کلاچ از قطعات مهم در خودرو میباشد که میتواند نیروی ایجاد شده در موتور را به چرخ ها منتقل میکند. خودرو به منظور حرکت به سیستم انتقال نیاز دارد و این سیستم از اجزایی چون دیسک و صفحه کلاچ ، گیربکس، دیفرانسیل و … تشکیل شده است تا قدرت موتور از حرکت طولی پیستون که توسط میللنگ ایجاد شده است به حرکت دورانی تبدیل شده و از طریق دیسک و صفحه به جعبه دنده و دیفرانسیل و در نهایت به چرخهای خودرو منتقل شود و خودرو به حرکت در آید. حال زمانی که نیاز به حرکت نیست و قرار است تا خودرو کاهش سرعت دهد و متوقف شود باید این سیستم انتقال قدرت قطع شود و این وظیفه را سیستم کلاچ برعهده دارد.
اگر شما هم نمیدانید چه زمانی باید برای تعویض دیسک و صفحه کلاچ خودرو و موتور سیکلت اقدام کنید به شما پیشنهاد می کنیم مقاله زمان تعویض صفحه کلاچ را مطالعه کنید.
سیستم انتقال قدرت ماشین بسیار پیچیده است. در این بین، نقش مجموعهای به اسم دیسک و صفحه خیلی پررنگ است. این دو قطعه که در مجموع با نام کیت کلاچ (Clutch Kit) شناخته میشوند، به نوعی واسط بین موتور و گیربکس (جعبه دنده) هستند. به این شکل که قدرت موتور توسط این قطعهها به گیربکس منتقل میشود و پس از اعمال کارهایی خاص به دیفرانسیل و چرخها میرود. زمانی که کلاچ نمیگیرید، تمام قدرت تولیدی موتور به سمت چرخها میرود و منجر به حرکت میشود. اما اگر بخواهید جلوی انتقال نیرو را بگیرید، باید از کلاچ استفاده کنید. یعنی کلاچ گرفتن، مسیر انتقال نیروی موتور به چرخها را قطع میکند. کیت کلاچ از ۲ بخش اصلی تشکیل شده است. یکی از این بخشها دیسک و صفحه است و دیگری بخشی است که فلای ویل (Flywheel) نام دارد. چسبیده ماندن دیسک و صفحه به فلای ویل منجر به انتقال نیروی موتور و حرکت خودرو میشود؛ اما زمانی که کلاچ میگیرید، این دو قطعه از هم جدا میشوند. حالا که کمی دربارهی کاربرد سیستم کلاچ در خودرو صبحت کردیم، بیایید دربارهی زمان درست تعویض دیسک و صفحه حرف بزنیم.
در حالت عادی دیسک و صفحه کلاچ خودرو پس از طی کردن 50 تا 60 هزار کیلومتر نیاز به تعویض دارد و زمانی که بیشتر حرکت خودرو در جادههای بیرون شهری انجام و در نهایت از کلاچ کمتر استفاده شود این مقدار به 80 هزار کیلومتر هم میرسد. به طور کلی مجموعه دیسک و صفحه کلاچ که نوعی قطعه مصرفی بهشمار میآیند از مقاومت لازم در برابر گرما و فرسایش ناشی از تنش و اصطکاک برخوردار هستند.
برخی عوامل در کاهش عمر صفحه کلاچ خودرو موثر هستند، از جمله آنها باید به موارد زیر اشاره کرد:
فشار به خودرو در سربالایی
حرکت با شتاب زیاد
عادت بد قرار دادن پا بر روی کلاچ خودرو
تاب داشتن و خط داشتن فلایویل
جنس نامرغوب صفحه کلاچ
تعداد سرنشین در خودرو
بنابراین اگر میخواهید عمر صفحه کلاچ خود را افزایش دهید بهتر است به موارد بالا توجه بیشتری کنید تا زمان تعویض دیسک و صفحه کلاچ خودرو را به تعویق بیاندازید.
