کانادا یکی از محبوبترین مقاصدی هست که ایرانیها برای مهاجرت انتخاب میکنند. اولین چیزی که با اومدن اسم کانادا ممکنه تصور کنیم زمستونای سرد و پرچم زیباش با اون برگ قرمز درشته. اما واقعیت اینجاست که حقایق باور نکردنی درباره کانادا رو فقط میشه از زبان یک مهاجر شنید که تجربه مهاجرت به کانادا رو داشته و مدت زمانی رو توی کانادا زندگی کرده و زمان این رو داشته که با تمام حقایق باور نکردنی کانادا روبرو بشه.
کانادا دومین کشور پهناور دنیاست (بعد از روسیه) و از شرق تا غربش ۶ منطقه زمانی مختلف داره! اما جمعیتش از ایالت کالیفرنیا هم کمتره. تصور کن این همه وسعت با تراکم جمعیتی بسیار پایین!
👉 این باعث شده طبیعت در کانادا دستنخورده، بکر و خیرهکننده باقی بمونه. در برخی مناطق شمالی، ممکنه ساعتها رانندگی کنی و حتی یک نفر هم نبینی.
تورنتو یکی از چندفرهنگیترین شهرهای جهانه. بیش از ۵۰٪ ساکنانش مهاجر هستن. به همین دلیله که توی یک خیابون ممکنه رستوران ها و کافه های ایرانی، چینی، ایتالیایی و فیلیپینی کنار هم ببینی.
👉 این تنوع باعث شده تورنتو یکی از بهترین جاها برای تجربه فرهنگهای مختلف باشه، بدون اینکه کشور به کشور سفر کنی!
در استان کبک یک غذای معروف به نام «پوتین (Poutine)» وجود داره که ترکیبی از سیبزمینی سرخشده، پنیر و سس گریوی گرمه. اما در فصل زمستان، خوراکی ویژهای به نام تافی افرا روی یخ تهیه میشه! شیره افرا داغ رو روی برف تازه میریزن و با چوب جمع میکنن، تبدیل به نوعی آبنبات نرم میشه.
👉 جشنواره زمستانی کبک پر از این خوراکیهای خاص و خوشمزهست.
اگه صاحبخانه یا مستأجر هستی و جلوی خونت برف باریده، موظفی در زمان مشخص برف رو پارو کنی، وگرنه ممکنه تا چند صد دلار جریمه بشی.
👉 این بخشی از فرهنگ احترام به جامعه و فضاهای عمومی در کاناداست.
اگه تصادفی بشه و طرف مقابل بگه «I'm sorry» معنیاش این نیست که مسئولیت قبول کرده! چون قانوناً عبارت "متاسفم" به معنی اعتراف به گناه نیست، و برای جلوگیری از سوءبرداشت، در برخی استانها مثل انتاریو، قانون عذرخواهی (Apology Act) وجود داره.
کانادا دو زبان رسمی داره: انگلیسی و فرانسوی. در استان کبک، همه تابلوها، اخطارها، و حتی منوهای رستوران به زبان فرانسویان. اگه انگلیسی بلدی اما فرانسوی نه، ممکنه اولش گیج بشی!
در بیشتر شهرهای کانادا، آب لولهکشی تمیز و سالمه. حتی در برخی مناطق، کیفیتش از آب معدنی بهتره. این موضوع هم به صرفهجویی مالی کمک میکنه، هم به محیطزیست.
هاکی نه فقط یه ورزش، که بخشی از هویت ملی کاناداست. در شبهای بازیهای مهم، شهر خلوت میشه و همه پای تلویزیون هستن. حتی در مدارس، تمرین هاکی جزو فعالیتهای مرسومه.
بر خلاف بقیه استانها که روز ملی کانادا (Canada Day) را جشن میگیرند، کبک روز سنت ژان (Saint-Jean-Baptiste Day) را در ۲۴ ژوئن بهعنوان جشن فرهنگی خودش برگزار میکند. موسیقی خیابانی، آتشبازی، رژه و پرچم آبیرنگ مخصوص کبک از ویژگیهای این جشن هستند.

