در این نوشتار نکات حقوقی مهمی که دانستن آنها بر همه اقشار جامعه ضروری است بیان شده است. توسط معاونت فرهنگی قوه‌قضاییه طی گفتگوهای متعدد با قضات محاکم و کارشناسان حقوقی، تحقیقاتی صورت گرفته است. بر این اساس برخی از رایج ترین دلایل مراجعات مردم به دادگاهها به شرح ذیل جهت اطلاع اعلام شده است:
آنچه بدیهی است عدم آگاهی حقوقی و قضایی در جامعه ریشه بسیاری از مشکلات قانونی است. بهمین علت این متن آموزشی را برای ساماندهی رفتار حقوقی مردم با هدف کاهش پرونده‌های قضایی ارائه می دهیم.
اولین نکته ی حقوقی که باید بدانید موضوع دست نوشته ها هستند. اسنادی که بصورت دستی نوشته میشوند سند عادی محسوب میشوند. لذا قابل انکار و تردید هستند. این اسناد پس از تنظیم، در مرحله اثبات اصالت سند، بسیار آسیب پذیرند. از آنجاکه در موارد بسیاری نوشته‌ها جعل میشوند، اثبات اصل بودن نوشته های عادی توسط کارشناسان بسیار مشکل است. بنابراین میبایست افراد از تنظیم سند بصورت دست نوشته بپرهیزند و حتی المقدور در جایی که دسترسی به دفاتر اسناد رسمی ممکن نباشد، هنگام تنظیم سند بصورت دست نوشته حتماً دونفر شاهد ذیل آن را امضاء کنند.
نکته حقوقی مهمی که باید بدانید عدم توانایی در اثبات سند است. در مواردی که سندی بطور دست‌نوشته یا سند عادی به دادگاه ارائه میشود، دادگاه ابتدا برای اثبات اصل بودن، آن را به کارشناس ارجاع می‌دهد اگر ثابت نشود که این سند اصل است، سند را جعلی محسوب میکنند. در صورت شکایت ذینفع، پرونده کیفری تحت عنوان جعل و استفاده از سند مجعول مطرح میگردد که مجازات هریک حداقل شش ماه حبس است. با این تفاسیر نه تنها حقوق مالی موجود تأمین نمی‌شود بلکه ارائه کننده از منظر قانونی مجرم شناخته می شود. لذا تنظیم سند بطور رسمی می‌تواند از وقوع این مشکلات جلوگیری کند. یکی از موارد رایج از دست نوشته ها، بذل و بخشش مهریه روی یک کاغذ عادی بین زن و شوهر است که معمولاً با نتایج فوق مواجه میگردد.
قبل از انجام معامله ملک استعلام کنید!
از نظر حقوقی احتیاط همیشه شرط عقل است به همین خاطر بهتر است؛ زمانی که افراد میخواهند ملکی را خرید و فروش کنند، قبل از آن از اداره ثبت اسناد و املاک محل استعلام کرده و سپس اقدام به امضاء قولنامه و تبادل وجه نمایند. در بسیاری موارد ممکن است ملکی بنابر دلایل قانونی در توقیف و یا رهن بوده و یا فروشنده اجازه معامله نداشته باشد، لذا استعلام قبلی و در نهایت اخذ کد رهگیری مانع بروز مشکلات قضایی خواهدشد.
گاهی افراد برای اینکه بدهی مالی خود را پرداخت نکنند، اموال خود را به نام فرد دیگری منتقل میکنند. این معامله از لحاظ قانونی صوری محسوب میشود. در بسیاری از موارد این اموال به نام اعضای درجه یک خانواده ی بدهکار منتقل میشود. گاهی تاریخ معامله نزدیک به زمان ثبت دعوا در دادگاه و گاهی مقدم بر دعوا بوده و یا ممکن است مبلغ معامله بین معامله کنندگان مبادله نشده باشد. این معاملات را دادگاه باطل اعلام می‌کند. اگر ذینفع شکایت کند، فرد بدهکار به دلیل فرار از دین به چهار ماه تا دوسال حبس محکوم می شود.
