دیر خوب شدن زخم یکی از مشکلات شایعی است که میتواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از بیماریهای زمینهای گرفته تا کمبود مواد مغذی در بدن. اما یکی از سوالات پرتکرار این است که دیر خوب شدن زخم کمبود کدام ویتامین را نشان میدهد؟ واقعیت این است که چندین ویتامین نقش حیاتی در ترمیم بافتها و بازسازی پوست دارند، و کمبود هر یک از آنها میتواند روند ترمیم زخم را به شدت کند کند.
دیر خوب شدن زخم کمبود کدام ویتامین این است که چندین ویتامین نقش حیاتی در ترمیم زخم دارند، اما ویتامین C و A بیشترین تأثیر را دارند.
ویتامینها به عنوان ریزمغذیهای ضروری، عملکرد سلولها را تنظیم و بازسازی بافتهای آسیبدیده را تسریع میکنند. بدن برای تولید کلاژن، تشکیل رگهای جدید و بازسازی پوست به ویتامینهای خاصی نیاز دارد. بنابراین وقتی زخم شما دیر خوب میشود، ممکن است نشانگر این باشد که یکی از ویتامینهای کلیدی در بدنتان کاهش یافته است. برای پاسخ به سؤال دیر خوب شدن زخم کمبود کدام ویتامین، باید چند ویتامین مهم را بررسی کنیم.
ویتامین C از مهمترین ویتامینها برای ترمیم زخم است. این ویتامین نقش اصلی در تولید کلاژن دارد؛ پروتئینی که بافت پوست، عضلات و رگها را به هم متصل میکند.
وقتی بدن با کمبود ویتامین C مواجه میشود، روند تولید کلاژن مختل شده و زخمها به کندی ترمیم میشوند. همچنین، کمبود این ویتامین باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی میشود و خطر عفونت زخم را افزایش میدهد.
علائم کمبود ویتامین C:
خونریزی لثه
کبودیهای بیدلیل
پوست خشک و زبر
دیر خوب شدن زخمها
منابع غذایی:
مرکبات مانند پرتقال، کیوی، توتفرنگی، فلفل دلمهای و گوجهفرنگی از بهترین منابع ویتامین C هستند. اگر میخواهید بدانید دیر خوب شدن زخم کمبود کدام ویتامین است، ویتامین C در صدر فهرست قرار دارد.
ویتامین A یکی دیگر از ویتامینهای ضروری برای بازسازی پوست و بافتهای بدن است. این ویتامین موجب تحریک رشد سلولهای جدید، کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی میشود.
در افرادی که دچار کمبود ویتامین A هستند، پوست نازکتر، خشکتر و آسیبپذیرتر میشود و زخمها دیرتر ترمیم میشوند.
علائم کمبود ویتامین A:
خشکی پوست و چشمها
افزایش حساسیت به عفونتها
ترمیم کند زخمها
منابع غذایی:
هویج، سیبزمینی شیرین، جگر، زرده تخممرغ و سبزیجات برگسبز از منابع غنی ویتامین A هستند. مصرف منظم آنها به جلوگیری از دیر خوب شدن زخمها کمک میکند.
ویتامین E خاصیت آنتیاکسیدانی قدرتمندی دارد و از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکند. این ویتامین همچنین به حفظ رطوبت پوست و کاهش التهاب کمک میکند.
تحقیقات نشان دادهاند که در صورت کمبود ویتامین E، احتمال باقی ماندن جای زخم و تأخیر در بهبود افزایش مییابد. بنابراین در پاسخ به سؤال دیر خوب شدن زخم کمبود کدام ویتامین است، باید ویتامین E را نیز جدی گرفت.
علائم کمبود:
ضعف عضلانی
مشکلات بینایی
ترمیم ضعیف زخمها
منابع غذایی:
آجیلها (مثل بادام و فندق)، روغنهای گیاهی، دانههای آفتابگردان و آووکادو سرشار از ویتامین E هستند.
ویتامین K بیشتر به عنوان عامل انعقاد خون شناخته میشود، اما نقش مهمی هم در ترمیم زخم دارد. بدون این ویتامین، فرایند لخته شدن خون بهدرستی انجام نمیشود و در نتیجه زخم دیرتر بسته میشود.
بنابراین، اگر متوجه خونریزی طولانی یا دیر خوب شدن زخمها شدید، یکی از احتمالات، کمبود ویتامین K است.
منابع غذایی:
کلم بروکلی، اسفناج، جعفری و سایر سبزیجات سبز برگدار از منابع عالی ویتامین K هستند.
ویتامینهای گروه B، مخصوصاً ویتامین B12، B6 و فولات (B9)، نقش حیاتی در تقسیم سلولی، تولید انرژی و بازسازی بافتها دارند.
کمبود این ویتامینها میتواند باعث کاهش اکسیژنرسانی به زخم، ضعف سیستم ایمنی و ترمیم دیرتر شود.
علائم کمبود:
خستگی
کمخونی
بیحسی در دست و پا
زخمهای دیرترمیم
منابع غذایی:
گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخممرغ، لبنیات و حبوبات منابع خوبی از ویتامینهای گروه B هستند.
اگر هنوز نمیدانید دیر خوب شدن زخم کمبود کدام ویتامین است، باید بدانید که علاوه بر کمبود ویتامینها، عوامل دیگری هم میتوانند در این روند دخالت داشته باشند؛ مانند:
دیابت: افزایش قند خون باعث آسیب به عروق و کاهش اکسیژنرسانی میشود.
سیگار: نیکوتین جریان خون را کاهش داده و مانع ترمیم پوست میشود.
سوءتغذیه: نبود مواد مغذی کافی در رژیم غذایی مانع ترمیم بافتها میشود.
افزایش سن: با افزایش سن، توانایی بازسازی سلولها کاهش مییابد.
با این حال، بررسی سطح ویتامینهای ضروری از جمله C، A، E، K و Bها باید در اولویت باشد.
برای درمان زخم حساس به کلینیک زخم تهران مراجعه کنید. woundi.com/wound-treatment
برای پیشگیری از دیر خوب شدن زخمها، بهتر است رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که شامل انواع میوهها، سبزیجات، پروتئینها و غلات کامل باشد.
در برخی موارد، پزشک ممکن است مکمل ویتامین C یا B کمپلکس تجویز کند. البته مصرف خودسرانه مکملها توصیه نمیشود، زیرا مصرف بیش از حد بعضی ویتامینها (مانند A و E) میتواند اثرات منفی داشته باشد.