مثلاً در اسناگ (Snag)، یوکان، دما به منفی ۶۳ درجه سلسیوس هم رسیده. این رکورد سردترین دمای ثبتشده در کل آمریکای شمالیه. زمستونا تو بعضی شهرها واقعاً قطبیـه!
در فرهنگ ایرانی، پرسیدن سؤالهایی مثل:
«چند سالته؟»، «چقدر حقوق میگیری؟»، «ازدواج کردی؟»، «بچه داری یا نه؟» خیلی عادیه.
اما در کانادا اینها تابو هستن. مخصوصاً در محیط کاری، حتی کارفرما هم حق نداره درباره سن، مذهب، وضعیت تأهل یا نژادت بپرسه.
اگر هم کسی بپرسه، خیلیها با لبخند جواب نمیدن یا محترمانه بحث رو عوض میکنن.
در ایران تعارفکردن و اصرار مهمونه:
«بیا بشین، اینم بخور، چرا نمیخوری؟» جزئی از ادب ماست.
اما در کانادا این رفتار ممکنه باعث معذبشدن طرف مقابل بشه.
مردم ترجیح میدن کسی به زور چیزی رو بهشون تحمیل نکنه. حتی مهمونی رفتن هم باید با هماهنگی باشه.
اگر بگی: "هر وقت خواستی بیا خونمون" ممکنه اون رو فقط یک تعارف تلقی کنه و هیچوقت نیاد!
کاناداییها حتی در دمای منفی هم نوشیدنی رو با یخ سفارش میدن!
تصور کن بیرون منفی ۲۰ درجهست و طرف داره کوکاکولای یخدار میخوره!
این یه جور عادت فرهنگیه که برای خیلی از مهاجرها اولش عجیبه.
در ایستگاه اتوبوس، بانک، سرویس بهداشتی یا حتی خرید قهوه، صف ایستادن و رعایت نوبت بسیار مهمه.
جلو زدن از صف، حتی ناخواسته، میتونه برخورد جدی یا اخطار از بقیه داشته باشه.
این نظم تا جایی هست که حتی پلیس میتونه به خاطر جلو زدن در صف جریمه کنه (در بعضی ایالتها)!
در ایران پول نقد همیشه پذیرفتهست، ولی در کانادا ممکنه بعضی فروشگاهها فقط کارت بانکی قبول کنن و از گرفتن پول نقد خودداری کنن — و این کاملاً قانونیه!

اگه یه سنجاب، راکون یا حتی گوزن دیدی، نباید بهش غذا بدی.
این کار نهتنها برای حیوان خطرناکه، بلکه در بیشتر ایالتها جرم محسوب میشه و ممکنه جریمه سنگین داشته باشه.
در بیشتر شهرها، هرگونه سر و صدای زیاد (موزیک بلند، مهمونی، حتی مکالمه در بالکن) بعد از ساعت ۱۱ شب میتونه باعث شکایت همسایه و جریمه بشه.
حتی اگر مهمونی کوچیکی داری، بهتره زودتر تمومش کنی یا خیلی آروم نگهش داری.
یکی از رسمهایی که با رسم ما خیلی فرق داره!
در کانادا، همه مهمونا دم در کفششون رو درمیارن، حتی اگر کفش تمیز باشه.
پوشیدن کفش بیرون در خانه، نوعی بیاحترامی به میزبان تلقی میشه.
در فرهنگ کاناداییها، رعایت فاصله بدنی خیلی مهمه. ممکنه کسی از بغلکردن یا دستدادن ناراحت شه، مخصوصاً اگر آشنایی اولیه باشه.
در دوران کرونا این حساسیت بیشتر هم شده. بهتره صبر کنی طرف مقابل پیشقدم بشه.
برای هالووین، مردم خونههاشون رو با اسکلت و ارواح تزئین میکنن، بچهها لباسهای ترسناک میپوشن و در خونهها رو میزنن تا شکلات بگیرن (trick or treat).
حتی بزرگترها هم توی مهمونیهای مخصوص لباس مبدل میپوشن — کاملاً جدی!

بهخصوص در مناطق نزدیک به طبیعت یا شهرهای کوچک، حیوانات وحشی بخش عادی زندگی هستن. در برخی جاها حتی تابلوهایی وجود داره که هشدار میده مواظب عبور خرس یا آهو باشید!
بیشتر از ۲۰۰,۰۰۰ کیلومتر خط ساحلی! یعنی اگه هر روز یک کیلومتر قدم بزنی، حدود ۵۵۰ سال طول میکشه کلش رو بری! برای عاشقان طبیعت و دریا، کانادا بهشت واقعیـه.
در شهر St. Paul، آلبرتا، یک سکوی رسمی برای فرود UFO ساخته شده! این محل تو سال ۱۹۶۷ برای بزرگداشت صدمین سالگرد کانادا ساخته شد و هنوزم هست.
در کبک سیتی، هتل یخی (Hôtel de Glace) هر زمستون با ۵۰۰ تُن یخ ساخته میشه و تا بهار پا بر جاست. تخت، دیوار، لوستر، همه از یخه!
در استانهایی مثل نیوفاندلند و لابرادور، جمعیت گوزنها بیشتر از آدمهاست! گاهی توی خیابونای روستایی باید صبر کنی تا یک گله گوزن رد شه!
نه فقط نماد فرهنگیه، بلکه هنوزم تو مراسم رسمی یا بعضی مناطق دورافتاده از اسب استفاده میکنن. لباس قرمز و کلاه معروفشون هم واقعیه نه فقط برای عکس!
بر خلاف خیلی از کشورهایی که بیمه شامل همه خدمات درمانی میشه، اما مراقبتهای بهداشتی و خدمات درمانی در کانادا متفاوت از ایران هست و هزینههای دندانپزشکی کاملاً جداست و خیلی گرونه. ایرانیها اغلب اینو دیر میفهمن!
یعنی بیشترِ خاک کانادا خالی از جمعیته. بیشتر مردم در عرض ۱۶۰ کیلومتری مرز جنوبی زندگی میکنن و شمال کشور تقریباً خالیه!