همانطور که میدانید، وظیفه انتقال نیروی موتور به گیربکس بر عهده دیسک و صفحه کلاچ خودرو است و پدال کلاچ از انتقال نیرو جلوگیری میکند تا عمل تعویض دنده توسط راننده انجام شود. پس از مدتی صفحه کلاچ خودرو به عنوان یک قطعه مصرفی ضعیف میشود و به تعویض نیاز دارد. چگونگی تشخیص تمام شدن صفحه کلاچ به علائم و نشانههایی بستگی دارد.
از علائم و نشانههای ضعیف یا تمام شدن صفحه کلاچ، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
زمانی که پدال کلاچ حالت ارتجاعی و فنری خود را از دست بدهد و سفت و خشک شود.
در هنگام تعویض دنده صدا شنیده شود.
زمان رها کردن کلاچ، پای راننده به سرعت به عقب رانده شود.
وقتی در هنگام حرکت خودرو دور موتور افزایش یابد اما سرعت به نسبت آن بالا نرود.
این نکته را در نظر داشته باشید که خرابی سیم کلاچ یا خشکی آن در مواقعی سبب پله پله شدن کلاچ خودرو میشود که باید به این موضوع توجه کنید و در این صورت به تعویض صفحه کلاچ نیازی نیست.
یکی از خدماتی که مجموعه اتوصافکار به شما عزیزان در سراسر تهران ارائه می دهد، خدمات صافکاری و نقاشی ماشین می باشد که در کوتاه ترین زمان و با کمترین هزینه توسط افراد مجرب انجام می شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر و اطلاع از هزینه ها می توانید به صفحه قیمت صافکاری ماشین مراجعه کنید.
کیت کلاچ یک قطعهی مصرفی در خودرو است و هر چند وقت یکبار باید عوض شود. قانون دقیقی برای زمان تعویض این قطعه وجود ندارد. بعضی از رانندههای جاده ادعا میکنند که گاهی ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار کیلومتر هم با یک صفحه کلاچ کار کردهاند و نیازی به تعویض نداشتهاند. اما در مورد خودروهایی که بیشتر درون شهر استفاده میشوند، اوضاع به شکل دیگری است. کلاچ و ترمز گرفتنهای پیدرپی در خیابانهای شهری باعث میشود تا عمر دیسک و صفحه کم شود.
ماشینهای عادی موجود در بازار ایران معمولا زیر ۴۵ هزار کیلومتر نباید نیاز به تعویض دیسک و صفحه داشته باشند. این در مورد قطعات معمولی است و عمر مفید یک کیت کلاچ خوب، باید چیزی بین ۵۰ تا ۷۰ هزار کیلومتر باشد.
البته در دفترچهی راهنمای خودروها هم نوشته میشود که هر چند هزار کیلومتر باید نسبت به عوض کردن دیسک و صفحه اقدام کرد. اما راههای دیگری هم برای تشخیص این زمان وجود دارد. بیایید ترفندهایی را برای اطلاع از زمان درست تعویض دیسک و صفحه با هم مرور کنیم:
دیسک و صفحه قطعهی بسیار حساسی است. در زمان تعویض دیسک و صفحه باید حتما کاسه نمد هم عوض شود، سیم کلاچ باید به درستی تنظیم شود و بلبرینگ نیز باید روغنکاری شده باشد. درآوردن کیت کلاچ قدیمی و نصب دیسک و صفحه جدید کار پیچیدهای است و نباید به تعمیرکاران تازهکار سپرده شود. به همین دلیل توصیه میکنیم برای تعویض این قطعه حتما پیش تعمیرکاری ماهر و با تجربه بروید.
نکتهی دیگر اینکه بهتر است سراغ کوبیدن دیسک و صفحه نروید. برخی رانندگان برای عقب انداختن پرداخت هزینهی دیسک و صفحه، سعی میکنند با عوض کردن لنتهای روی دیسک (که به کوبیدن دیسک و صفحه هم معروف است) تلاش میکنند در هزینههای خود صرفهجویی کنند. بهتر است این کار را انجام ندهید و یکراست سراغ تعویض بروید. معمولا همزمان با عوض کردن دیسک و صفحه، لازم است تا روغن گیربکس (واسکازین) هم عوض شود که البته روال جداگانهای دارد. برای این کار باید به مراکز تعویض روغنی مراجعه کنید.