شرح و توضیح هریک خواهیم پرداخت
مقاله علمی پژوهشی برگرفته از تحقیقی است كه به تازگی پایان یافته است
چون متكی بر یافته های تحقیقاتی است، گزارش تحقیق نیز به آن گفته می شود.
در نگارش یک مقاله علمی-پژوهشی باید دانست که مهمترین پارامتر در نگارش یک پژوهش ، نوآوری و هدف اصلی مقاله ایجاد یک استدلال قوی است.
مقاله علمی پژوهشی، مقاله است که نوآوری داشته باشد و جستجوی یه بحث جدید در تاریخ علم که قبلا در مورد آن کاری نشده است، دشوار است.
این نوآوری نباید فقط در روش جدید، تعریف جدید، مساله جدید و … در تاریخ علم باشد.
هدف اصلی مقاله علمی پژوهشی ایجاد یک استدلال است.
یکی از بخش های چنین مقاله ای مرور ادبیات است.
در یک مقاله علمی پژوهشی، ادبیات به عنوان اساس وبنیان کار ارائه می شود و بینش جدیدی را که محقق به دنبال ایجاد آن است، پشتیبانی میکند.
این مقالات در پی ایجاد و ترویج موضوع جدیدی هستند.
روابط میان متغییر ها و تاثیرات شان بر یکدیگر، با تکیه بر یک روش و الگوی علمی ، مورد سنجش قرار می گیرد.
بنابراین در مقاله باید یک ایده جدید و یا یک نوآوری دیده شود.
در واقع مقاله علمی پژوهشی می تواند یه مطلب را به علم اضافه کند و تکراری نیست.
به همین خاطر است که این گونه مقالات دارای ارزش بیشتری نسبت به مقالات دیگر مثل مقالات کنفرانسی و … دارند.
در دیگر مقالات ممکن است نویسنده یک جمع بندی از کارهای دیگران به صورت خلاصه شده داشته باشد
اصولا هیچ نوآوری در آن نباشد که به این گونه مقالات، مقاله مروری گفته می شود.
در مقالات علمی پژوهشی محقق از یک الگوی روش مند برای تحقیق استفاده می کند
اغلب با ارائه مسئله و هدف مشخص، و طرح فرضیه همراه است.
یک مقاله علمی ترویجی یا مرور ادبیات، اطلاعات انتشار یافته شده در حوزه یک موضوع بخصوص در یک محدوده زمانی را مورد بحث و بر بررسی قرار می دهد.
مقاله علمی ترویجی دارای امتیاز بالایی برای مصاحبه دکتری است.
شیوه نگارش مقاله علمی ترویجی و ارکان تشکیل دهنده آن شباهت زیادی به مقاله علمی پژوهشی دارد
تفاوت عمده این مقالات با مقالات علمی پژوهشی در ماهیت آنها است.
مقالات علمی ترویجی بر اساس دانش گدشته شکل می گیرد در حالی که مقاله علمی پژوهشی دارای نوآوری است و به علم موجود می افزاید
یک مقاله علمی ترویجی یا مرور ادبیات، اطلاعات انتشار یافته شده در حوزه یک موضوع بخصوص در یک محدوده زمانی را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.
مقاله علمی ترویجی(مرور ادبیات) می تواند خلاصه ای از مقاله ها و منابع موجود باشد
ولی معمولا سازماندهی خاص خود را دارد و خلاصه و استنتاج‌ها را ترکیب می‌نماید و اطلاعات را در ساختاری نو ارائه می دهد.
هدف اصلی مقاله علمی پژوهشی ایجاد یک استدلال است
یکی از بخش های چنین مقاله ای مرور ادبیات است.
در یک مقاله علمی پژوهشی، ادبیات به عنوان اساس و بنیان کار ارائه می شود
و بینش جدیدی را که پژوهشگر به دنبال ایجاد آن می باشد، پشتیبانی می کند.
اما هدف یک مقاله علمی ترویجی خلاصه نمودن و استنتاج مباحث و ایده های دیگران است،
بدون این که پژوهشگر چیز جدیدی به آن اضافه نماید.
این مجلات معمولاً وابسته به برخی سازمان‌ها و نهادهای خاص بوده و مباحث تخصصی در یک زمینه را مطرح می‌کنند
نویسندگان مختلف می‌توانند مطالب خود را برای این مجلات ارسال کنند.
نکته قابل توجه در مورد این نوع مجلات این است که این مجلات معمولاً هیچگونه امتیاز و مجوز علمی را از ارگانهای زیربط مانند وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، و یا حوزۀ علمیه دریافت نکرده‌اند.
صرفاً به‌منظور اطلاع‌رسانی و بالا بردن آگاهی‌های قشر خاصی از افراد جامعه در زمینه‌های تخصصی به چاپ مطالب می‌پردازند.
مانند مجله علمی-تخصصی رشد که وابسته به وزارت آموزش و پرورش بوده و به فعالیت در زمینۀ مباحث آموزشی می‌پردازد.
منبع:
