کلمه متاورس یکی از رایج ترین کلید واژه‌های ارزهای دیجیتال در دهه اخیر بوده است و سرمایه‌گذاران بین المللی و حتی ایرانی این حوزه توانسته اند سود زیادی از پروژه‌های مرتبط با این حوزه به دست آورند و با توجه به علاقمندی شرکت‌های بزرگ حوزه فناوری اطلاعات به این بخش، احتمال رشد آن در سال های پیش رو و دهه های بعدی نیز زیاد است، متاورس در حال حاضر بیشتر بر روی مفهوم اصطلاح NFT ، زندگی دیجیتال و بازیهای بلاک چینی استوار است و به همین دلیل پیدا کردن و سرمایه‌گذاری های کلان بر روی بهترین فضا ها و بازی های متاورس می‌تواند سود خوبی نصیب کاربران این حوزه بکند.
متاورس از دو کلمه Meta به معنی فرا و Universe به معنی دنیا تشکیل شده که روی هم رفته معنی فراتر از دنیا می‌دهد. متاورس یکی از دنیاهای مجازی است که در آن کاربران می‌توانند بسیاری از فعالیت‌های دنیای واقعی را به شکل شبه واقعی اما بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام دهند؛ به عنوان مثال، یک کمپانی می‌تواند جلسات کاری خود را در متاورس و با حضور شبه واقعیت تمای اعضا برگزار کند. در این حالت کارمندان با استفاده از هدست‌ها و عینک‌های VR خود وارد محل برگزاری جلسه می‌شوند و به شکل آواتارهای ( شخصیت های مجازی ) سه‌بعدی در محل مورد نظر حضور پیدا میکنند. ارائه‌دهندگان نیز می‌توانند با استفاده از ابزارهای در دسترس خود به صورت کاملا مدل‌سازی شده کار خود را به بهترین نحو ممکن انجام دهند.
متاورس حاصل تکنولوژی‌های مختلفی مانند واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، هوش مصنوعی و بلاک چین است و نوآوری‌هایی مانند NFT در حوزه های مختلف کریپتو باعث گسترش آن شده است. ویژگی اصلی فضای متاورسی این است که کاربران در آن مالکیت دارایی‌های مجازی را بر عهده دارند و سازمان‌ها و دولت‌ها نمی‌توانند این مالکیت را از کاربران سلب یا جلب نمایند، در حال حاضر متاورس بیشتر به صورت پروژه‌های زندگی مجازی و بازیهای بلاک چینی مطرح هستند اما در آینده متاورس قرار است بخش بزرگی از دنیای ما را درگیر کند.
دیسنترالند یک پلتفرم واقعیت مجازی سه‌بعدی غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک‌چین است. دیسنترالند به واسطه ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که دارد به یکی از بزرگترین پیشگامان پلتفرم‌های متاورس تبدیل شده است. در این پلتفرم که اساساً بازی‌محور است، امکان خرید و فروش، تجارت و ساخت هرگونه آثار هنری مرتبط و آواتار ملک نیز فراهم است. کاربران در این پلتفرم محبوب علاوه بر خرید و فروش آواتارها می‌توانند زمین‌های خود، ساختمان های خود و ایاء مجازی را نیز معامله کنند که این امر توسط Decentraland Marketplace محقق میشود.
مالکان زمین‌های مجازی، فقط از طریق توکن‌های غیرمثلی (NFT) موسوم به لند (Land) می‌توانند دارایی خود را معامله کنند. در پلتفرم دیسنترالند مجموعاً ٩٠ هزار توکن لند وجود دارد. Land که به معنای سرزمین است در این بازی به توکن‌هایی که مالکیت زمین‌های مجازی را نشان می‌دهد و اطلاق میشود.
علاوه بر امکان معامله زمین‌ها میشود از این دارایی مجازی در جهت کسب و کار بهره برد. مالکان لندها در زمین‌های مجازی خود می‌توانند هرگونه فعالیتی داشته باشند، به جز معامله صرف زمین مجازی، می‌توان سازههای مختلفی ساخت و آنها را به فروش رساند، همچنین می‌توان از این محیط فقط برای بازی و ساخت آواتار ( شخصیت مجازی ) استفاده کرد، تبلیغ سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و برگزاری نمایشگاه‌های آنلاین هنری نمونه‌هایی از طیف گسترده فعالیت‌های ممکن در پلتفرم دیسنترالند است.
پلتفرم دیسنترالند تاکنون میزبان رویدادهای بزرگی مانند تور بوفالو متاورس، متاورس اوپن استرالیا، دراپ، نمایشگاه فروش آثار هنری آمریکا، برگزاری حراج کالیفرنیا و بسیاری دیگر بوده است.
ایلوویوم یکی دیگر از پلتفرم‌های محبوب متاورسی است و بیشتر یک بازی تخیلی است تا فضای تخصصی فعالیت مجازی، ایلوویوم مبتنی بر بلاک‌چین در کنار شبکه Immutable X L2 توسعه یافته است ( شبکه اختصاصی نقل و انتقال پول مجازی )، ایلوویوم یک بازی مبارزه‌ای و فانتزی است که از کاربران خود می‌خواهد تا مناظر عظیم و متنوع را برای شکار و جمع‌آوری موجودات جادویی، معروف به Illuvial کشف کنند. هر کدام از ایلوویوم‌ها توسط یک توکن‌غیر‌مثلی (NFT) نمایش داده و قابلیت خرید و فروش دارد. معامله آنها در صرافی‌های خارجی و همچنین در پلتفرم بدون کارمزد غیرمتمرکز IlluviDEX امکان‌پذیر است. در این پلتفرم کسب درآمد از طریق خرید و فروش آیتم‌های موجود در بازی، ساخت اجزا و فرایندی به نام شارد کیورینگ ( Shard Curing – برای به دام انداختن ایلوویال‌ها ) امکان‌پذیر است.
برخی از شرکت‌های برجسته‌ای که به Illuvium علاقه نشان داده‌اند عبارت‌اند از: Immutable X، Influx، Bitcoin.com، Blockchain Game Alliance و Lotus Capital و غیره.
سندباکس یکی دیگر از پلتفرم‌های بازی متاورس است. در این پلتفرم، کاربران از طریق بازی کردن یا بازی ساختن می‌توانند درآمد کسب کنند؛ به عبارتی پلتفرم سندباکس برای دو گروه طراحی شده، گروه اول گیمرها و گروه دوم بازی‌سازها. گیمرها ( بازیکنان ) گیم‌های مختلفی را که توسط سایر کاربران طراحی شده بازی میکنند و از طریق دریافت پاداش درآمد کسب میکنند. پلتفرم سندباکس برای گروه دوم که منسوب به بازی‌سازهاست یک محیط کاری محسوب میشود که با طراحی انواع بازی‌ها با استفاده از نرم‌افزارهایی که خود پلتفرم در اختیارشان قرار می‌دهد، صاحبان بازی می‌شوند و درآمد کسب میکنند.
وکس ادیت (VoxEdit)، بازار سندباکس (Sandbox Marketplace) و نرم‌افزار بازی‌ساز سندباکس (Sandbox Game Maker) سه نرم‌افزاری است که پلتفرم سندباکس در اختیار بازی‌سازها قرار می‌دهد. توکنی که در معاملات این پلتفرم استفاده میشود در دسته توکن‌های کاربردی است.
سند یک نوع توکن ERC-20 است که از طریق استیکینگ یا سپرده‌گذاری می‌توان از آن به سود رسید. ( همان شبکه استاندارد توکن های اتریوم که در تولید و خرید و فروش آثار هنری به صورت NFT مورد استفاده قرار میگیرد )
کاربران و گیمرها در این پلتفرم مانند بازیهای Play To Earn فقط صاحبان اصلی بازی هستند اما با توجه به اینکه هدف از طراحی سندباکس ایجاد تغییر در ساختار پلتفرم‌های سنتی بازی های کامپیوتری است، توسعه‌دهندگان صاحب همه چیز هستند و محتوای کاربر را کنترل میکنند و چیزی سوای تجربه بازی به کاربران ارائه نمی‌کنند.
اکسی اینفینیتی محبوب‌ترین پلتفرم بازی متاورس و رکورددار حجم بالای معاملات NFT و بیشترین تعداد کاربر در روز میان سایر پلتفرم‌هاست.
این پلتفرم مبتنی بر فناوری بلاک‌چین و کریپتوکیتیز است که با الهام از بازی پوکمن طراحی شده است.
در این بازی هیجان‌انگیز کاربران، NFT شخصیت‌های کارتونی رنگارنگی را که شبیه هیولاها هستند با نام Axies می‌خرند. کاربران با این کاراکترها علاوه بر ساختن دنیای بازی خود با سایر کاراکترهایی که نماینده کاربران دیگر هستند مبارزه میکنند. در اینجا با دریافت رمز ارزهای قابل معامله‌ای که به عنوان امتیاز دریافت میشود می‌توان به درآمد نامحدودی رسید. از اصلی‌ترین اهداف کاربران Axie Infinity، کسب درآمد ارز دیجیتالی از طریق بازی است. علاوه بر کاراکترهای کارتونی، نمادها و المان‌های بازی مانند سرزمین و ابزار جنگی و سایر آیتم‌های مجازی در این بازی با عنوان توکن‌های ERC-721 (استاندارد توکن‌های NFT) قابل معامله هستند.
کاربران بازی اکسی اینفینیتی می‌توانند توکن‌های اس‌ال‌پی (SLP) به دست آورند و این توکن‌ها را با پول فیات یا ارز رمز نگاری شده در صرافی ها مبادله کنند.
کریپتو وکسل پلتفرم مشهور متاورس است که امکان معامله زمین به صورت مجازی را فراهم میکند.
این پلتفرم که بر اساس بلاک‌چین طراحی شده و بستری برای خرید و فروش ملک و سازه و هر چیز ( مثل یک توکن nft هنری ) به صورت مجازی است نشان دهنده تکوین متاورس است. کاربران در این پلتفرم صاحب قطعات زمین هستند که از طریق آنها می‌توانند به درآمد برسند. در این پلتفرم کاربران علاوه بر فروش املاک متاورس خود می‌توانند از این دارایی‌ها به تناسب اهداف کاربری مانند گالری آثار هنری، خیابان نمایشگاهی، بنادر خرید و فروش و غیره استفاده کنند.
دو ویژگی مهم پلتفرم Cryptovoxels استفاده از واقعیت افزوده (VR) و رمز ارز اتریوم (ETH) است. استفاده از فناوری واقعیت افزوده باعث واقعی جلوه‌کردنِ دنیای بازار مجازی شکل گرفته در این پلتفرم میشود. به غیر از نام‌های کاربری و شخصیت‌های خلق‌شده که تحت عنوان توکن‌های ERC-721 ( شبکه استاندارد nft ) شناخته میشود تمامی معاملات در این پلتفرم با رمز ارز اتریوم انجام میشود.
Cryptovoxels صرفاً یک پلتفرم معاملات زمین‌های مجازی نیست و بازاری برای خرید و فروش کلکسیون های آرت دیجیتالی مانند NFT نیز به حساب می‌آید. این پلتفرم متاورس از انواع مختلف NFT های هنری، از جمله ابزارهای مرتبط، آثار هنیر متحرک، آثار مرتبط با حوزه دیزاین هنری یا آثار هنری استاتیک نیز پشتیبانی میکند.
پلتفرم بلاک توپیا یکی دیگر از پلتفرم‌های بازی با هدف تجاری نمودن فضای متاورس است. این پلتفرم دارای بلوک‌های ( قطعات ) املاک مجازی است که برای دارندگان بلاک توکن قابل دسترس است. در این بازی آسمان‌خراشی توسط فناوری واقعیت افزوده و مجازی طراحی شده، این آسمان خراش ۲۱ طبقه دارد که تعداد طبقاتش نماد ۲۱ میلیون بیت‌کوین موجود در این لحظه است ( سال ۲۰۲۲ ) است.
پلتفرم بلاک توپیا مبتنی بر بلاک‌چین است و چهار اصل اولیه این پلتفرم که عبارت است از یادگیری، بازی کردن، خلق بازی و درآمدزایی موجب شکل‌گیری بستری برای کسب درآمد کاربران این پلتفرم در حوزه های بدون محدودیت و بخصوص هنری شده است.
کاربران بلاک توپیا می‌توانند از طریق خرید و فروش املاک مجازی یا اجاره آنها به سایر کاربران درآمدزایی کنند. تبلیغات و کسب سود از طریق استیکینگ یا سپرده‌گذاری توکن BLOK از دیگر روش‌های کسب درآمد در این پلتفرم است.
REBLOK (یک نوع از NFT) توکن مالکیت املاک و مستغلات در این پلتفرم است. دارایی‌ها محدود به یک مالک نیست و ممکن است یک ملک چند مالک داشته باشد؛ علاوه بر این توکن از توکن ADBLOK نیز در فرایند مالی تبلیغات استفاده میشود.
متاهیرو پلتفرم منحصر به فرد متاورس است که توسط شرکت WDW (شرکت اسکن سه بعدی) طراحی شده است.
پلتفرم متاهیرو نیز مبتنی بر بلاک‌چین است و از فناوری اسکن و مدل‌سازی سه‌بعدی آثار پشتیبانی میکند. این پلتفرم با ترکیب این سه فناوری، فضای مجازی را به فضای زندگی حقیقی نزدیک و شبیه‌تر کرده است.
مزایای تکنولوژیکی متاهیرو به کاربران فرصت خلق آواتارهای سه بعدی را می‌دهد و استفاده از ابزار و آیتم‌های مجازی را در بازیهای مختلف، رسانه‌های اجتماعی، مد آنلاین، صنعت موسیقی و بخصوص صنعت طراحی هنری سه بعدی و تجربه‌های VR مثل نمایشگاه این آثار برای خرید و فروش میسر میکند.
این پلتفرم نیز بر پایه بلاک‌چین طراحی شده که دارای یک توکن غیرتورمی به نام hero است، این توکن بومی در تمامی معاملات پلتفرم متاهیرو مانند خرید آواتار NFTها استفاده میشود. کاربران از طریق NFT Metahero که در بلاک‌چین ثبت میشود درآمدزایی میکنند.
استار اطلس یکی از محبوب‌ترین پلتفرم‌های متاورس است که به دلیل نوع طراحی بازی و روایتی که از آینده دارد توجه‌ها را به خود جلب کرده است. این پلتفرم مبتنی بر بلاک‌چین طراحی شده و به خرید و فروش و ایجاد NFTهای هنری کمک بسزایی میکند. توکن‌های مورد استفاده این بازی مبتنی بر بلاک‌چین سولانا است، از مزیت‌های این شبکه می‌توان به پردازش مناسب، سرعت بالا، هزینه پایین تراکنش و تامین زیرساخت‌های فنی این بازی به صورت تخصصی برای فعالان تازه کار اشاره کرد.
استار اطلس با تمی فضایی به سبک MMO (Multiplayer Online Game) طراحی شده است.
این بازی که زندگی را در سال‌های بسیار دور در آینده را روایت میکند به کاربران این فرصت را می‌دهد تا خارج از کره زمین زندگی کنند و سرگرم عملیات‌ها و اکتشافات فضایی شوند و با سایر تیم‌ها در این کهکشان ماجراجویی رقابت کنند.
البته نسخه نهایی این بازی هنوز منتشر نشده اما مینی‌گیم‌هایی که گه‌گاه از این پلتفرم منتشر میشود، فضای کوچک‌شده همان استار اطلس است که مرحله به مرحله کاربران را با بازی اصلی استار اطلس آشنا و از طریق مینی‌گیم‌‌ها درآمدزایی میکند.
