بوتیل استات نوعی ترکیب شیمیایی با فرمول C۶H۱۲O۲ است. از بوتیل استات عموماً به عنوان حلال برای تولید محصولاتی مانند لاکهای آرایشی، جوهر و چسبها استفاده میشود.
متداولترین روش برای تولید بوتیل استات از طریق فرآیند استر کردن (استری شدن) ایزومر بوتانول و استیک اسید است. طی این فرآیند، باید به دو ماده (یعنی ایزومر بوتانول و استیک اسید) در حضور یک اسید قوی مانند سولفوریک اسید، گرمای زیادی داده شود. به بیان دیگر، این ماده توسط واکنش بین یک اسید و یک الکل همراه با حذف آب تشکیل میگردد. دانشمندان کشف کردهاند که بوتیل استات در فرومونهای زنگ دار ترشح شده توسط حیوانات، به خصوص حشرات حضور دارد. فرومون زنگ دار نوعی ماده شیمیایی است که حیوانات زمانی که تحت حمله باشند از خود ترشح میکنند. این ماده در واقع به سایر همنوعان آن حیوان هشدار میدهد که این منطقه در خطر است و آنها را نسبت به این تهدید و حمله آگاه میسازد تا بتوانند از خود دفاع کرده و یا فرار کنند.
همانطور که بیان شد، بوتیل استات مادهای به شکل مایع است. این مایع هیچ رنگی ندارد و بوی آن شبیه به بوی موز است. بوتیل استات به عنوان مادهای شناخته میشود که به شدت اشتعال پذیر است. نقطه اشتعال این محصول در دمای ۲۴ درجه است و درجهی اشتعال آن نیز ۳ برآورد شده است. از لحاظ قابلیت حل شدن و حلپذیری، بوتیل استات به سرعت و به راحتی با سایر مواد حلال مانند الکل ها، کتون ، گلیکول و استر حل میشود، ولی حل شدن آن با آب چندان آسان نخواهد بود.
عناصر موجود در بوتیل استات شامل کربن، هیدروژن و اکسیژن میشود. وزن مولکولی آن ۱۱۶.۱۶ گرم/مول است و نقطهی جوش آن نیز بین ۹۶ تا ۱۲۶ درجه سانتی گراد اندازه گیری شده است.
از بوتیل استات برای مقاصد و اهداف مختلفی استفاده میشود. به صورت کلی، بوتيل استات حلالي عالي براي نيتروسلولز، سلولز اترها، سلولوئيد، لاستيك هاي كلردار شده، پلي ونيل استات، پلی وینل کلراید، هوستافلكس، پلي استايرن، پلي اكريلات ها، بيشتر رزين هاي خنثي نرم كنندهها ، چربيها و روغنها مي باشد. همین امر باعث شده است تا از این ماده استفادههای بسیار متنوعی شود. به صورت کلی، بیشترین استفاده از بوتیل استات برای تولید محصولات دارویی است، پس از آن مربوط به تولید انواع رنگهای ساختمانی و سپس تولید لوازم آرایشی میشود. در ادامه به معرفی برخی از کاربردهای مختلف این ترکیب خواهیم پرداخت:
– اضافه کردن آن به گازوئیل به منظور جلوگیری از آسیب دیدن موتور وسایل نقلیه.
– استفاده به عنوان حلال برای تولید انواع لاک (محصولات لاکی، لاک چوب و …)
– نیتروسلولز نوعی اسید نیتریک است که از آن برای تولید لاکها استفاده میشود. بوتیل استات به راحتی قادر است نیتروسلولز را حل کند. بنابراین از این ماده متداولاً جهت تولید لاکهای نیتروسلولز استفاده میشود.
– استفاده برای تولید محصولات مرتبط با مراقبت از ناخن مانند لاکهای تزئینی، محلولهای پاک کننده لاک، محصولات زیرسازی و سایر محصولات مراقبت از ناخن.
– استفاده به عنوان طعم و عطر دهنده برای تولید محصولاتی مانند شکلات ها، بستنی ها، کیکها و انواع ماست و پنیرها.
– این ماده به عنوان یک عامل رقیق کردن برای رنگها در جوهر مورد استفاده برای علامت گذاری میوهها و سبزیجات استفاده میشود.
– بوتیل استات یکی از مهمترین ترکیبات مورد نیاز برای تولید پنیسیلین-جی است.
– از بوتیل استات برای تولید انواع چرم مصنوعی، شوینده ها، انواع پلاستیکها و شیشههای نشکن و ایمن استفاده میشود.
– از آنجایی که این محلول به سختی و به کمی در آب حل میشود، از آن برای تولید محصولات دارویی استفاده میشود.
– استفاده برای تولید عطر و اودکلن.
فروش و حمل و نقل بوتیل استات عموماً در ظروف مخصوص انجام میشود. ظرفهای نگهدارنده بوتیل استات را عموماً باید در محیطهای خنک، با تهویه مناسب هوا، به دور از هر ماده اکسید شونده و البته به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کرد. حتماً توجه داشته باشید که بوتیل استات در تماس با حرارت مستقیم و یا شعلهی آتش قرار نگیرد. حلالهایی مانند بوتیل استات را عموماً نمیتوان در ظرفهای پلاستیکی نگهداری کرد. برای نگهداری و یا جابجایی این دست مواد حتماً باید از محفظههای استیل، آلومینیوم و یا کربن استیل استفاده کرد. استفاده از استیل ضد زنگ (استنلس استیل) نیز به عنوان گزینهای مناسب توصیه میشود. نکتهی آخر آنکه هنگام حمل و نقل این ماده، حتماً برچسب «قابل اشتعال» به آن چسبانده شود.