چهارمین نکته مهم حقوقی موضوع مهریه است. آنچه در میان مردم شایعه شده است که مهریه بیش از ۱۱۰ عدد سکه قابل وصول نیست؛ کاملاً اشتباه است. بلکه مهریه به هر میزان، بالای ۱۱۰ عدد سکه با معرفی زوجه و توقیف اموال زوج از هر قبیل نظیر: ملک، دارایی، حساب بانکی، حقوق دریافتی ماهانه و … قابل وصول است. همچنین باید گفت وصول مهریه پس از فوت زن، توسط ورثه ی او و پس از فوت شوهر، توسط زن از اموالی که از شوهر باقی مانده قابل وصول است. توجه داشته باشید که اگر بخشش مهریه با دست نوشته عادی یاشد در دادگاه به راحتی ثابت شدنی نیست، این کار الزاماً باید در دفاتر اسناد رسمی انجام گیرد.
ششمین نکته ی مهم حقوقی درباره صیغه محرمیت یا همان عقد موقت است. خانواده ها بدون اطلاع از آثار حقوقی صیغه محرمیت، که در قانون نکاح موقت گفته میشود، در دوران نامزدی اقدام به خواندن صیغه محرمیت میکنند و ناخواسته با مشکلاتی مواجه میشوند. برای عقد نکاح موقت، مبلغ ناچیزی را بعنوان مهریه تعیین میکنند که پس از پایان یافتن مدت دوره محرمیت، طرفین اقدام به نکاح دائم کنند. مشکل از جایی آغاز می‌شودکه پس از پایان مدت صیغه، مرد به دلایلی با عقد نکاح دائم مخالفت کند. با این مخالفت، خانواده دختر متضرر میشوند. سپس با دریافت مهریه ناچیز، دختر به خانه پدر برمی‌گردد. متاسفانه در اکثر موارد در طول مدت نکاح موقت، رابطه ی زناشویی به معنای خاص میان نامزدها واقع میشود.
در خواستگاری، پس از توافق پسر و دختر و یا خانواده‌های دو طرف درباره نکاح یا ازدواج در آینده نه تنها برای طرفین ایجاد تعهد نمیکند، بلکه حتی رابطه زناشویی مشروع را ایجاد نمیکند. طبق قانون، وعده ازدواج ایجاد رابطه ی زوجیت نمیکند، حتی اگر تمام یا قسمتی از مهریه ی مقرر، پرداخته گردد. به همین علت هر یک از زن و مرد، در زمان خواستگاری و مادام که عقد نکاح جاری نشده است، می‌تواند از ازدواج امتناع کند و طرف دیگر به هیچ‌وجه نمیتواند او را مجبور به ازدواج کرده یا به جهت امتناع از ازدواج، خسارتی مطالبه کند. بنابراین تا وقتی که عقد ازدواج منعقد نشده‌است نمی‌توان دو طرف را ملزم به زندگی زناشویی کرد. همچنین وعده‌هایی که عرفاً بین خانواده‌ها مطرح میشود، هیچ نوع ارزش و آثار حقوقی برای آنها ندارد.
اغلب خانواده ها اصرار دارندصیغه نکاح را فرد معین و مشهوری بخواند. در همان صیغه با حضور شاهد و رعایت جوانب شرعی و قانونی، مهریه اندکی اعلام میشود. پس از آن برای ثبت در دفترخانه، میزان مهریه را افزایش می‌دهند. این امر از لحاظ قانونی مورد قبول نیست. زیرا که عقد نکاح دائم عقد لازم است و طرفین نمیتوانند پس از آن در آن تغییری بدهند. لذا مهریه اصلی همانی است که هنگام جاری شدن صیغه نکاح نزد فرد معین و مشهور اعلام شده است. خانواده‌ها در موقع مراجعه به محضر مهریه‌ای مغایر با آنچه قبلاً بطور شفاهی توافق کرده‌اند، درج می کنند. این اظهار طرفین در دفترخانه، مستند مهریه است و دادگاه به توافقات قبلی آنان که در دفترخانه نبوده و رسمی نیز نمیباشد، توجه ندارد.
افزایش ثانوی مهریه پس از عقد در محاکم قابل استناد نیست. این یعنی اگر طرفین بعد از عقد و ثبت مهریه، تصمیم به افزایش مهریه بگیرند حتی اگر اقرارنامه‌ای تنظیم و توضیحاتی اضافه کنند، این سند جدید نمیتواند جایگزین مهریه اصلی شود بلکه افزایش بعدی مهریه خود یک تعهدجداگانه است که از عنوان و امتیازات مهریه برخوردار نیست.
جهت انجام مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر لطفاً کلیک کنید.