روبلوکس نام دیگری است که در لیست پلتفرم‌های برتر متاورس جای دارد. روبلوکس یک پلتفرم بازی آنلاین است. کاربران روبلوکس می‌توانند به کمک موتور بازی‌ساز Roblox Studio (زیرمجموعه شرکت روبلوکس) بازیهای ویدئویی خود را در شکل‌های مختلف و داستان دلخواه در این دنیای سه‌بعدی طراحی کنند و در اختیار سایر کاربران بگذارند. این پلتفرم بستر مناسبی است برای پیاده‌سازی ایده‌ها به منظور طراحی و ساخت بازیهای گوناگون حتی مرتبط به داستان های آثار هنری یا مجموعه های هنری؛ همچنین برای علاقه‌مندان گیم شرایط ایده‌آلی برای ساعت‌ها بازی کردن و گفت و گو با دوستان در موارد تخصصی و عمومی در اینجا فراهم است. کاربران پلتفرم روبلوکس، با طراحی بازی و ساخت آیتم‌های مختلف درون بازی و بعضا طراحی آثار هنری مرتبط به موضوع یا داستان بازی ها و به فروش گذاشتن آنها در ویترین فروشگاهی خود به درآمد می‌رسند.
این پلتفرم مبتنی بر فناوری بلاک‌چین، توکن بومی‌ای به نام Robox دارد که از این ارز دیجیتالی در تمامی معاملات روبلوکس استفاده میشود. ناگفته نماند که سود و درآمد حاصل از تجارت صورت‌گرفته در این بازی بین کمپانی روبلوکس و شما تقسیم میشود.
پلتفرم روبلوکس با ارائه بیش از ۲۰ میلیون بازی و ایجاد بستری متفاوت و جذاب برای ساخت بازی به یکی از سرشناس‌ترین و محبوب‌ترین پلتفرم‌های متاورس تبدیل شده است.
سومینیوم اسپیس نیز بین برترین های متاورسی است. این پلتفرم قابلیت استفاده روی چند دستگاه ( بصورت شبکه ) را دارد و کاربران می‌توانند از طریق رایانه شخصی، وب، تلفن همراه و هدست واقعیت مجازی VR به فضای سومینیوم دسترسی داشته باشند. این پلتفرم امکان خرید زمین و سازههای مجازی را به کاربران می‌دهد و آنها می‌توانند در این محیط و با استفاده از چهار المان کاربردی پلی میان دنیای دیجیتالی و حقیقی بسازند.
یک ماژول برای ساخت محیط و ساختار دیجیتالی شخصی خود، تجربه واقعیت مجازی، SDK برای ساخت آواتارها و یک بازار NFT به منظور انجام معاملات آثار هنری خود درون بازی، چهار پلتفرم اصلی و کاربردی مطرح متاورس در سومینیوم است. در این پلتفرم بازی بلاک‌چینی هر قطعه زمین یا انواع دارایی‌هایی که در بازی به مالکیت کاربران درمی‌آید به صورت توکن NFT قابل معامله است. ( مثل مجموعه آثار هنری توکن شده ) البته برای استفاده از پلتفرم سومینیوم کاربران باید به یک کیف پول Meta Mask یا برنامه افزودنی غیرمتمرکز دسترسی داشته باشند. ( همان کیف پول اصلی فعالیت در حوزه NFT های هنری )
آواتارها، لباس‌ها، ماشین‌ها، آثار هنری، کلکسیون های هنری و به طور کلی هر نوع سازه را می‌توان در این پلتفرم به کمک هوش مصنوعی و روش‌های موجود در بازی برای کسب سود بیشتر تقویت کرد.
ارز دیجیتالی دیگری که در این بازی مورد استفاده قرار میگیرد توکن Somnium Space Cubes است. این توکن (CUBE) یک رمزارز ERC-20 در بستر اتریوم است. استفاده از این واحد پول موجب تسهیل دادوستدهای درون پلتفرم مزبور میشود.
